Steeds meer gemeenten laten ombudsman klachten afhandelen

Nationale ombudsman
Gemeenten zijn verplicht om klachten eerst zelf in behandeling te nemen, en te zorgen voor onafhankelijke behandeling als interne afhandeling niet bevredigend is. Een gemeente kan lokaal of regionaal een Ombudsman of Externe klachten-commissie invoeren, maar kan ook de Nationale Ombudsman inhuren. Zo koos de gemeente Valkenswaard onlangs om niet langer de regionale ombudscommissie Zuidoost-Brabant te gebruiken, maar de Nationale Ombudsman.

Besparing
Belangrijke overweging voor Valkenswaard was de besparing. De regionale Ombudscommissie voerde een tariefverhoging door, waardoor naar verwachting de Nationale Ombudsman over meerdere jaren gezien goedkoper wordt. De Nationale Ombudsman hanteert een vast tarief per inwoner, ongeacht het aantal klachten en de soort afhandeling. Ook vanwege de 'toegenomen mondigheid' van de burger, neemt het aantal en de ingewikkeldheid van de klachten naar verwachting van Valkenswaard toe waardoor een vast tarief voordelig is.

Bekendheid
Er is wel discussie over de mate van toegankelijkheid van De Nationale Ombudsman, zegt woordvoerder Erna van Eerden.'Veel gemeenten beschouwen onze bekendheid en goede telefonische en mail-bereikbaarheid als voldoende garantie voor een laagdrempelige Ombudsman. Maar je kunt er niet zomaar even langslopen. En soms meent men dat je daarmee gevoel voor couleur locale mist. Anderen zien die distantie juist als plus voor de onafhankelijkheid.'

Herindeling
Volgens Van Eerden groeit het aantal mensen gestaag die bij de Nationale Ombudsman terecht kunnen als ze er niet uitkomen met de gemeente. 'Je ziet dat ook bij gemeentelijke herindelingen: als meerdere gemeenten samengevoegd worden, en een gemeente werkt al met ons, dan wordt er vaak door de nieuwe gemeente ook voor ons gekozen. Wij hebben inmiddels veel expertise en voldoende omvang om heel goed te functioneren tegen een acceptabel tarief. Vooral hele grote gemeenten kiezen wel vaak voor een eigen Ombudsman,' zegt Van Eerden.

Twintig cent
De vergoeding voor de Nationale Ombudsman is twintig cent per inwoner per jaar, zegt Van Eerden. 'Maar die betaling gaat via Binnenlandse Zaken.' Of de zogenoemde A2-gemeenten, het samenwerkingsverband van Valkenswaard met Waalre, Heeze-Leende en Cranendonck, allemaal overstappen naar de Nationale Ombudsman is nog niet bekend.