Te lang op vakantie? Verlaging van salaris

Een brandweerman, verbonden aan een veiligheidsregio, krijgt tijdens zijn ziekte toestemming voor verlof. Dat gebruikt hij om op vakantie te gaan, in coronatijd. Omdat hij veel te laat terugkomt, wordt als straf zijn salaris verlaagd. Is dat terecht?

Bert Ufford* werkt sinds 1996 als brandweerman bij de Veiligheidsregio Rotterdam- Rijnmond. In augustus 2017 raakt hij langdurig ziek. Tijdens zijn re-integratieperiode vraagt hij zes weken verlof. Volgens de bedrijfsarts is daar medisch geen bezwaar tegen. Direct na afloop van het verlof staat een nieuwe afspraak met de bedrijfsarts gepland. Dat gaat niet door – Ufford is op vakantie naar Cuba en komt pas drie weken na het einde van het verlof terug.

Volgens het dagelijks bestuur van de veiligheidsregio heeft Ufford de regels van het Verzuimprotocol overtreden, door zijn leidinggevende niet tijdig en correct te informeren over zijn afwezigheid en bereikbaarheid. Ook de afspraken over re- integratie is Ufford niet nagekomen en hij heeft activiteiten ondernomen die zijn gezondheid kunnen ondermijnen. Tot slot is hij te laat van vakantie teruggekeerd.

Dat alles levert ernstig plichtsverzuim op. Als disciplinaire straf wordt het salaris van Ufford verminderd met een bedrag ter hoogte van de laatste periodieke verhoging voor de periode van twee jaar.

Volgens Ufford was er sprake van overmacht. Zo was zijn terugvlucht door slecht weer geannuleerd. In de tijd dat hij langer op Cuba moest verblijven, had zijn werkgever hem faciliteiten moeten bieden om vanuit daar te werken. Nee, zegt het bestuur, hij had daar niet eens mogen zijn: uit de verklaring van de bedrijfsarts dat er geen medische belemmeringen waren voor verlof, had Ufford niet mogen afleiden dat hij toestemming had voor de reis naar Cuba.

Overmacht is niet aan de orde want Ufford heeft zichzelf in deze situatie gebracht. Het is ook niet aannemelijk dat hij niet eerder had kunnen terugkomen. Hij was gewoon ongeoorloofd afwezig. En het is al de derde keer dat hij te laat terugkeert van vakantie. Voor die eerdere keren heeft hij een officiële waarschuwing gekregen. Ufford vecht de salarisverlaging aan bij de rechtbank Rotterdam. In het Verzuimprotocol staat dat voor een buitenlandse vakantie schriftelijk toestemming van de leidinggevende nodig is.

Ufford heeft die reis niet met zijn leidinggevende besproken – die kwam er pas achter toen hij op Cuba zat. Hij heeft dus zijn leidinggevende te laat en onvolledig geïnformeerd over zijn verlof en bereikbaarheid. Die reis kon ook zijn gezondheid ondermijnen. Ufford behoort tot de Covid-19-risicogroep en voor Cuba gold code oranje. Medewerkers was dringend afgeraden naar dergelijke gebieden te reizen, zeker toen er nog geen vaccinatie beschikbaar was. Dat risico had Ufford intern moeten bespreken, net als de annulering van zijn terugvlucht.

Zijn werkgever had er niet voor hoeven zorgen dat Ufford vanaf Cuba kon werken. Dat maakt zijn afwezigheid niet minder geoorloofd en bovendien had Ufford dit vóór zijn reis moeten aankaarten. De rechtbank verwerpt ook het overmachtargument. Ufford heeft de risico’s van zijn reis bewust aanvaard. De rechtbank is er niet van overtuigd dat Ufford alles in het werk heeft gesteld om een andere vlucht naar huis te boeken. Dat een eerdere vlucht niet doorging omdat hij niet over een PCR-test beschikte, is ook voor zijn risico. De opgelegde straf past goed bij het plichtsverzuim, vindt de rechtbank (uitspraak 14 maart 2023), zeker nu de brandweerman al eerder was gewaarschuwd.

* De naam is gefingeerd.
ECLI:NL:RBROT:2023:2032