Gemeentesecretaris zit niet op oud-wethouder te wachten

Wethouders moeten niet denken dat zijn na hun bestuurlijke carrière gemakkelijk weer bij een gemeente aan de slag kunnen. Sterker nog, bijna 70 procent van de gemeentesecretarissen ziet in hun gemeente geen loopbaanmogelijkheden voor oud-bestuurders. Dat blijkt uit een enquête onder 146 gemeenten door outplacementbureau LoopbaanNaPolitiek.

Voor voeten lopen
Er is weliswaar veel waardering voor de kennis en kunde van oud-bestuurders, maar inzetten in de organisatie waar de oud-bestuurder vandaan komt wordt als onwenselijk ervaren; sterke twijfels zijn er dan met name aan het vermogen de bestuurdersrol los te laten en de nieuwe bestuurder niet voor de voeten te gaan lopen.

 
Veel kennis 

‘En dat hardnekkige imago dat wethouders alleen maar kunnen besturen en verder niets, dat is natuurlijk volkomen onterecht,’ benadrukt Willem Ginjaar van LoopbaanNaPolitiek uit. ‘Kijk bijvoorbeeld eens naar wethouders die de zorgportefeuille hadden, die weten echt vreselijk veel van dat vakgebied. Gemeenten kunnen zoveel profiteren van die kennis, dan schakel je toch niet zomaar een externe adviseur in?’ vindt Ginjaar. Hij benadrukt dat een mobiliteitsplan nooit als doel heeft om gewezen bestuurders bij hun eigen gemeente in te zetten. 'Maar wel bij andere gemeentes, bij voorkeur in de regio.'

Talent op de bank

Uit het onderzoek blijkt verder dat 84 procent van de ondervraagde gemeenten aangeeft wachtgeldverplichtingen te hebben. Hoewel heel veel van die oud-bestuurders wel degelijk waardevolle competenties en veel kwaliteiten hebben zit er vaak verborgen talent werkeloos thuis op de bank. Tegelijkertijd huren veel gemeentes nog steeds dure projectmanagers of dure interim managers in. Hierdoor ontstaan dus dubbele kosten: aan de ene kant hoge wachtgeldverplichtingen, aan de andere kant de vaak hoge kosten voor die project- en interimmanagers.

Kwetsbaar beroep 

Het beroep van wethouder is kwetsbaar. Eén politieke wending en je ligt eruit. Dat ondervond ook Jelle Berens, de kortst zittende wethouder ooit. Volgens de burgemeester van de Oude IJsselstreek verzweeg Berens, amper twee dagen wethouder, dat hij een journalist onder druk had gezet over een verzonden mail. Ook zou hij in een interview vertrouwelijke informatie hebben gelekt, die hij alleen kon weten omdat hij wethouder was geworden. Vanwege die laatste beschuldiging trok de SP zich terug uit de coalitie met Lokaal Belang en het CDA, zodat het nieuwe college binnen een week uiteen spatte. Berens hield vol dat alle beschuldigingen konden worden weerlegd. De gemeente Oude IJsselstreek liet later ook weten dat er niet is gelekt. Maar het kon niet meer teruggedraaid worden.

Beroemd in een dag

‘Dit ging me niet in de koude kleren zitten,’ aldus Berens. ‘Alle media berichtten over dit feit; ik werd in één dag beroemd en mijn verhaal was te volgen op televisie, radio, de kranten en de sociale media. Toen na enkele dagen bekend werd dat de beschuldiging onterecht was, heb ik zelf de media opgezocht om het recht te zetten. Maar het kwaad was geschied. Direct op straat, opdrachten voor mijn bedrijf plotseling terug naar nul.’
 
Eindigheid 

Berens is niet de enige bestuurder die van de ene op de ander dag op straat komt te staan. Ginjaar adviseert wethouders dan ook om bewust te zijn van de eindigheid van het vak. ‘Ze moeten altijd na blijven nadenken over wat ze na deze carrière zouden willen en kunnen doen,’ aldus Ginjaar. ‘En beseffen dat het netwerk dat je als wethouder bezit, niet hetzelfde netwerk is als je wethouder-af bent. Vaak blijft daar maar weinig van over en komt het op jezelf aan.’
 
Goed gekomen

Met de recordhouder kortst zittende wethouder is het uiteindelijk met begeleiding van LoopbaanNaPolitiek weer goed gekomen. ‘Na een aantal sollicitatiegesprekken, die goed verliepen maar niet passend bleken, zijn we gaan kijken of ik mijn zakelijke netwerk kon benaderen. Met als resultaat een aantal nieuwe uitdagingen die ik heb opgepakt. Een bestuursfunctie bij een onderwijsorganisatie en een pittige uitdagende klus als interim-manager voor drie jaar op een school in ontwikkeling. Met uitzicht op meer.’