Zeven gemeenten vertikken Wmo-onderzoek

Van de 388 gemeenten hebben zeven gemeenten niet de verplichte Wmo-cliëntervaringsonderzoeken gehouden. Weigerende gemeenten riskeren een aanwijzing van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).

Dat antwoordt het ministerie op vragen van Binnenlands Bestuur naar aanleiding van de weigering van de gemeente Laarbeek mee te doen aan het wettelijk voorgeschreven cliëntervaringsonderzoek. De Brabantse gemeente vindt de verplichte schriftelijke vragenlijst onvoldoende toegesneden op de lokale situatie en zou voornamelijk ‘weinigzeggende resultaten’ opleveren.

Eigen vragenlijst

381 gemeenten hebben volgens VWS in 2016 via ‘waarstaatjegemeente.nl’ de resultaten van het cliëntervaringsonderzoek over het jaar 2015, waarbij ze de verplichte vragenlijst gebruikt hebben, aangeleverd. ‘Het merendeel van de resterende gemeenten, waaronder Laarbeek, hebben een cliëntervaringsonderzoek gehouden met een eigen vragenlijst. Enkele gemeenten hebben geen cliëntervaringsonderzoek gedaan’, antwoordt het ministerie desgevraagd.

Ondermijning landelijke benchmark

Gemeenten die geen cliëntervaringsonderzoek hebben gedaan, niet de verplichte vragenlijst hebben gebruikt of te laat hebben aangeleverd zijn daar door het ministerie op aangesproken. Volgens het ministerie ondermijnen die gemeenten ondermijnen met deze aanpak de landelijke benchmark. Bij een vijftal gemeenten is in het kader van het interbestuurlijk toezicht aanvullende informatie opgevraagd, één daarvan betrof de gemeente Laarbeek.

Laarbeek heeft geantwoord de gevraagde gegevens niet aan te leveren. ‘Niet over 2016 en ook niet over 2017’, aldus verantwoordelijk wethouder Joan Briels.

Start aanwijzingsprocedure

Het ministerie laat weten dat op het moment dat de staatssecretaris constateert dat een gemeente ernstig tekortschiet bij de uitvoering van de Wmo 2015, dat aanleiding kan zijn om de aanwijzingsprocedure te starten, overeenkomstig artikel 2.6.8 van de Wmo 2015. Voorafgaand aan die procedure wordt een bestuurlijk traject doorlopen, dat verschillende fases kent. Doel ervan is de gemeente in de gelegenheid te stellen ‘zelf een einde te laten maken aan de ernstige tekortkoming.’

Lokale debat

Op grond van de Wmo 2015 zijn alle gemeenten verplicht om onderzoek te doen naar cliëntervaringen. Staatssecretaris Van Rijn hecht daar groot belang aan. ‘Het cliëntervaringsonderzoek is een belangrijk instrument om inzicht te krijgen in hoe cliënten de ondersteuning vanuit de Wmo 2015 ervaren.

De resultaten bieden primair een zeer waardevolle input voor een individuele gemeente om de effecten van het gevoerde beleid volgens cliënten te evalueren en te verbeteren. De resultaten van het cliëntervaringsonderzoek zijn daarbij belangrijk voor het lokale debat omdat het niet alleen het college maar ook de raad ondersteunt in het uitoefenen van haar taken’, aldus het ministerie.

Kwaliteitsverbetering

Het cliëntervaringsonderzoek heeft verder tot doel dat gemeenten in staat zijn om met behulp van de jaarlijkse, landelijke rapportage van de resultaten van hun onderzoeken (www.waarstaatjegemeente.nl) de cliëntervaringen in de eigen gemeente te vergelijken met de ervaringen van andere gemeenten, eveneens als basis voor continue kwaliteitsverbetering. Om die reden heeft Vereniging van Nederlandse Gemeenten met en namens gemeenten een vragenlijst opgesteld die alle gemeenten verplicht moeten toepassen.