Trots in de eredivisie

Het uithangbord van Drenthe
Als het aan burgemeester Eric van Oosterhout ligt, leidt de Hunebed High way N34 clubs als PSV en Ajax, en zelfs zijn oude liefde Feyenoord, straks naar de ‘hel van Drenthe’. Een hel in De Oude Meerdijk van FC Emmen wel te verstaan, want rond het voetbalstadion zijn ‘de vriendelijkheid en de gemoedelijkheid gebleven’, aldus een radioverslaggever van de NOS pal voor de eerste thuiswedstrijd van de FC in de eredivisie.

Aardige woorden voor een stad in een uithoek van het land, die 14 miljoen investeert in zijn binnenstad en waar Wildlands Adventure Zoo verlies lijdt. De provincie maakte na Emmens promotie niet voor niets 500.000 euro over naar de gemeente om het stadion op te kalefateren. ‘FC Emmen is het uithangbord van Drenthe; dat doet wat met de gemeente’, glundert Van Oosterhout (57), terwijl hij zijn kaartje voor Emmen tegen AZ uit Alkmaar op de scanner van de gloednieuwe tourniquet legt.

‘De voetbal’ kan Van Oosterhouts Alkmaarse collega overigens in het geheel niet boeien. ‘Ik heb er niet zo veel mee. Dat heb ik ook bij mijn sollicitatie tegen de gemeenteraad gezegd’, zei burgemeester Piet Bruinooge een paar jaar geleden in Binnenlands Bestuur. Burgemeester Eric van Oosterhout, in zijn gloriedagen steunpilaar op het middenveld van het Nederlands burgemeesterselftal, heeft alles met voetbal. Van Oosterhout: ‘Voetbal heeft hier voor een goed gevoel gezorgd en FC Emmen maakt ons trots.

Het onofficiële volkslied van Drenthe ‘Hier kom ik weg’ is het strijdlied van de club geworden. Voor het eerst in de geschiedenis speelt een Drentse club in de eredivisie. Ze laten zich de kop niet gek maken en houden vast aan hun regionale identiteit. Die trots delen ze met de mensen in Emmen. Ik kwam gisteren terug van vakantie en we deden links en rechts wat boodschappen. Overal werd ik over één ding aangesproken: Emmen in de eredivisie. Dat blijft ook wel zo.’

Goud waard
Voor de voetbalfanaat Van Oosterhout is FC Emmen niet alleen een sportief genot, voor de bestuurder Van Oosterhout is de club ook goud waard. ‘Voetbal levert goede contacten op’, zegt hij. Voordat Van Oosterhout vorig jaar naar Emmen kwam, was hij tien jaar burgemeester in Aa en Hunze geweest, dus men kende hem wel zo’n beetje, maar bij een voetbalclub leer je alle rangen en standen in de gemeente kennen. De burgemeester: ‘Ik loop op de bovenste verdieping tussen mensen uit het bedrijfsleven, ik ben op de eerste verdieping waar mensen een kaartje hebben voor de hoofdtribune, ik ga langs bij de supportersvereniging. Ik open binnenkort hun nieuwe supportershome. Op alle niveaus hoor je wat. Daarom begrijp ik mijn collega in Alkmaar niet zo goed. Ik ben toevallig gek op voetbal, maar ook als ik voetbal niets zou vinden, zou je mij hier aantreffen. Ik heb weinig met paarden, maar als er een concours hippique is dan ben ik daar wel bij.’

Om de overgang van FC Emmen, dat 33 jaar in de eerste divisie speelde, naar de eredivisie in goede banen te leiden, benoemde burgemeester Van Oosterhout dit voorjaar snel een projectleider ‘met passie voor voetbal’, die op pad ging langs de provinciale clubs in Zwolle, Groningen, Leeuwarden en Doetinchem. ‘We hebben de kennis opgehaald bij de collega’s. De politie deed hetzelfde. Ze hebben ook een regionaal rondje gemaakt en hebben twee mensen ingehuurd van de landelijke politie. In drie maanden tijd ga je toch van 1.500 man publiek tegen Helmond Sport naar zeventien uitverkochte thuiswedstrijden, met clubs als Ajax en Feyenoord, en dat zijn niet allemaal koorknapen.’

