Strategisch
In deze laatste dagen zo niet laatste uren voor de Tweede-Kamerverkiezingen verandert het frame van de campagne andermaal. Het woord frame is de afgelopen maanden een soort vakterm geworden voor de gemanipuleerde ruimte waarbinnen het verkiezingsdebat wordt gevoerd.
Het frame van deze verkiezingen bestond aanvankelijk in de tweestrijd tussen Job Cohen (PvdA) en Geert Wilders (PVV) en ging dus over immigratie en integratie, islam en multiculturele samenleving, waarbij Cohen symbool stond voor gematigdheid en overleg, en Geert Wilders voor polarisatie en harde aanpak.
Dat frame verdween, pech voor Wilders, toen het in deze verkiezingscampagne eigenlijk alleen nog maar over de portemonnee van de kiezer ging, over bezuinigingen en hervormingen, saneringen, lastenverzwaringen of bela\stingverlagingen. Door die verschuiving ging de tweestrijd ineens niet meer tussen Cohen en Wilders maar tussen Cohen en VVD-leider Rutte.
Alhoewel links denkt dat de crisis van rechts kwam, denkt de bevolking daar heel anders over. Mensen voelen blijkbaar instinctief aan dat je in tijden van economische crisis maar het beste kun stemmen op een partij die schulden wil wegwerken en de economie weer zo snel mogelijk wil laten groeien. En zo komen ze uit op de VVD en staat Rutte bovenaan in de peilingen.
Het CDA heeft tot nog toe het nakijken gehad, en dreigt op een historisch dieptepunt te belanden. Alhoewel: we weten het niet. In de wondere wereld van de christendemocratie zijn de wonderen de wereld nog niet uit, en vertrouwt men er maar op dat veel mensen achter het gordijn van het stemhokje op de partij zullen stemmen die niet sexy genoeg is om verjaardagspartijtjes ter noemen.
En nu, in deze laatste fase van de campagne verschuift het frame nog eens en gaat het vooral over de coalitie die we willen. Het CDA wil een hervormingskabinet (in ieder geval met de VVD, en met D66 of GroenLinks) en daagt Rutte dus uit om zich uit te spreken tegen de optie van een paarse coalitie.
D66 wil juist zo’n nieuw paars kabinet (VVD, PvdA, D66, eventueel aangevuld met GroenLinks) en draagt dat actief uit, tot in radiospotjes aan toe. De SP wil een progressieve coalitie en daagt de PvdA dus uit om zich uit te spreken tegen paars.
Ook Femke Halsema (GL) spreekt zich voor zo’n coalitie uit: ‘hoe progressiever hoe liever’. De PvdA maakt die keuze natuurlijk niet en wil voorlopig alleen maar de grootste worden. Daarom probeert Cohen de kiezers te laten schrikken voor de consequenties van een stem op Rutte: als je op hem stemt krijg je die vermaledijde PVV erbij. En ook Rutte spreekt zich voor geen enkele coalitie uit, en probeert angstvallig te voorkomen dat de kiezer denkt dat de race al gelopen is: nee kiezer, daarvoor moet u woensdag toch echt nog even op Mark Rutte stemmen.
Alhoewel lang nog niet alles duidelijk is, ben ik er een groot voorstander van dat politici hun voorkeur uitspreken, al is het maar als eerste keuze. Er liggen nu dus drie opties op tafel: een progressieve coalitie van PvdA, D66, GL en SP, een paarse coalitie van VVD, PvdA, D66 (en GL) of een rechtse coalitie. Als kiezer kun je nu strategisch stemmen en daarmee de illusie koesteren dat je enige invloed kunt uitoefenen op de loop van de gebeurtenissen vanaf 10 juni.
Een progressieve of paarse coalitie lijkt mij om meerdere redenen (levensbeschouwelijk en financieel-economisch) hoogst ongewenst, en daarom hoop ik van harte dat GL en SP de komende tijd nog veel zetels van de PvdA weten af te snoepen. Hoe kleiner de PvdA hoe beter. Een rechtse coalitie is echter ook niet onproblematisch. Ideaal, wat mij betreft, zou een combinatie van VVD, CDA en D66 zijn, maar die staan samen vooralsnog op een zetel of 70. En een coalitie met de PVV lijkt mij geen goed idee, omdat ik betwijfel of die partij goede bestuurders kan leveren, en omdat ik denk dat deze partij een periode van instabiliteit tegemoet gaat.
Daarom verklap ik hier maar dat ik stiekem zit te hopen op een christendemocratisch wondertje. Maar ik erken: daar is dezer dagen een groot geloof voor nodig.
Reacties: 3
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Wat een drama voor het land, ook t.a.v. de zo goede internationale contacten die de premier had daarmee.
