Provincies tegen tweede scheerbeurt

Het opnieuw verlagen van het aantal statenleden en gedeputeerden stuit op zwaar verzet van de provincies. Unaniem wijzen ze het kabinetsvoorstel ‘vermindering politieke ambtsdragers’ af.

Korting

Kreeg minister Spies van Binnenlandse Zaken vorige week al een afwijzende brief van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, vandaag valt bij de CDA-bewindsvrouw een soortgelijke boodschap van het Interprovinciaal Overleg (IPO) op de mat. Ondertekend door IPO-voorzitter Johan Remkes. Als voormalig minister van Binnenlandse Zaken reduceerde hij in 2007 het aantal statenleden al fors. ‘Een reductie van 25 procent’, weet de VVD-bestuurder exact te vertellen. Voor die korting was volgens hem een goede reden. Vanwege de invoering van de dualisering bij de provincies in 2003, was het aantal politieke ambtsdragers in de statenzalen namelijk toegenomen. Noord-Holland, de provincie waar Remkes nu commissaris der koningin is, telde voor maart 2007 zelfs meer dan tachtig statenleden.

Stil

Vijf jaar later stelt zijn ambtsopvolger Spies opnieuw een vermindering van het aantal statenleden voor. ‘Een tweede scheerbeurt dus. Maar dan één zonder enige motivering. Van een minister mag je op zijn minst een goede onderbouwing verwachten, maar als je er naar vraagt blijft het helemaal stil’, blaast Remkes. Hij wijst op de consequentie van het wetsvoorstel: in een periode van minder dat tien jaar een vermindering van het aantal statenleden met bijna 45 procent. In absolute getallen: van 764 zetels voor maart 2007 naar 424 zetels.

Werkdruk

Wat Remkes met name stoort is dat de effecten van de door hemzelf opgelegde reductie in 2007 tot op heden niet zijn geëvalueerd. ‘Dat moet alsnog gebeuren om te kunnen beoordelen of en in hoeverre een verdere reductie nog verantwoord is’, zegt hij. Zelf heeft hij twijfels. ‘Ik zie – ook in mijn eigen provincie – statenleden afhaken, vanwege de werkdruk. Verminder je het aantal statenleden, dan neemt die werkdruk alleen maar verder toe.’

Ongelukkig

En er moet volgens de commissaris der koningin ook worden gekeken naar het takenpakket van de provincies. Dat is in zijn ogen verzwaard, zeker in financieel opzicht, door een focus op de kerntaken ruimte en milieu. ‘En we krijgen er als gevolg van het Regeerakkoord en de Bestuursafspraken taken en bevoegdheden bij, bijvoorbeeld op het gebied van natuur en landschap. Ook in dat opzicht is een nieuwe vermindering van het aantal statenleden ongelukkig’, zegt hij.

Eigen vlees

En dan is er nog iets. Remkes vindt, dat als het mes moet in het aantal politieke ambtsdragers, andere lagen zo niet eerder dan toch op zijn minst gelijktijdig met de provincies aan de beurt zijn. ‘De voorstellen van het kabinet richten zich in eerste instantie met name op de decentrale overheden. Maar in het Regeerakkoord staat ook het voornemen te komen tot een vermindering van het aantal Eerste en Tweede Kamerleden. Dat is dus in één en hetzelfde pakket. Het IPO vindt het onacceptabel als vermindering van het aantal leden van Provinciale Staten en Gedeputeerde Staten geëffectueerd zou worden, voordat de vermindering in het parlement heeft plaatsgevonden’, zegt hij. ‘Laat het parlement eerst maar eens besluiten in eigen vlees te snijden.’