Salaris zint menig jonge ambtenaar niet en vertrekt

Om te weten wat er leeft onder jonge gemeenteambtenaren – met name waarom veel van hen relatief snel weg solliciteren – liet A&O fonds Gemeenten nader onderzoeken wat de voornaamste uitstroommotieven zijn. Bij jonge medewerkers blijkt de reden van vertrek veel vaker de beloning dan bij hun oudere collega’s.

Vertrekgenegenheid

Eerder onderzoek bracht aan het licht dat een derde van de instroom van nieuwe medewerkers bij gemeenten binnen drie jaar alweer vertrekt. Onder jonge gemeentemedewerkers (tot 25 jaar) is die uitstroom na drie jaar nog hoger: 39 procent. Onderzoek door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Venster voor Medewerkers (ICTU) onder ruim 4.500 ambtenaren maakt meer duidelijk. Op verzoek van A&O fonds Gemeenten is daar nu een apart rapport van gemaakt: De werkbeleving van jonge medewerkers in gemeenten.

De inhoud van het werk beoordelen jonge medewerkers duidelijk minder positief dan oudere medewerkers: 80 om 88 procent. ‘Meer aandacht voor de inhoud van het werk van de jongere medewerkers zou kunnen bijdragen aan een grotere tevredenheid en mogelijk aan een lagere vertrekgeneigdheid’, zo tippen de onderzoekers.

Klein maar fijn

Daarbij wijzen ze wel op opvallende verschillen tussen jongeren in kleine en in grote gemeenten. Die in kleinere gemeenten scoren op een aantal aspecten aanzienlijk positiever dan hun jonge collega’s in grote gemeenten. ‘Het gaat hierbij om hoe de direct leidinggevende aanstuurt, de mate waarin ze kunnen doen waar ze goed in zijn, de aandacht voor hun persoonlijk welzijn, de invloed die ze hebben, de beloning en hoe ze beoordeeld worden’, rapporteren de onderzoekers.

Jonge medewerkers in grote gemeenten zijn minder tevreden over de inhoud van hun werk, de samenwerking met collega’s en hoe de direct leidinggevende leidinggeeft. Het lijkt er daarom volgens de onderzoekers op dat jonge medewerkers wat beter tot hun recht komen in kleinere organisaties, omdat daar mogelijkerwijs meer aandacht is voor het individu. Een grote organisatie heeft wel weer andere voordelen. Zo zijn jonge medewerkers in grote gemeenten positiever over de loopbaanontwikkelingsmogelijkheden.

Minder bevlogen

Een ander opmerkelijke bevinding van de onderzoekers, is dat ze erachter kwamen dat jonge medewerkers binnen gemeenten minder bevlogen zijn dan oudere medewerkers: op een schaal van 1-5 scoren jonge medewerkers 3,66, en oudere collega’s 3,75. Die lagere bevlogenheid komt onder andere tot uitdrukking in het feit dat maar iets meer dan de helft van de jonge medewerkers aangeeft zin te hebben om aan het werk te gaan als ze ’s ochtends wakker worden. Bij oudere medewerkers is dat 60 procent. ‘Jonge medewerkers in
gemeenten voelen zich daarnaast ook minder gelukkig als ze intensief aan het werk zijn, en hun werk inspireert hen iets minder’, aldus de onderzoekers. In het kader van het voorkomen van uitstroom van jonge medewerkers, maar ook het functioneren van de organisatie, is dit volgens hen een relevante bevinding.

Jonge medewerkers van gemeenten zijn gemiddeld iets vaker (16 procent) dan hun oudere collega’s (14 procent) op zoek naar een andere baan. Geen gigantisch verschil, maar de onderzoekers noemen het toch significant. Jonge medewerkers in gemeenten zijn relatief vaker op zoek naar een baan in een andere (al dan niet publieke) sector dan medewerkers in de leeftijdscategorie 35+.

Talentmanagement

Ondanks de relatief hoge uitstroom van jonge medewerkers voert 62 procent van de gemeenten nog geen actief beleid om deze medewerkers te behouden of uitstroom te voorkomen. De onderzoekers adviseren gemeenten om vooral in te zetten op talentmanagement en de mogelijkheden en stimulans tot loopbaanontwikkeling: hoe beter talentmanagement en loopbaanontwikkeling worden beoordeeld, hoe minder medewerkers geneigd zijn de organisatie te verlaten. Bovendien, zo benadrukken ze: ‘Waar men positief is over het talentmanagement, ervaart men ook meer kansen en grotere stimulans voor loopbaanontwikkeling.’

Verder zien ze in de analyses dat bevlogenheid en tevredenheid ook factoren zijn die een rol spelen in de vertrekgeneigdheid. Medewerkers die minder bevlogen en minder tevreden zijn, gaan eerder weg bij de organisatie. ‘Dat is niet alleen zorgelijk in tijden van arbeidsmarktkrapte: een organisatie functioneert minder goed als medewerkers minder bevlogen en minder tevreden zijn.’

Lees het volledige artikel in Binnenlands Bestuur  nr. 17 van deze week. (inlog)