‘Lokale’ wethouders standvastiger dan VVD’ers
Lokale partijen, in 2010 de grote winnaars van de gemeenteraadsverkiezingen, leveren relatief stabiele bestuurders. Uit onderzoek blijkt dat ze minder vaak vroegtijdig vertrekken dan PvdA- en vooral VVD-wethouders.
Lokalo’s op pluche
Het onderzoek naar de bestuurlijke standvastigheid van lokale partijen en hun wethouders werd in opdracht van Binnenlands Bestuur uitgevoerd door Henk Bouwmans. In liefst 217 gemeenten kwamen de lokale partijen vier jaar geleden als grootste uit de stembus. In 183 van die gemeenten kwamen wethouders van die lokalo’s daadwerkelijk op het pluche terecht. In nog eens 43 gemeenten, waar andere partijen groter waren, slaagden ze er ook in toe te treden tot het college van burgemeester en wethouders. In 133 gemeenten kwam er geen lokale partij in het college.
Nog steeds in ‘t zadel
De volgende vraag is hoe ze het er vanaf brachten als lid van het dagelijks bestuur. Van de 377 wethouders die de lokale partijen leverden na de gemeenteraadsverkiezingen van 2010 zat bijna tweederde (62,8 procent) op de peildatum 15 februari 2015 nog steeds in het zadel. Daarmee deden de lokalo’s het maar krap 1 procent minder goed dan de gevestigde bestuurderspartij CDA, maar aanzienlijk beter dan PvdA en met name VVD – de liberalen verloren procentueel gezien onderweg verreweg het meeste wethouders.
Politieke crisis
Om politieke redenen moesten evenwel procentueel en absoluut gezien van lokale partijen de meeste wethouders het veld ruimen: 87 sneuvelden voortijdig – bijna een kwart dus van het totaal. Van de CDA-wethouders, zo blijkt uit het onderzoek, haalt maar één op de zes wethouders de eindstreep niet. In de 178 gemeenten waar lokale partijen de meeste stemmen scoorden en vervolgens in het college kwamen, heeft ruim de helft van de colleges in de oorspronkelijke bezetting de hele rit uitgezeten. Waar dat niet gebeurde, kwam dat in 24 gemeenten door een crisis waarbij (ook) de lokale partij betrokken was.
Voortijdig vertrek
Niet altijd ligt het voortijdig vertrek van een wethouder overigens aan een politieke crisis: in 37 gemeenten heeft het college tussentijds een wethouder zien afhaken vanwege gezondheid, een andere baan of overlijden.
Lees hier het hele artikel en onderzoek uit Binnenlands Bestuur nr. 4
En is het niet zorgelijk dat de locale partijen zo veel gaan winnen? Zij claimen de locale betrokkenheid, terwijl die minstens zo groot is bij de anderen partijen.
Met alle nieuwe taken die op de gemeente afkomen zou bovendien een lijn met de landelijke politiek wel eens heel essentieel kunnen blijken, de koemde 4 jaar.