Minder ambtenaren door minder regelgeving

Om het aantal ambtenaren en de externe inhuur substantieel terug te brengen kiest het kabinet-Schoof voor het afschaffen van onnodige procedures, het terugdringen van de overhead en ‘doorontwikkeling’ van de rijksbrede bedrijfsvoering. Daarbij komen er minder of eenvoudigere regels en minder administratieve verplichtingen voor burgers, ondernemers en uitvoeringsorganisaties.

Minder procedures

Dat staat in het vandaag gepresenteerde regeerakkoord van de nieuwe kabinetsploeg dat een uitwerking is van het eerder verschenen hoofdlijnenakkoord. Volgens het nieuwe kabinet moet de overheid ‘toekomstbestendig’ worden gemaakt en is een belangrijke vraag daarbij: welk werk moet er (nu) gebeuren gelet op onze maatschappelijke opgave? Daarin moeten keuzes worden gemaakt en die komen neer op minder procedures, overhead, regels en administratieve verplichtingen. ‘Mede vanwege de structurele arbeidsmarktkrapte moeten ambtenaren worden ingezet waar ze het hardste nodig zijn en beleid maken dat goed uitvoerbaar is.’

Ministeriële commissie

In het hoofdlijnenakkoord werd al duidelijk gemaakt dat het aantal rijksambtenaren met 22 procent zou moeten worden teruggebracht, althans, dat stond in de budgettaire bijlage. Het staat nu ook in het regeerakkoord, maar over hoe zij deze ‘budgettaire taakstelling’ op een verantwoorde manier zullen realiseren, dienen ministers zelf verantwoording af te leggen aan de Tweede Kamer in hun eigen begrotingen en jaarverslagen. De minister van BZK coördineert deze operatie aan de hand van een ‘aantal af te spreken gemeenschappelijke kaders’. Het kabinet stelt een ministeriële commissie in waarin de voortgang van deze operatie aan de orde komt. Medewerkers die hiervan de gevolgen ondervinden, wordt ‘zo veel mogelijk perspectief’ geboden. ‘De stand van zaken zal regelmatig worden besproken met de vakbonden en de GOR Rijk.’

Minder vrijblijvend

Verder wordt een hervormingsagenda voor de versobering van de Algemene Bestuursdienst (ABD) aangekondigd: het burgerperspectief en de uitvoering moeten in het werk van topambtenaren centraal staan, naast rechtsstatelijk besef en ambtelijk vakmanschap. Volgens het kabinet is het voor de samenleving niet altijd duidelijk op welke manier topambtenaren verantwoordelijk zijn voor het maken en uitvoeren van beleid en het nemen van beslissingen die het publieke belang dienen. Er wordt daarom onderzocht hoe zij daarin meer inzicht kunnen geven. ‘Het leren en ontwikkelen van topambtenaren wordt minder vrijblijvend. Iedere topambtenaar maakt een persoonlijk en toetsbaar plan.’

Diverse ambtelijke top

Het kabinet wil ‘open en transparante werving- en selectieprocedures’ hanteren en inzetten op een ‘diverse ambtelijke top die verschillende perspectieven uit de samenleving meebrengt’. ‘Hierbij borgen we het aantrekken van mensen van buiten de rijksoverheid.’ Topambtenaren dienen op verschillende manieren te zorgen voor een nauwere aansluiting met de praktijk en dienen dit bij hun werk te betrekken. ‘Ook dit vormt onderdeel van het persoonlijke en toetsbare plan.’ Tot slot kondigt het kabinet aan dat er een evaluatie komt van de Wet normering topinkomens, vergezeld van een nota met een lijst van verbetervoorstellen, waaronder de transparantie van de inkomensgegevens van functionarissen.