Provinciegrens niet heilig voor Drentse VVD

Stroomgebieden van mensen moeten leidend zijn bij herindelingen in Noord-Nederland. Niet de provinciegrenzen. Dat vindt de Drentse VVD.

Provinciegrens niet heilig
De partij kan voorlopig alleen rekenen op steun van D66. Bij de andere partijen in de Staten ligt de herindeling van 1998 nog te vers in het geheugen. Maar VVD-fractievoorzitter Annemarie Pannekoek is niet van het achterom kijken. 'Dat mensen en Drentse gemeenten niet zitten te wachten op een nieuwe herindeling, snap ik. Maar wij hebben ook een visie op de toekomst, op de lange termijn. Je moet op een mogelijke herindeling voorbereid zijn en goed nadenken over welke schaal het beste is. En dan is voor ons de provinciegrens niet heilig.'

Ook in Drenthe onderzoek herindeling 

Geïnspireerd door het rapport over de bestuurlijke toekomst van Groningen dat daar in opdracht van gemeenten en provincie is opgesteld en onlangs uitgebracht, wil Pannekoek dat ook in Drenthe een dergelijk onderzoek wordt gedaan. 'Het rapport stelde de vraag of Groningen de toekomst aan kon. Gemeenten krijgen nogal een taakverzwaring. Drenthe heeft 15 jaar geleden een herindeling gehad in een schaal die toen passend was. Ik wil niet meteen een herindeling, maar wel een onderzoek door een visitatiecommissie.’

Natuurlijke partners
Pannekoek wijst erop dat de twee provincies al samenwerken in het Samenwerkingsverband Noord-Nederland. ‘Daarin pakken we de economische potentie van het noorden gezamenlijk op richting Den Haag en Brussel. Dat loopt al jaren en heeft ook wat opgeleverd.’ Pannekoek vindt Groningen en Drenthe natuurlijke partners. We hebben te maken met dezelfde problematiek en zijn allebei Nedersaksen. Als je kijkt naar de Regiovisie Groningen-Assen dan kan die zich wel uitstrekken tot de Eemsmond. Er zijn al verschillende samenwerkingsverbanden in de regio. De vraag is hoe we de regio zo houden dat deze economisch goed vooruit kan.’

 
Opschaling alleen op korte termijn duur 

Maar opschalen is wel een zaak van allebei, vindt Pannekoek. ‘Nadenken over opschaling hangt samen met gemeente en provincie samen. Met zo weinig gemeenten in een kleine provincie krijg je dat als de een opschaalt, de ander er ook over na moet denken. Er zijn veel taken naar gemeenten gegaan. Laatst zag ik een kaartje van samenwerkingsverbanden en dat was een grote brij. De vraag is of dat het goede antwoord is. Het lijkt mij moeilijk vol te houden.’ Onder meer de PvdA in Drenthe zegt dat opschaling niet goedkoper is, maar volgens Pannekoek geldt dit voor de korte termijn. ‘Je moet ook op de lange termijn bedenken over hoe je burgers het beste kunt bedienen.’

Gat in democratische besluitvorming
Van werkgeversorganisatie VNO/NCW hoort Pannekoek klachten over de huidige trage besluitvorming in de samenwerkingsverbanden. ‘We moeten echt kijken naar de lange termijn en ons afvragen hoe we de noordelijke economie in de benen houden. We hebben een hoge werkloosheid. In Hoogeveen 14 procent. We moeten het zo goed mogelijk samen doen en denken over een bestuurlijke opschaling.’ Daarbij moeten raadsleden allemaal instemmen met besluiten die zijn genomen door een samenwerkingsverband, stelt Pannekoek. ‘Als vier gemeenteraden een besluit hebben goedgekeurd wordt het voor de vijfde gemeenteraad lastiger om tegen te zijn. Ik vind dat een gat in de democratisch besluitvorming.’

Kijk naar stroomgebieden van mensen 

Voorkomen moet worden dat Drenthe de kans mist door niet in te springen bij een door Groningen geïnitieerde opschaling. ‘Je moet ook naar de stroomgebieden van mensen kijken en dan kan het zijn dat de provincies uiteenvallen.’ Ze is niet bang dat de Drenten hiervoor terugdeinzen en vast willen blijven houden aan hun eigen provincie. ‘De Drenten doen het al. Ze pendelen al heen en weer tussen Groningen en Drenthe. We kunnen het natuurlijk niet afdwingen van bovenaf. Zover zijn we niet en we hebben ook niets af te dwingen. Maar we passen erg bij elkaar. We moeten er op tijd bij zijn en later geen spijt krijgen van verkeerde keuzes.’

Beste vorm samenwerken is samengaan 

Volgens VVD-gedeputeerde Henk Brink is herindeling voorlopig nog niet aan de orde. Hij ziet het nu vooral in meer samenwerken. ‘Onze gedeputeerde verwoordt het collegestandpunt’, zegt Pannekoek. ‘Maar een GS-standpunt is ook: de beste vorm van samenwerken is samengaan.’