We blijken toch te hebben gekozen voor volgende vervroegde verkiezingen.
Nu het tijdperk van Balkenende zo onverdiend ten einde is gekomen, hoop ik dat de kiezers tevreden zijn met de uitslag.
Met een dergelijke mokerslag van het ondankbare volk moet hij nog gemotiveerd, naar verwachting nog lange periode, op de winkel passen.
Wat een ellende voor hem.
Veel tijd verloren in vorig kabinet met die onzinnige 100 dagen, fricties intern in kabinet, vervroegde verkiezingen, veel dossiers die van die "dienstbare" volksvertegenwoordig niet meer behandeld mochten worden. Een lange formatie, inwerktijd voor nieuwe premier en nieuwe ministers, plus een zeer grote kans op volgend vallend kabinet. Dat in een mega-crisis tijd.
Laten politici als Halsema en Pechtold nu niet beginnen met woorden van waardering voor de enorme inzet van Balkenende. Dat heeft hetzelfde effect als "van de doden niets dan goed". Is onwaarachtig.
Met Bos destijds nog in de oppositie hebben zij sinds de val van het eerste kabinet met de LPF alleen maar aanhoudende negatieve repeterende riedeltjes geproduceerd t.a.v. leiderschap, geen regie, en de gevallen kabinetten. Oppervlakkige media hebben dat versterkt, door dat in hun vragen net zo vaak te herhalen.
Nu zitten we met de gebakken peren. Een verdeeld land, geeft dito uitkomsten bij verkiezingen.
De premier liet zich door dat cordon van negativiteit niet door van de wijs brengen, maar heeft pas in deze laatste dagen enorm negatieve beeldvorming vanuit oppositie en media trachten herstellen. Zondag in Buitenhof was Scheffer de eerste die dat erkende. Politicoloog Krouwel kort daarna eveneens. Het CDA was veel te tam daaromtrent ook! Campagne moet er niet alleen een korte periode zijn, om dat mandaat op te halen.
Balkenende was met EU voorzitterschap en veel internationale kwesties op pad, maar ook veel uit beeld als boegbeeld van CDA. Hij vertrouwde op zijn vorige successen. Wat een kater ,als al je werk voor het land zo afgestraft wordt.
Wat heeft de PvdA door de stekker eruit te trekken, de blaam van het mislukken van dit kabinet op de twee andere partijen weten af te wentelen, door calculerende Bos met Cohen al in de coulissen.
Wat heeft Cohen de normen en waarden kaart, waar Balkenende destijds om werd uitgelachen, naar zich toe weten te trekken.
Een partij die een aantal maanden terug op 15 stond en nu via Cohen zo stijgt, is wat bizar. Er is verder niets veranderd dan Cohen, die vriendelijk optreedt.
De schrille geluiden in Den Haag hebben deel kiezers doen besluiten waarschijnlijk om compensatie te zoeken bij Cohen.
Die vormde toen de tegenstelling met Wilders, die nu ook enorm heeft gewonnen. Autochtonen in de ene achterban en bij Wilders, die juist de omvang daarvan wil beperken. Cohen krijgt steun voor bindend imago enerzijds, maar verhoogt steun aan PVV (polariserende effecten onderling) anderzijds.
Het CDA zal zich ook goed moeten realiseren dat men met de CU op ethische kwestie, die speelde, in heeft moeten boeten. Rookverbod, standpunt over coffeeshops zijn voor veel vrijzinnige kiezers met een Christelijke achtergrond echt te betuttelend!
Daarnaast was Balkendende zo goed in 2002 t.a.v. de immigratie en integratie debat.
Nadien heeft hij en/of CDA dat dossier terzijde gehouden. Een grote inschattingsfout. PVV en VVD profiteren van dat dossier. De polsslag van de samenleving is sinds 2002 niet veranderd.
3 min of meer orthodoxe partijen is echt te veel in een seculier land en de ontkerkelijking.
Het is te hopen dat men een gezond-verstand-midden partij wordt, op sociaal verantwoorde manier. Waar vrijzinnige mensen binnen religies en daarbuiten zich prettig voelen. Weg van religieus of ideologisch gedram. Die zijn er ter linkerzijde vooral genoeg.
Balkenende zelf zal de nodige erkenning in de nabije toekomst krijgen, zodra een realistische besef over hem, inzinkt bij politiek en media.
Dat gebeurt al, als het volgende kabinet ook valt. Dat dit zo beschadigende opgedrongen imago, bij volgende vallende kabinetten, van hem losweekt.
Het is te hopen dat het CDA snel weet wat voor soort partij men wil zijn.
De C van Christelijk, moet m.i. ook gelezen kunnen worden als de C van Centrum Democratisch Appel.