Daarom was eerste thuiswedstrijd van FC Emmen tegen AZ (eindstand 1-4) toch wel een spannende aangelegenheid. Van Oosterhout: ‘De hypermoderne veiligheidspoortjes zijn twee dagen voor de wedstrijd tegen AZ geïnstalleerd. Het kan ook fout gaan. Daarover had ik tijdens mijn vakantie in Italië veel contact met mijn projectleider. “Eric, dat komt goed, en als het niet goed gaat, heb ik dit achter de hand.” Alle toeschouwers die hun toegangsbewijs scannen, worden meteen gefotografeerd. In het stadion hangt een nieuw camerasysteem. Het uitvak is ook aangepakt voor maximaal tien bussen met supporters.’ Voor rellende supporters van de FC hoeft de KNVB niet te vrezen. ‘FC Emmen is een familieclub.’

Stevige gesprekken
Van Oosterhout kent inmiddels iedereen in De Oude Meerdijk en iedereen kent hem. De betrokkenheid is groot en de lijntjes zijn kort. Hoe ver ga je daarin? De burgemeester: ‘Ik ben supporter en ik ben Eric, maar ik ben ook de burgemeester van Emmen. De burgemeester van Emmen, dat is wel wat, vertelde mijn voorganger mij bij mijn aantreden. Die positie wordt je hier gegund. Dat is belangrijk, want in de bestuurskamer moet je stevige gesprekken kunnen voeren. Voor de eerste drie thuiswedstrijden geldt bijvoorbeeld de combiregeling.

Daar was FC Emmen niet zo blij mee, maar in het begin wil ik de touwtjes strak in handen houden. Bussen achter het hek. Vorig jaar wilden ze hier in de seizoensvoorbereiding tegen een Engelse club spelen. Dat wilde ik absoluut niet, want met iedere Engelse club krijg je gesodemieter. Dat moet je als burgemeester toch de directeur over de tafel trekken. Het mooie is: in deze oefencampagne heeft Emmen vooral in de regio gespeeld. “Je had wel gelijk met die Engelsen”, zeiden ze.’

CV
Eric van Oosterhout (Breda, 1961) was raadslid voor de PvdA in Veendam. In 2015 werd hij in die gemeente gemeentesecretaris. In 2007 werd Van Oosterhout burgemeester van de Drentse gemeente Aa en Hunze. In maart 2017 werd hij burgemeester van Emmen.

Maak De Graafschap maatschappelijk relevant
Het eerste wat Mark Boumans (43) kocht toen hij vorig jaar burgemeester van Doetinchem werd, was een seizoen kaart voor De Graafschap. Een burgemeester met plezier in voetbal – de superboeren op de Vijverberg vielen van hun stoel. ‘Een heerlijke cultclub’, zegt Boumans, in zijn eigen woorden zo’n ‘slechte voetballer’ dat het Nederlands burgemeesterselftal hem maar één keer opstelde.

‘Toen ik studeerde had ik een seizoenkaart bij FC Groningen, en toen ik opgroeide in Emmen had ik een seizoenkaart bij FC Emmen. Ook zo cult. Mijn oom Jans heeft er meer dan veertig jaar een seizoenkaart gehad. Tot zijn negentigste ging hij bij alle wedstrijden kijken. Hij is begin dit jaar overleden, dus hij heeft de promotie helaas niet mogen meemaken, maar hij zou het geweldig hebben gevonden!’

Uitgejouwd
Voordat Mark Boumans in het voorjaar van 2017 zijn intrek nam in de Raadhuisstraat, leefden het gemeentehuis en De Graafschap nog net niet met de rug naar elkaar toe, maar het scheelde weinig. Een burgemeester die op het podium een toespraak hield bij een promotiefeest werd uitgejouwd. Mark Boumans: ‘Doetinchem was denk ik de enige gemeente in Nederland die amper een relatie onderhield met zijn club. Er was veel oud zeer omdat de gemeente een keer financieel had moeten bijspringen. Als er contact was, dan ging het vooral over het in goede banen leiden van het verkeer in de buurt van de Vijverberg. We deden niets met elkaar, terwijl de eredivisie juist een boost geeft aan je uitstraling en je zelfbewustzijn. We hebben dit seizoen zeventien evenementen met 13.000 blije mensen in de stad. En er is zo veel meer media-aandacht. Daar moet je als kleine gemeente gebruik van maken.’

