Bossche gemeentesecretaris onder vuur

In de gemeentelijke organisatie van Den Bosch is ‘onrust’ ontstaan over de leiderschapsstijl van de gemeentesecretaris. Deze zou tegenspraak niet waarderen en mensen onder druk zetten. Dat blijkt uit een brief die op het intranet van de gemeente is verschenen.

Kritische tegenmacht

‘Medezeggenschap hoort een kritische tegenmacht te zijn voor de organisatie’, zegt de Bossche burgemeester Jack Mikkers maandagavond tegen de gemeenteraad. De ondernemingsraden per dienst en de groepsondernemingsraad voor de hele gemeente geven daar in Den Bosch invulling aan. Mikkers vertelt dat de gesprekken die het college met de groepsondernemingsraad (GOR) ‘soms schurend’ waren. ‘Maar dat hoort ook.’ Vanaf de zomer van 2023 zijn diverse gesprekken gevoerd met de GOR over onder meer hun kritische geluid, de onveiligheid in de organisatie en de situatie bij de Bossche afvalstoffendienst.

Volgens Mikkers willen alle partijen dat de gemeente Den Bosch een organisatie moet zijn, ‘waarbij termen als veiligheid, kritische houding, eigen verantwoordelijkheid creativiteit, respect en de mogelijkheid van tekenen buiten de lijntjes om goed te doen voor de samenleving, centraal staan’. ‘Het signaal van de GOR is dat niet altijd wordt voldaan aan die termen.’

Verschillende affaires

Het Brabants Dagblad meldde eerder al dat het binnen de organisatie rommelt door verschillende affaires over een (on)veilige werkvloer. De GOR schreef vorig jaar zomer een kritische brief naar de gemeentesecretaris (ook WOR-bestuurder, dus verantwoordelijk voor de gesprekken met de GOR). Dat ging over blunders bij een brand in een sporthal, incidenten bij de afvalstoffendienst en het intern wegzetten van mensen die aan de bel trekken als ‘nestbevuilers’. Daarna zouden er zelfs (interne) doodsbedreigingen zijn geuit richting een gemeentelijke veiligheidsadviseur en inspecteurs van de Arbeidsinspectie. De GOR schreef toen dat daar intern niet goed genoeg op was gereageerd.

Verziekte verhoudingen

Uit de alarmbrief die de GOR onlangs op intranet heeft geplaatst zou volgens het Brabants Dagblad blijken dat de verhoudingen tussen de gemeentesecretaris en de GOR ‘verziekt’ zijn. Vooral de ‘leiderschapsstijl’ van de gemeentesecretaris geeft onrust, omdat hij tegenspraak zou bemoeilijken en ontmoedigen door bijvoorbeeld druk te zetten via telefoontjes en ‘informele overleggen’. De GOR spreekt van ‘emotionele chantage’. Nu is voor de GOR de grens bereikt. Er was al eens mediation tussen de twee partijen geweest, maar kennelijk heeft die niets opgeleverd. Aan een nieuw mediationtraject heeft de GOR geen behoefte. Intussen is na afstemming met het college en met instemming van de gemeentesecretaris afgesproken dat iemand anders de gesprekken met de GOR tijdelijk gaat voeren.

Duidelijkheid van rol en opvatting

Aan het eind van het jaar loopt de termijn van deze GOR af en moeten er verkiezingen plaatsvinden voor een nieuwe GOR. Het college heeft Rienk Goodijk, expert in governance en medezeggenschap, ingeschakeld om hen te ondersteunen, vertelde Mikkers maandag. ‘Zien we de dingen goed, maken we de goede keuzes en op welk vlak kan het beter en anders?’ Goodijk zat al eerder bij een gesprek met de GOR, evenals een externe expert die de GOR zelf had ingeschakeld. Goodijk concludeerde al dat de onderlinge manier van samenwerking en communiceren tussen de WOR-bestuurder en de GOR ‘meer aandacht nodig heeft’, aldus Mikkers. ‘Het gaat om een cultuurverandering, zodat iedereen zich vrij en gehoord voelt, maar ook om duidelijkheid van rol en opvatting. Daar zit aan beide kanten een zorg.’

Kritische ontvankelijkheid

Als de GOR-verkiezingen in oktober zijn geweest, moet er een ‘overdrachtsdocument’ liggen over de samenwerking tussen de gemeentelijke organisatie en de GOR. Mikkers vertelt dat er bij de GOR ‘zorg’ is over de veiligheid binnen de organisatie in de brede zin. ‘Wij zien dat als een bouwsteen, net als het medewerkerstevredenheidsonderzoek en het cultuuronderzoek, voor een opzet voor de organisatie van de toekomst.’ De gemeentesecretaris heeft volgens Mikkers gezegd dat het in het belang van de organisatie is om te kijken wat zijn rol zou moeten zijn in dat traject. Volgens Goodijk is er zorg over de communicatie aan beide kanten. Rolverduidelijking is nodig, zegt Mikkers. ‘In oktober moet er een stuk komen met als doel gedegen medezeggenschap met kritische houding en kritische ontvankelijkheid van ons als organisatie.’ De partijen zijn het niet eens geworden over de aard van de communicatie. ‘De GOR besloot zelfstandig te communiceren. We zijn nog in overleg over een andere communicatieboodschap.’