Ex-fusiepartner Barneveld staat er financieel slecht voor
De financiële positie van Scherpenzeel was in de ogen van Gedeputeerde Staten (GS) van Gelderland tijdenlang zo slecht, dat GS vorig jaar eiste dat de gemeente zou fuseren met Barneveld. Voor het tweede jaar op rij blijkt dit niet te kloppen.
De financiële vlag van Scherpenzeel hing er in de ogen van Gedeputeerde Staten (GS) van Gelderland tijdenlang zo slecht bij, dat GS vorig jaar eiste dat de gemeente zou fuseren met Barneveld. Voor het tweede jaar op rij blijkt dit niet te kloppen. De financiële positie van Scherpenzeel is dik op orde. Barneveld is de meeste financieel ongezonde gemeente van gemeenten tussen de 50.000 en 100.000 inwoners.
Onvoldoende
Barneveld krijgt voor haar financiële situatie een 5 in de jaarlijkse benchmark Nederlandse gemeenten van accountantskantoor BDO, net zoals vorig jaar. Scherpenzeel (10.000 inwoners) heeft in de dinsdag verschenen benchmark een negen gekregen; een punt lager dan in de benchmark 2021. Het gemiddelde landelijke rapportcijfer is dit jaar een 8,1. BDO komt tot deze ranking na analyse van de jaarrekeningen van alle gemeenten over 2020 en de begrotingen voor 2022.
Wel/niet robuust
De herindeling van Barneveld en Scherpenzeel is weliswaar van de baan, maar GS van Gelderland hebben altijd gesteld dat herindeling noodzakelijk was omdat de bestuurskracht van Scherpenzeel tekortschoot en de gemeente financieel niet robuust was. Dit is altijd ontkend door Scherpenzeel. Om dat te bewijzen heeft Scherpenzeel gemeentefondsspecialist Jan Verhagen twee keer gevraagd een oordeel te vellen over de gemeentelijke financiën. Beide keren kreeg de gemeente van Verhagen een voldoende. De onenigheid over in de ogen van GS van Gelderland belabberde financiële situatie van Scherpenzeel heeft onder meer geleid tot het gedwongen vertrek van waarnemend burgemeester Eppie Klein van Scherpenzeel in oktober.
Slecht
Van alle Nederlandse gemeenten met meer dan 100.000 inwoners staat Tilburg er financieel het beste voor en Westland het slechtste. Barneveld doet het financieel het slechts in de categorie gemeenten tussen de 50.000 en 100.000 inwoners; de Hoeksche Waard is de meest gezonde gemeente. Bodegraven-Reeuwijk is de slechts scorende gemeente in de categorie 25.000-50.000 inwoners; Epe staat er financieel gezien van deze groep gemeenten het beste voor. In gemeenten met minder dan 25.000 inwoners staat Brielle er financieel het beste voor en Borne het slechtste.
‘Munitie’
Een van de argumenten van GS van Gelderland om Scherpenzeel en Barneveld met elkaar te laten fuseren was, zoals eerder aangegeven, de slechte financiële situatie van Scherpenzeel. Deze gemeente heeft dat altijd weersproken en gesteld dat GS niet objectief naar de Scherpenzeelse cijfers wilde kijken. De toen nog waarnemend burgemeester Eppie Klein werd in dit vermoeden bevestigd toen hij begin juli een mail van een provincieambtenaar onder ogen kreeg. Daarin stond dat in het provinciehuis naarstig werd gezocht naar ‘munitie’ om de financiële stabiliteit van Scherpenzeel in twijfel te kunnen trekken. Die munitie was bedoeld voor de Gelderse commissaris van de koning John Berends en gedeputeerde Jan Markink, voor het Statendebat van 6 juli. Daarin zouden Provinciale Staten een besluit nemen over het omstreden herindelingsvoorstel van GS. Enkele uren voor dat debat riep Klein de Statenleden in een mail op die dag geen besluit te nemen. Hij had bewijs in handen gekregen dat het proces niet-integer was verlopen. Weken later bleek het om de mail van de provincieambtenaar te gaan.
Niet-integer
De Staten hebben de mail genegeerd en later die dag ingestemd met het voorstel tot herindeling van beide gemeenten. De voormalig minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken besloot er begin oktober echter de stekker uit te trekken. Dezelfde dag werd Klein door de Gelderse commissaris van de koning, John Berends, ontslagen. Berends stelde dat Klein niet-integer heeft gehandeld. Aanleiding van het ontslag was de gewraakte mail van Klein aan de Staten van 6 juli.
Reacties: 11
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
@Nico: Nicoooo kom nou!!!! Lees eerst de Wet Bibob eens waar die voor bedoeld is en welke werking die heeft in plaats van een klok zonder klepel te luiden en het geluid er zelf bij te produceren. Dat valt me echt van je tegen hoor!
Aline; is er ook rekening gehouden met de belastingcapaciteit in het BDO onderzoek?
@DteN: Ik ben geen expert op het gebied van financiën, dit is wat ik in het BDO onderzoek lees. Citaat: ‘In de benchmark van BDO is de financiële gezondheid van alle 355 gemeenten beoordeeld op basis van de jaarrekeningen over 2020. Daarnaast zijn de begrotingen voor 2022 geanalyseerd.’
Geanalyseerd betekent niet direct dat het in het rapport is meegenomen.
@spijker: ik heb afgelopen week net de gemeente aangesproken op het feit dat er nu 2 weken geen update was in IBabs, en waarbij is een belangrijke brief over een aanvraag van een referendum niet gedigitaliseerd kon worden waardoor het openbaar niet toegankelijk is. Ik het belang van inwoners informeren en participatie heb ik met Klein dit onderwerp ook besproken. En daarnaast inderdaad de grote onderwerpen.
@rood Hesje: dank voor het compliment.
Het beoordelen van de financiële positie van een gemeente is echter veel complexer. Het provinciaal toetsingskader voor financiën gemeente kent daarom 15 punten. Bijvoorbeeld is de begroting structureel sluitend, zijn de opgenomen taakstellingen reëel en is sprake van achterstallig onderhoud.
De begrotingsbrieven van de provincie en de contra-expertise van Verhagen zijn betere documenten om een goed oordeel te vormen over de financiën van Scherpenzeel dan de BDO ranking.
Iedere beoordeling door een accountant vindt plaats op basis van een analyse. Het een is onbreekbaar met het ander verbonden.
Uw conclusie is niet juist.
De burger wil graag een herkenbare gemeente waar zij actief aan mee kunnen doen; echte democratie is van, voor en door de burger De meeste fusiegemeentes presteren op dat punt onder de maat.