Vuurwerk: Grootste evenement zonder advies

Eén van de taken van de GGD is het geven van advies bij evenementen. Het GHOR-bureau binnen de GGD adviseert de gemeente bij het verlenen van vergunningen voor bijzondere evenementen, waarbij we vooral een inschatting maken van de gezondheidsrisico’s. Een recent voorbeeld is het vuurwerkevenement van de gemeente Amsterdam waarbij, met een financiële bijdrage van de gemeente, op oud en nieuw een groot en feestelijk vuurwerkspektakel wordt georganiseerd. 

Dit feest doet mij iets beseffen. Er is een evenement waarvoor ik nog nooit een adviesaanvraag heb ontvangen, terwijl het toch niet echt een te missen evenement is. Bij deze trek ik de stoute schoenen aan en geef een ongevraagd advies over het grootste ‘evenement’ van Nederland.

Het gaat over het grootste nachtelijk evenement van Nederland met een budget van maar liefst 70 miljoen euro. En het is voor alle inwoners van Nederland. In totaal gaat het dus over bijna zeventien miljoen potentiële bezoekers. Onder deze bezoekers bevindt zich een substantieel aantal minder validen; mensen die zich slecht kunnen verplaatsen zoals ouderen, invaliden, kinderen en baby’s. Uit onderzoek is naar voren gekomen dat de helft van de bevolking tegen het evenement is. Of deze tegenstanders willen of niet, de meesten zullen er getuige van zijn. Op verschillende locaties wordt een grote toeloop van bezoekers verwacht. Op die plekken kan het voorkomen dat hulpverleningsdiensten niet altijd ongehinderd aanwezig kunnen zijn.

De aanwezigheid van kleine tot grote explosieven is gegarandeerd en elke Nederlander mag maximaal 25 kilo van deze explosieven bezitten en afsteken. Het evenement is echter niet gereguleerd, er vindt geen toezicht op plaats. In totaal gaat bijna 20 miljoen kilogram explosief de lucht in. De explosieven maken honderden slachtoffers (circa 700 mensen moeten naar de Spoedeisende Hulp), waaronder tientallen met vinger- en handamputaties, tientallen blinde ogen en/of blijvende gehoorschade en gemiddeld 1 dode. De helft van de slachtoffers steekt het vuurwerk niet zelf af, maar is omstander. Wie zou voor zo’n evenement een vergunning afgeven?

Mijn ongevraagde advies: stop met het zelf vuurwerk afsteken.

Vanuit het perspectief van de publieke gezondheid vind ik het onbestaanbaar dat Nederland nog steeds blijft vasthouden aan de mogelijkheid voor iedereen om vuurwerk af te steken. Voorstanders beroepen op de ‘Nederlandse traditie’, maar eigenlijk is er pas sinds de jaren 70 van de vorige eeuw sprake van vuurwerk afsteken op grote schaal. Er zijn (veel oudere) tradities met minder gezondheidsproblemen die wel voor aanpassing open staan, ook al is dat soms schoorvoetend. Ik voorspel dat het op gegeven moment ook wel afgelopen zal zijn. Hopelijk gaat het zoals bij roken tijdens een vergadering: “wat…. deden jullie dat vroeger écht?!”

Ik wens u een vrolijk en veilig oud en nieuw!

Paul van der Velpen
Meer columns van Paul van der Velpen leest u hier.