Burgemeester Boumans werd bij zijn toenadering tot de club geholpen door een unieke wisseling van de wacht op de Vijverberg, waar Achterhoeker en oud-burgemeester van Bunnik Hans Martijn Ostendorp algemeen directeur werd.

In Binnenlands Bestuur had Ostendorp voor zijn overstap al gezegd dat het belangrijk was voor de club om goede bestuurlijke betrekkingen te onderhouden met Doetinchem en omliggende gemeenten, teneinde van ‘De Graafschap het uithangbord van de Achterhoek te maken’. Boumans: ‘Hans Martijn weet als ex-burgemeester dat je in het goede gesprek de tijd moet nemen om je weg te vinden. Hij wil De Graafschap maatschappelijk relevant maken. Dat sluit goed aan bij de manier waarop ik naar topsport als voorbeeld voor breedtesport kijk. Rond iedere thuiswedstrijd organiseren we nu ook een inhoudelijk programma. Nodigen we bijvoorbeeld regionale bestuurders uit om met jonge ondernemers, die níet naar Amsterdam zijn vertrokken, te praten. Een praatje, een biertje en dan de wedstrijd.’

Bierbeleid
Om het ijs tussen de gemeente en de club te breken en omdat de supportersgroep Blue White Support erom vroeg, veranderde burgemeester Boumans dit voorjaar het bierbeleid op de Vijverberg. Sinds het burgemeesterschap van Herman Kaiser mocht er geen bier worden gedronken op de tribune.

Boumans: ‘De fans zijn na mijn benoeming langs geweest, ik heb met De Graafschap gesproken en dit voorjaar hebben we het bierverbod opgeheven. We zijn niet begonnen met een proef, maar we hebben het meteen ingevoerd. Mijn voorgangers hadden na wat incidenten echt wel hun redenen om het bier op de tribune te verbieden. We hebben ook niet gezegd: alles mag weer. Je kunt nu vóór de wedstrijd en na de rust met twee glazen de tribune op. Dat heeft het grote voordeel dat de supporters zich niet langer in de pauze volgieten. Het is veel rustiger geworden. We hebben het afgelopen jaar ook niet één rel gehad.

Daarom is het echt zuur dat De Graafschap eerder deze maand een boete van 15.000 euro kreeg voor de keurig geregelde sfeeractie met vuurwerk tijdens de play-offs.’ Burgemeester Boumans verwacht ook in de eredivisie geen gedonder met supporters. ‘We hadden in de eerste divisie drie risicowedstrijden. Dit seizoen worden het er zeker niet meer. Gastvrijheid staat centraal – bij De Graafschap en bij de gemeente. Iedereen wil een leuke wedstrijd zien. Als we onze eigen supporters én die van de bezoekende club netjes benaderen, dan kunnen de wedstrijden zonder al te veel toeters en bellen worden afgewerkt.

Als je supporters als boeven onthaalt, dan gaan ze zich ook zo gedragen.’ En Ajax en Feyenoord dan? Boumans: ‘Natuurlijk, daar heb je wat meer aandacht voor, maar dan nog: Feyenoord verloor hier zijn eerste wedstrijd van het seizoen, maar er was niets aan de hand. De Vijverberg is natuurlijk ook een warm stadion.’

Doetinchem heeft met een paar Achterhoekse gemeenten voor het eerst weer een paar seizoenkaarten gekocht. Niet in een luxe box, want die heeft De Graafschap niet. ‘En laat dat alsjeblief zo blijven’, zegt Mark Boumans. ‘Bij De Graafschap zit iedereen door elkaar. Ik zit op een mooie stoel, en daar betaal ik ook voor, maar ik ben niet gescheiden van de mensen op een minder mooie stoel. We kunnen allemaal met elkaar juichen en een pilsje pakken. Ideaal voor een burgemeester. Er is geen standsverschil bij De Graafschap. Je hoort er echt allemaal bij. Ik werd ook niet uitgejouwd toen ik tijdens het promotiefeest de club vanaf het podium feliciteerde.’

CV
Mark Boumans (Oosterhesselen, 1974) was voor de VVD lid van de Groningse Staten, raadslid in Groningen, wethouder in Meppel, burgemeester van Haren en gedeputeerde in Groningen. In 2015 werd Boumans waarnemer in Ommen. In mei 2017 werd hij burgemeester van Doetinchem.