FNV: ‘Simpel houden: jaarlijks tot 2020 3,5 procent’

De minister liet lang op zich wachten, maar uiteindelijk deed ze rijksambtenaren een loonbod. Een karig bod in de ogen van de FNV-onderhandelaar Marco Ouwehand, maar genoeg reden om weer te gaan praten.

De vakbondsacties zijn opgeschort maar niet van de baan, aldus Ouwehand (47), die hoopt dat de 120.000 rijksambtenaren komende maand met een goede nieuwe cao op zak op vakantie kunnen. ‘En dan niet met de 7 procent die de minister voor drie jaar biedt.’

Imago
VNO-NCW vindt dit jaar voor de markt een loonsverhoging van 3 procent billijk. De lonen in de Lage Landen moeten omhoog vindt het IMF, maar de minister hield liever de hand op de knip voor haar eigen personeel. Niet goed te praten ‘met een begrotingsoverschot van acht miljard’, maar Ouwehand begrijpt het wel. ‘Voor een gemiddeld kabinet zijn er populairdere doelen dan het geven van een salarisverhoging aan rijksambtenaren’, zegt hij ruiterlijk. Andere sectoren hebben in de publieke opinie veel meer genegenheid, weet de FNV­bestuurder. Rijksambtenaren hebben hun imago tegen.
‘Je denkt al snel aan goed verdienende mannen in grijze pakken, die je ziet op weg van Den Haag Centraal naar de Turfmarkt, maar driekwart van de rijksambtenaren werkt in de uitvoering en verdient modaal of daaronder’, zegt hij. Beelden werken heel sterk en helpen of dwarsbomen je als vakbond. ‘In de publieke opinie zijn de dames en heren in Den Haag onze rijksambtenaren.’

Nullijn
Daarom alleen al was het van groot belang dat overal in het land en uit alle hoeken rijksambtenaren zich opwierpen om actie voor een nieuwe cao te voeren, meent Ouwehand. ‘Alleen op die manier konden we de minister in beweging krijgen. De brede steun voor acties heeft ook tot het loonbod van de minister geleid, daar ben ik van overtuigd. Het ministerie heeft gezien dat ambtenaren overal in het land en bij alle onderdelen van het rijk ontevreden zijn over cao’s die jarenlang zijn afgesloten en waarbij de minister eenzijdig besloot tot de nullijn. Daarmee is het salaris van rijksambtenaren ieder jaar minder waard geworden.’

Economische groei
De rijksambtenaren komen er met 7 procent erbij in drie jaar goed vanaf, vindt de minister. ‘Het loonbod ligt een stuk boven de cao-loonstijgingen in de markt, die het afgelopen kwartaal gemiddeld 1,7 procent bedroegen’, schreef ze vorige maand. De FNV-onderhandelaar is niet onder de indruk. ‘De rijksambtenaren komen er in haar voorstel bekaaid vanaf. Als je naar de markt kijkt, kun je naar van alles kijken. Eigenlijk vergelijk je appels met peren. De cao voor het rijkspersoneel is ook een cao voor enorm veel soorten werk. Dat is een groot goed, maar je kunt daardoor onmogelijk vergelijkingen maken. Wat rijksambtenaren vooral steekt, is dat het kabinet zegt dat het beter gaat en dat er meer bij kan, dat het bedrijfsleven voor fatsoenlijke loonsverhogingen moet zorgen, maar zelf niets doet. Het rijk zegt het goede voorbeeld te willen geven: dat deed het tijdens de crisis door de nullijn op te leggen, nu zouden ambtenaren moeten profiteren van de economische groei.’

Te karig
Rijksambtenaren hebben er jarenlang per saldo niets bijgekregen, herhaalt Ouwehand. ‘Als je zegt dat je nu meer doet dan de markt, dan vergeet je gevoeglijk wat er de laatste jaren is gebeurd. Of beter: wat niet is gebeurd. Alleen al daarom is het huidige bod te karig. Bovendien gaat het om een bod voor 2018, 2019 en 2020. Gaat het slecht met de economie, dan zeggen wij in 2020 ‘hoera’, en gaat het goed, dan hebben we de rijksambtenaren tekort gedaan. Wij stellen onze looneis niet voor niets per jaar vast. Maar laten we het simpel houden en ervan uit gaan dat wij jaarlijks tot 2020 3,5 procent eisen. Dan kom je op 10,5 procent. De minister biedt 7 procent. Dat ligt flink van elkaar.’

Lees het volledige interview in Binnenlands Bestuur nr. 11 van deze week (inlog)