Studentenstad Enschede heeft mbo'ers keihard nodig

Zelfs in een studentenstad als Enschede, met ruim 30.000 ingeschrevenen op het hbo of de universiteit, zijn mbo’ers op dit moment misschien nog wel het belangrijkst. Dat zegt Harmjan Vedder, voormalig schooldirecteur en sinds kort wethouder in de Twentse stad. Hoewel de gemeente misschien formeel geen taak heeft in de studiekeuze van haar inwoners mag het lokale bestuur volgens Vedder best bijdragen aan het verbeteren van de reputatie van het mbo. Een mbo-studentambtenaar is inmiddels gestart.

Steeds meer studentambtenaren

In Enschede werken sinds 2017 twee studentambtenaren, één van het hbo, en één van de universiteit. Voor 8 uur in de week zijn zij in dienst van de gemeente en helpen zij bij de verankering van studentenbelangen in het gemeentelijk beleid. Veel steden volgden het voorbeeld van Enschede, zo vertelde het Netwerk Kennissteden Nederland (NKN) recentelijk aan Binnenlands Bestuur.

Typische studentenstad

Enschede is dan ook een typische studentenstad. Met meer dan 30.000 studenten aan het hbo of in het wetenschappelijk onderwijs is een flink deel van de bevolking studerend. ‘We willen de Enschedese studenten een aantrekkelijke stad aanbieden. Dan moet je weten welke hindernissen er zijn’, aldus wethouder Harmjan Vedder. ‘Dat kun je allemaal proberen te leren vanuit de ivoren toren van het stadhuis, maar je kan studenten ook onderdeel maken van de organisatie en met ze in gesprek gaan.’

Mes snijdt aan twee kanten

Net als het NKN onderschrijft Vedder de toegevoegde waarde van een studentambtenaar. ‘Het mes snijdt aan twee kanten. We krijgen informatie die we anders niet hadden gehad. Zo is het onderwerp van eenzaamheid onder studenten op onze agenda gekomen. En we laten studenten kennis maken met het werken voor de overheid. Zo ervaren ze dat een functie voor een publieke dienst geweldig is.’

Mbo-ambtenaar

Sinds kort is op initiatief van de gemeenteraad aan de twee studentambtenaren een derde toegevoegd, een student van het mbo. Volgens Vedder niet meer dan logisch. ‘Mbo-studenten tellen net zo hard mee. Gelukkig is dat besef inmiddels ook landelijk doorgedrongen. Formeel zijn het nu ook ‘studenten’. We hebben ze heel hard nodig, ze zijn de vakmensen van de toekomst.’

Belangrijkste groep

‘In Enschede en in heel Twente is dat op dit moment misschien wel de belangrijkste groep. We willen als stad uitbreiden, we willen verduurzamen. Dat kan alleen als we genoeg vakmensen hebben.’ Als er over Enschede gepraat wordt als ‘studentenstad’, of wanneer het gaat over de belangen van studenten, dan gaat het vanaf nu dus ook over de mbo’ers. ‘Andere steden nemen dit initiatief ook over, begrijp ik via het Netwerk Kennissteden.’

Geen studentenleven

Hoewel de mbo-studentambtenaar pas net is gestart heeft hij al een aantal dingen aangekaart. Onder andere dat het ‘studentenleven’ eigenlijk nog niet geldt voor mbo’ers. Er is weinig tot geen sociale structuur die studenten van het middelbaar beroepsonderwijs bindt, buiten hun uren op de onderwijsinstelling. Een ontwikkeling van die sociale structuur zou mbo studies aantrekkelijker kunnen maken.

Imagoprobleem

Er is volgens Vedder dan ook sprake van een imagoprobleem. ‘Heel vaak wordt het mbo gezien als opstapje naar een hbo-studie. We moeten beter duidelijk maken dat een praktische scholing ook echt loont tegenwoordig. Met een technische- of zorgopleiding op mbo-niveau ga je een geweldige carrière tegemoet.’ Hoewel dat misschien formeel geen taak is voor de gemeente ziet de wethouder wel degelijk een verantwoordelijkheid voor het lokaal bestuur. ‘Om als bestuur te bereiken wat we willen bereiken hebben we mbo-geschoolde vakmensen nodig.’

Lokaal bestuur moet meedenken

‘Ik wil dat we als gemeente gaan meedenken over de manier waarop we onze studenten kunnen ondersteunen in hun studiekeuze, maar ook daarna. Er is bij onderwijsinstellingen in toenemende mate sprake van uitval zonder diploma. Dat moeten we, uiteraard in samenwerking met de onderwijsinstellingen, zien te voorkomen.’

Ook binnen het ambtelijk apparaat

Ook binnen de gemeentelijke organisatie is de behoefte aan praktisch geschoolden steeds groter. ‘De gemeente is natuurlijk een overheid met hands-on en praktische uitvoeringstaken. Dat beeld dat veel mensen hebben, dat beleid alleen gevormd wordt door wo-geschoolden, klopt misschien voor het rijk, maar niet voor ons. Met je neus in de boeken kom je er niet als gemeente. Daarom is het alleen maar goed dat we de banden met het mbo aanhalen.'