‘Ik wil graag meedenken en meedoen’

Oud-burgemeester van Dongen Simone Dirven is terug op het oude nest, in Oudenbosch. Ze dacht dat ze de publieke zaak buiten de deur kon houden, maar het bloed kruipt waar het niet kan gaan. ‘Er moet reuring in ons unieke dorp komen.’

Raadslid, wethouder, burgemeester en weer raadslid

Is Oudenbosch niet het perfecte decor voor The Passion?’, vraagt raadslid Simone Dirven. Inderdaad: in het noorden van Europa krijg je het niet veel roomser. Je ziet hem al vanaf de A17: de kolossale basiliek van de H.H. Agatha en Barbara, een verkleinde kopie van de Sint- Pieter in Rome. Er steekt nog een tweede koepel uit boven het dorp: de kapel van Saint Louis. En dan is er nog het pensionaat St. Anna met haar kloosterkapel, tot eind vorige eeuw het moederhuis van de Franciscanessen, thans leeg en deels bieb. Dirven: ‘En dan met Frans Bauer in een hoofdrol. Wist je trouwens dat hij en Mariska tien jaar geleden voor de kerk hier in de basiliek zijn getrouwd?’

We zitten op het terras van Brasserie Tivoli, ooit het broederhuis van de broeders van Saint Louis. De broeders hebben hun werelds goed verkocht en bivakkeren nu in een vleugel van woon-en zorgcomplex De Zellebergen. Simone Dirven (60), oudburgemeester van Dongen en sinds kort raadslid voor het CDA in de gemeente Halderberge, wijst op de Lourdesgrot in de tuin van de kolossale brasserie. ‘Er zijn drie Lourdesgrotten in Oudenbosch’, zegt ze. ‘Na het vertrek van de broeders heeft niemand ernaar omgekeken. In eentje stond Mickey Mouse! Deze grot uit 1908 was totaal overwoekerd door klimop. Een paar maanden geleden vond Mark Buijs van de monumentencommissie dat het genoeg was geweest. We hebben de grot met de vrienden van het religieus erfgoed Oudenbosch weer toonbaar gemaakt. In de grot stond al die jaren onzichtbaar een plastic Maria, maar we hebben er een mooi stenen Mariabeeld ingezet’, zegt de CDA-politica trots.

Internaat
Dirven is na haar verblijf in Dongen terug in Oudenbosch, het meer dan 12.000 zielen tellende West-Brabantse dorp waar ze is geboren en waar ze ooit raadslid en wethouder was. Ze woont, hoe kan het ook anders, op het Jezuïetenplein. ‘Een oude familievriend zei: “Ik vind dat het tijd wordt dat jij naar huis komt.” Dat raakte mij heel erg. Ik zat op de meisjesschool bij de Franciscanessen en heb leren rolschaatsen in de basiliek. Kun je je voorstellen wat dat gekras met die ijzeren wieltjes teweegbracht bij de koster? Gelukkig schaatste ik harder dan hij kon lopen. Dan kreeg ik een standje en de volgende keer deed ik het weer. In mijn eentje, want in de jaren ‘60 woonden in de straat verderop en in de straat aan de overkant van het café van mijn ouders alleen zusters en broeders. Ik klom wel stiekem over de schutting, maar ik werd net zo goed teruggegooid, want ik had natuurlijk niets te zoeken bij de jongens van het internaat.’

Veel van Dirvens leeftijdgenoten vonden de jaren bij de broeders en de zusters op zijn zachtst gezegd beklemmend. ‘Ik heb er nooit last van gehad’, reageert ze. ‘De Franciscanessen hebben mij en de generaties voor mij in deze agrarische omgeving geëmancipeerd en de kans gegeven om te leren en te studeren. Ik ben ook altijd nieuwsgierig geweest. Ik vond het prikkelend, een beetje geheimzinnig.’ Dirven wijst naar een koepel op het dak van Brasserie Tivoli, zoals gezegd het oude klooster Saint Louis. ‘Dat is de oudste volkssterrenwacht van Nederland. Ik lag als klein meisje ‘s nachts in mijn venster te wachten tot die koepel openging. Een mysterieus gezelschap jezuïeten dat kijkt naar de hemel; daar kan toch geen spannend boek tegenop?’

