Te lang pauzeren kan leiden tot ontslag

Hij schreef verlofuren onvoldoende af en nam te lange lunchpauzes. En áls deze Rijswijkse ambtenaar al ‘werkte’, ging veel tijd verloren aan privé-internetten en -mailen. Maar was alles wat hij deed wel echt plichtsverzuim? En ging de gemeente niet zelf een stap te ver?

In de clinch is een rubriek waarin jurist/columnist Michel Knapen actuele zaken in het ambtenarenrecht belicht. 

Het bekendste cliché over ambtenaren is wel dat ze weinig uitvoeren. Daarvan bestaat ten minste één voorbeeld: Co Meppels* uit Rijswijk. De eerste aanvaring met zijn gemeente stamt uit 2010, als hem wordt verweten gedurende drie maanden te weinig uren te hebben gewerkt. Zijn excuus: door privéomstandigheden begon hij laat en ging vroeg naar huis. Hij belooft beterschap. Niet dus – in 2016 valt hij in herhaling, en erger, wat in 2017 leidt ontslag, met onmiddellijke ingang. De lijst die het college daarvoor aandraagt is lang.

Zo verzuimde Meppels in 2016 80,5 verlofuren af te schrijven. Daarnaast duurde zijn (lunch)pauzes structureel te lang. Dat leidde ertoe dat hij dagelijks te weinig uren maakte. Ook heeft hij het formulier ‘fiscale verrekening’ niet conform de instructie en naar waarheid ingevuld. Hij noteerde dat hij vijf werkdagen reist, terwijl hij maar vier werkdagen naar het stadhuis gaat.

Verder gebruikte hij zijn werkcomputer veelal voor privédoeleinden. Zo ontving hij in een tijdsbestek van zestien maanden ruim 3.500 niet-werkgerelateerde nieuwsbrieven, stuurde hij met zijn gemeentelijk mailaccount pornografisch materiaal naar zijn privé- mailaccount, mailde hij ‘overvloedig’ met zijn vrouw en andere bekenden over allerlei privékwesties, deed hij een privé-aankoop met zijn gemeentelijke mailadres en stuurde hij veelvuldig mailtjes van zijn werkaccount naar zijn privé-mailaccount. Ook deed hij een poging om met de gemeentelijke printer wiskundemateriaal voor zijn dochter uit te draaien.

Meppels heeft, aldus het college, niet gehandeld zoals een goed ambtenaar betaamt. Ook zijn deze gedragingen in strijd met de gemeentelijke Gedragscode voor ambtenaren en met de Gedragsregels e-mail en internetgebruik 2010. Nu de gedragingen hebben plaatsgevonden over meerdere jaren én vanwege het incident uit 2010, waardoor hij een gewaarschuwd man was, kan het college niet anders dan hem ontslaan.

Zaak gesloten? Niet voor Meppels, die naar de rechtbank stapt. Te weinig uren gewerkt? Nee hoor. Iets printen voor zijn dochter? Nooit gebeurd. Bovendien had de gemeente niet het recht om in zijn werk-mailaccount te kijken, dus beschuldigingen op basis daarvan mogen niet eens meetellen. De rechtbank Den Haag is echter overtuigd van het ernstige plichtsverzuim, waarna Meppels naar de Centrale Raad van Beroep stapt.

Die is er snel klaar mee, blijkt uit zijn uitspraak van 16 mei 2019. Dat hij veel te weinig verlofuren heeft afgeschreven en veel te lange pauzes nam, staat vast – dat geeft zelfs Meppels toe. Dat geldt ook voor het onrechtmatig mailen en internetten vanaf de gemeentelijke computer. Alleen dit al levert plichtsverzuim op, dat moet worden aangemerkt als ‘doorgaand normoverschrijdend gedrag’. De straf die daarbij hoort – ontslag – vindt de Raad niet onevenredig zwaar.

Dat Meppels nog even piept dat er grote financiële gevolgen met het ontslag zijn gemoeid, raakt bij de Raad geen gevoelige snaar. Dat hij ook nog betoogd dat het onjuist invullen van het formulier fiscale verrekening geen plichtsverzuim oplevert, wordt door de Raad niet besproken, evenals het recht dat het college had om wel of niet in zijn mailaccount te kijken. Dat hoeft ook niet – het plichtsverzuim kan ook wel worden vastgesteld op basis van andere misdragingen.

* De naam is gefingeerd.
ECLI:NL:CRVB:2019:1664