Pionieren moet de norm zijn

Pionieren, met dit thema won ik op 23 maart de landelijke titel van Jonge ambtenaar van het Jaar 2023. Een eerbetoon voor het werk dat ik doe. Als beleidsadviseur onderwijs werk ik aan gelijke kansen voor mbo’ers in Amsterdam. Ik krijg er energie van als het lukt om veranderingen in gang te zetten en dit doet ik door bestaande kaders te verbreken. Toch zou dit, als je het mij vraagt, dit niet een uitzondering moeten zijn, maar de norm.

Als ambtenaren dragen we de verantwoordelijkheid om de belangen van de burgers te behartigen, uit te dragen en op tafel neer te leggen. Als ambtenaren moeten we buiten de gebaande paden durven te manoeuvreren en buiten de lijntjes kleuren.

Als we pionieren blijven zien als uitzondering, gaat er natuurlijk niks veranderen. Dit bevestigt juist het beeld dat er nog te vaak is: als ambtenaar werk je vanuit een ivoren torentje en je beantwoordt wat mailtjes en belletjes. Dit beeld werd ook bevestigd toen ik op 14 april te gast was als tafelspreker bij de Carrièrebeurs. Samen met een aantal andere ambtenaren gingen we in gesprek met mensen die geïnteresseerd zijn in werken bij de overheid. 

Het verbaasde mij hoeveel vragen werden gesteld die raken aan het imago dat er hangt rondom ambtenaar zijn. Vragen als: kom je weleens buiten kantoor en is er ruimte om op pad te gaan, burgers te spreken of is er wel voldoende ruimte is om jezelf door te ontwikkelen? Er valt een wereld te winnen, als we het bestaande imago van ambtenarij kunnen ombuigen en hierdoor talenten binden die het verschil willen maken voor de burgers. Als je dit doet in combinatie met het normaliseren van pioniersgedrag, dan komen we een heel eind.  

Zoals in het interview met  hoogleraar bestuurskunde Zeger van der Wal terugkomt, we mogen als ambtenaar dus ‘dapperder en heldhaftiger zijn’. Als wij dit niet doen, wie dan wel? De rol van ambtenaar wordt vaak onderschat. Mijn boodschap aan collega-ambtenaren: ‘Onderschat niet wat je vanuit je rol kan betekenen. Toon lef, creëer en pak de ruimte die er is en houd daarbij het doel voor ogen: je doet het voor de burgers.’