Dirven keerde dus terug naar Oudenbosch, waar ze voor haar 93-jarige moeder kon zorgen. Ze ging weer studeren en werd toezichthouder bij allerlei zorginstellingen in de regio. Simone Dirven: ‘Je denkt dat je de deuren en luiken verder dicht kunt houden, maar dat gaat niet. Het is ook onzin, want daarmee zet je je buiten de samenleving. Voor ik het wist, was ik bestuurslid van een opvanghuis voor mensen die vreemd in ons land zijn, voorzitter van de Oudenbossche Harmonie en voorzitter van het Parelpad, een erfgoedclub die de parels van Oudenbosch oppoetst. Je wilt niet weten hoeveel mensen mij ook vroegen waarom ik niets deed in de politiek. Ik had kunnen zeggen: “Ik heb mijn tijd gehad”, maar zover ben ik nog niet. Ik wil graag meedenken en meedoen. Feitelijk stond ik bij de raadsverkiezingen van vorige maand op een onverkiesbare plek, maar ik ben ervoor gegaan. Ik heb posters laten maken en in een aantal wijken persoonlijke brieven bezorgd. Er hingen in het centrum zo veel posters dat mensen mij vertelden dat ze mij overal tegenkwamen.’

Bedreiging
Dirven stond als zevende op de kandidatenlijst, maar werd met 181 voorkeurstemmen het vierde CDA-raadslid in Halderberge. De vraag is toch een beetje: waarom is ze niet naar Oudenbosch teruggekeerd als burgemeester? Halderberge was in 2016 op zoek naar een burgemeester en er zijn wel meer ex-wethouders burgemeester geworden in hun ‘oude’ gemeente. Dirven: ‘Nu je het zegt. Nee joh, dat heb ik eigenlijk nooit overwogen. Ik kan niet zo goed uitleggen waarom. Misschien heeft het wel met mijn ervaringen in Dongen te maken, waar ik burgemeester ben geweest. Ik heb vaak gedacht: zit ik hier op mijn plaats? De chemie was uitgewerkt toen ik vertrok. Dat is altijd een risico voor een burgemeester. Misschien wilde ik dat onbewust niet weer meemaken.’

De eerste zes jaren van haar burgemeesterschap in Dongen bevielen heel goed; ze tekende zelfs bij. Daarna werd het minder. Na overleg met de raad hing ze in het begin van haar tweede ambtstermijn haar ambtsketen aan de wilgen. Dirven: ‘Ik was nieuw in het ambt en nieuwsgierig naar alles. Om met de oprichter van de sterrenwacht in Oudenbosch Bruno Ernst te spreken: ik weet niets, maar ben nieuwsgierig naar alles. Ik was wat naïef, maar het was wel een geweldige ervaring. Ik was nooit thuis, maar het contact met de bevolking groeide er wel door. Het mooiste moment van mijn burgemeesterschap was ook de kus die ik een mijnheer van honderd gaf. Hij werd in mijn eerste jaar honderd en hij had laten optekenen dat hij graag een kus wilde van de burgemeester. Goed, dacht ik, die kus krijg je. Ik had hele rode lippen gemaakt. Maar hij wilde drie kussen! Nee, zei ik, je krijgt er ieder jaar dat je ouder wordt een kus bij. Ik heb hem daarna nog vier keer gekust.’

Dirven zit opgewekt en zonder reserve als ex-wethouder en burgemeester in de gemeenteraad, nu maar hopen dat burgemeester Jopke Vonk ook zo opgetogen is. Want er zit wel iemand in de raadszaal die de tricks of the trade van het burgemeesterschap kent. ‘Moet ze heel blij mee zijn’, zegt Dirven. ‘Als ik op haar plek uit zou zijn, dan was ik een bedreiging geweest, maar dat ben ik niet, want anders had ik wel gesolliciteerd. Er zit nu iemand in de raad die begrip heeft voor haar positie. Ze kan er haar voordeel mee doen. We hebben elkaar al een paar keer ontmoet en we hebben volgende week een lunchafspraak.

We zijn allebei van CDA-huize, dat scheelt toch. Als ze met iets zit waarover ze niet kan praten in het college, dan sta ik open voor een praatje. “Zeg het maar tegen mij. Ik zeg wat terug, en doe ermee wat je wilt.” Tijdens die lunch wil ik bespreken hoe we dat doen. Als ze zo’n gesprek wil, dan praat ze tegen een oud-collega en niet tegen een raadslid. Die vertrouwelijkheid moet voor iedereen, dus ook voor de raad en het college, glashelder zijn.’

