Renswoude zweert bij kleinschaligheid

Het Utrechtse Renswoude keert zich tegen een opgelegde fusie met buurgemeenten. 'Groter worden lost geen enkel probleem op', zegt burgemeester Hugo Schorer. De CDA-bestuurder zegt dat in reactie op het voorstel van de colleges van Gedeputeerde Staten van Utrecht en Gelderland om een onderzoek te starten naar een mogelijke fusie van Renswoude, Scherpenzeel en Woudenberg. Schorer verwijt de provincies niet te luisteren naar de inwoners van zijn gemeente. In een referendum - opkomst 84 procent - stemde 98 procent van die inwoners voor het behoud van de zelfstandigheid.

'Wij zien de meerwaarde van het samengaan van drie kleine dorpen niet in', zegt Schorer. 'Geen van die drie kan fungeren als stuwende kracht of de grote motor. Wat je krijgt, is voornamelijk meer bureaucratie.' Renswoude (4500 inwoners) heeft een ambtelijk apparaat van 24 fte. Hoewel klein en dus kwetsbaar, geeft dat volgens de burgemeester concreet niet erg veel problemen. 'We voeren zelf de Wet maatschappelijke ondersteuning uit', zegt hij. 'Het voordeel van de kleine schaal is het contact met de cliënten. Wij gaan naar de mensen toe. Dat heeft veel voordelen die vaak worden vergeten in de alom heersende tendens van schaalvergroting. De raad staat dicht bij de bevolking, signalen uit de samenleving komen sneller door. Inwoners zien de gemeente daardoor ook als "hun" gemeente', zegt hij.

Renswoude heeft een lange traditie als het gaat om het behoud van de zelfstandigheid. 'Dit is, geteld vanaf 1969, de vierde arhi-procedure waarmee we te maken krijgen', zegt Schorer. De drie voorgaande keren wist Renswoude aan een herindeling te ontsnappen, vooral omdat de provincies Utrecht en Gelderland van mening verschilden. 'En de lijn van Renswoude is altijd duidelijk geweest. De inwoners hebben zich heel consistent achter de zelfstandigheid geschaard', zegt de burgemeester.

Nog steeds ziet Schorer het belang van een fusie niet. 'Wat lost het op? Wat zijn de bestuurlijke vraagstukken hier? We hebben geen achterstandswijken, er is geen leegstand. Echt grote opgaven liggen er niet in deze plattelandsgemeente. Alleen de spanning tussen intensieve landbouw en natuur, maar daar zijn al regionale commissies voor. Dus nogmaals, wat is het probleem? Voor de toenemende decentralisatie zijn wij niet bang. Dat was het argument in de jaren negentig om te herindelen. Sindsdien hebben we de Wet werk en bijstand, de gehandicaptenzorg, de onderwijshuisvesting en de Wmo erbij gekregen. Dat heeft allemaal geen problemen opgeleverd,' zegt Schorer.

Ten Boer-model

Als er bestuurlijk al iets moet gebeuren in de toekomst, dan kiest Renswoude in eerste instantie voor het zogeheten Ten Boer-model, waarbij de stad Groningen het ambtelijk apparaat voor de kleine gemeente verzorgt. Renswoude zou dan ambtelijk verregaand willen samenwerken met Veenendaal en Barneveld. Op de nog langere termijn ziet Renswoude eventueel een zeer grote Vallei-gemeente ontstaan met daarin deelgemeenten die elk een grote autonomie hebben. Als de statencommissies bestuur van beide provincies volgende week instemmen met de collegevoorstellen, zal ook de Ten Boer-variant worden onderzocht.