Ambtenaar blijft lekker zitten
Van alle sectoren zijn werknemers van de overheid het meest honkvast. Volgens onderzoek van het UWV werken ambtenaren het langst voor dezelfde baas, hebben ze het vaakst een vast contract en zoek ze het minst naar een andere functie.
Werknemers in de publieke sector zijn de meest honkvaste werknemers van Nederland. Niet alleen is 90 procent van hen in vaste dienst, gemiddeld is dit 74 procent, ze blijven ook het langste op hun plek zitten. Dat concludeert het UWV op grond van onderzoek onder werknemers bij de overheid. ‘Als ze al een andere baan zoeken, doen ze dat alsnog binnen de overheid’, aldus onderzoeker Freek Kalkhoven. De mobiliteit onder medewerkers in de publieke sector is dus ver te zoeken, volgens het UWV-onderzoek.
Provincie is oud
‘Dit heeft vooral met de leeftijd van de ambtenaren te maken’, verklaart Kalkhoven. ‘Die was altijd al hoog, maar is door de verhoging van de AOW-leeftijd nog verder gestegen. Veel 55-plussers hebben in de loop van de jaren veel rechten opgebouwd en dus zekerheid. Dat geven ze niet op’. Slechts een vijfde van het overheidspersoneel is jonger dan 35 jaar. Defensie heeft het hoogste aandeel jong personeel (44 procent). Bij de rechterlijke macht (4 procent) en provincies (8 procent) werken de minste jonge arbeidskrachten.
55-plussers
Zo’n 25 procent van het personeelsbestand bij de overheid is 55 jaar of ouder. Dit is aanzienlijk hoger dan gemiddeld op de arbeidsmarkt (19 procent). Vooral bij het openbaar bestuur is er sprake van sterke vergrijzing. Zo bestaat het personeelsbestand bij het rijk, gemeenten, provincies, rechterlijke macht en waterschappen in 2016 voor 30 a 40 procent uit 55-plussers. In deze segmenten lag het aandeel 55-plussers in 2012 nog zo’n 6 procentpunt lager.
Blijven zitten
Voorlopig blijft het merendeel van het ambtenarenapparaat zitten waar hij/zij zit, tenzij de pensioenleeftijd is bereikt. 77 procent van hen geeft aan dat ze niet op zoek zijn naar iets anders. Zestig procent van de overheidsmedewerkers werkt tien jaar of langer voor dezelfde baas. Dat zijn bijna twee keer zoveel oudgedienden als gemiddeld op de arbeidsmarkt. Voor het eerst in jaren is er wel weer een toename van overheidsvacatures. Het UWV voorspelt voor 2018 maar liefst 43 duizend vacatures, waarvan de meeste bij gemeenten.
Teveel secretaresses
Toch is de groei nog lang niet op het oude niveau en geldt dit ook lang niet voor alle functies. ‘Het zijn vooral de banen waar HBO of WO voor gevraagd wordt’, vertelt Kalkhoven. ‘De functies van administratief medewerkers, afdelingssecretaresse en archiefmedewerkers nemen in rap tempo af. Er wordt dan ook een overschot aan middelbaar administratief personeel verwacht’, aldus de onderzoeker. ‘Dit komt door de digitalisering en robotisering’.
Ruimere budgetten
Freek Kalkhoven: ‘We zien dat veel overheidsinstellingen en organisaties weer iets ruimere budgetten hebben. Hierdoor kunnen zij weer meer personeel inzetten. Het aantal banen komt in 2019 naar verwachting uit op het niveau van 2014, maar ligt nog ver onder die van 2010.’ Acht jaar geleden telde de overheidssector nog bijna 550 duizend arbeidsplaatsen. Jarenlang kromp de overheid als gevolg van verschillende hervormingen en bezuinigingen. Ook digitalisering van processen speelt een rol bij de banenkrimp bij de overheid. In totaal gingen er tussen 2010 en 2016 36 duizend overheidsbanen verloren. Vooral provincies, gemeenten en defensie zaten in de hoek waar de klappen vielen.
Reacties: 10
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
En is er ook binnen de overheidsorganisaties gekeken? De meeste mensen werken op veel verschillende plekken binnen de overheid. Hun werkgever verandert niet, maar hun taken wel. Ik werk 24 jaar bij de overheid en heb 8 verschillende functies bekleed. Dat is gemiddeld elke vier jaar een andere baan!
1. Gemeenteambtenaar zijn is voor de meesten een vak.
2. Als je als ambtenaar een huis koopt of wilt kopen ben je qua mobiliteit zeer beperkt in je mogelijkheden. Of je zou moeten gaan huren maar dat is zeker gelet op de huidige financieringsmogelijkheden en de woningmarkt minder verstandig.
3. Je bent dan qua mobiliteit over het algemeen beperkt tot de regionale gemeentelijke arbeidsmarkt. In iedere gemeente is voor ambtenaren slechts één vergelijkbare instelling/bedrijf (de gemeente) en anders wordt het kilometers maken per auto.
4. Overigens kan je in iedere gemeente via verandering in werkpakketten voldoende mobiliteit behouden.
Kortom deze uitslag kan niemand verbazen.
Sorry hoor, maar dat is dus precies wat er mis is met sommige ambtenaren. Ambtenaar zijn is geen vak!
Je specialisme is misschien een vak. Als ambtenaar voer je je specialisme uit. Iedereen kan ambtenaar zijn of worden. Geen ervaring of kennis voor nodig.
Ambtenaren die denken dat ambtenaar zijn een vak is moeten bij zichzelf te raden gaan of het niet verstandig is ergens anders te gaan kijken
Een ambtenaar bedient een wethouder maar dient de inwoners. Dat is een groot verschil. Juist bij een controversiële wethouder kan de demping van het ambtenarenapparaat goed uitpakken. Bovendien maken wethouders, zoals u weet, nog altijd deel uit van een college en beslist de gemeenteraad over belangrijke zaken.
Ik kijk ook niet uit naar een situatie zoals die u schetst maar we moeten er ook niet voor weglopen. Daardoor zou e.e.a. nog ernstiger kunnen worden.