Degradatie
Een burgemeester die raadslid wordt, het is bijzonder. Ja, ‘Rolly’ ridder van Rappard werd het in 1978 in Gorinchem, waar hij tientallen jaren burgemeester was geweest, maar dan vooral om dwars te kunnen liggen. Is het geen degradatie? Veel burgemeesters zullen dat stiekem denken. Dirven: ‘Stiekem misschien wel ja, maar ze zeggen het niet. Wat een flauwekul dat het raadswerk beneden mijn stand zou zijn. Dat zeg je toch ook niet als een minister Kamerlid wordt?

Maar ik heb er wel over nagedacht. Niet omdat ik er moeite mee heb, maar omdat mijn omgeving er moeite mee zou kunnen hebben. Ik zou mij kunnen voorstellen dat ik het in Dongen niet zou moeten doen. Maar in Oudenbosch liggen mijn wortels. Daarom heb ik ook gezegd dat ik alleen híer raads lid kan worden.’ Maar met vier zetels wel in de oppositie. Dirven: ‘Zeker dan kun je lang niet alles bereiken, maar als je je werk met passie en goed onderbouwd doet, dan hoort iedereen je. Dan hoef ík het niet voor elkaar te krijgen, als de coalitie het een half jaar later maar voor elkaar bokst.’

Brokstukken
The Passion naar Oudenbosch halen bijvoorbeeld, maar dat is de overtreffende trap en nog eenmalig ook. ‘Oudenbosch zou het hele jaar door een trekpleister moeten zijn. Mijn vader lokte buschauffeurs met een gratis jenevertje naar Oudenbosch, en ze kwamen massaal. Nu komen hier vooral mannen op racefietsen en bussen met senioren’, zegt Simone Dirven. ‘Op het Jezuïetenplein is ieder jaar een kerstmarkt. Heel goed, maar maak hem dan onderscheidend. Juist hier kan dat. We doen eigenlijk niets met de kapel van Saint Louis. Dit jaar was er ook geen Matthäus Passion. De brokstukken vallen uit het plafond. Maak van de kapel een concertzaal waar altijd iets gebeurt, voor jong en oud. We hebben hier zoveel, maar we doen er zo weinig mee.’

Dirven ziet er ook geen been in om als voorzitter van het Parelpad net als meer dan tien jaar geleden als wethouder de provincie om raad te vragen. ‘In het oosten van Brabant is het denk ik veel gemakkelijker om de handen ineen te slaan. Het westen van Brabant is armer, de mensen zijn lager opgeleid. Dat merk je in wat je kunt organiseren. Wij hebben de provincie meer nodig. Toen ik nog wethouder was, waren er plannen voor het complex van Saint Louis en het broederhuis langsgekomen waarvan je de tranen in je ogen kreeg: stukken eruit, deels afbreken, helemaal tegen de grond. Met steun van de provincie hebben we ons erfgoed kunnen redden. Nu is het tijd om van Oudenbosch het hele jaar door een bezienswaardigheid te maken. Geen kermis, maar een rijke ervaring. Je gaat niet naar Rome, je gaat naar Oudenbosch.’

CV
Simone Dirven (Oudenbosch 1957) studeerde van 1977 tot 1981 sociale en culturele antropologie in Nijmegen en van 1981 en 1982 Japankunde in Rotterdam. Tussen 1988 en 1995 verdiende Dirven de kost als freelance verslaggever van De Stem en van 1993 tot 2000 was ze tekstschrijver. Dirven was van 1990 tot 1999 raadslid voor het CDA in de gemeente Halderberge en van 1999 tot 2006 wethouder ruimtelijke ordening, wonen en volkshuisvesting. Dirven werd in april 2006 benoemd tot burgemeester van de Brabantse gemeente Dongen. Ze vertrok er begin 2013. Daarna was ze tot februari 2016 projectleider veilige publieke taak binnen de veiligheidsregio Midden-en West-Brabant en Zeeland. Bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen werd ze met voorkeurstemmen in de gemeenteraad van Halderberge gekozen.