Honderden overtredingen Drank- en Horecawet

Gemeenten geven winkeliers graag de ruimte een drankje te schenken of een fles wijn te verkopen. Tot woede van de SlijtersUnie, die vindt dat ze daarmee de Drank- en Horecawet aan hun laars lappen.

Stamgast
De secretaris en advocaat van de Koninklijke SlijtersUnie Marc Houben is zo langzamerhand stamgast in het Paleis van Justitie in Den Bosch omdat hij gemeenten voor de bestuursrechter daagt. ‘Vorig jaar hebben we precies honderd handhavingsverzoeken naar gemeenten gestuurd. Dit jaar worden het er meer. Over illegale proeverijen, wijnverkoop door boekwinkels, webwinkels of het ontbreken van een leidinggevende in een ‘borrelshop’ van een supermarkt’, aldus Houben.

Nauwelijks controle
Vanuit gemeenten wordt nauwelijks gecontroleerd op naleving van de Drank-en Horecawet, constateert de secretaris van de Koninklijke SlijtersUnie. Ze komen pas in actie, of weigeren actie, als de SlijtersUnie met een handhavingsverzoek komt. Ook op een ander vlak handhaven gemeenten de Drank- en Horecawet niet zo ‘scherp’. Vooral artikel 18, lid 1 (Het is verboden in de uitoefening van een ander bedrijf dan het slijtersbedrijf zwak-alcoholhoudende drank voor gebruik elders dan ter plaatse aan particulieren te verstrekken) moet het ontgelden. Het is volgens gemeentebestuurders een antiek wetsartikel dat de overlevingskansen van een deel van de detailhandel in de weg zit. Zij vinden het daarom prima als winkels in de strijd tegen winkelleegstand en achteruitlopende inkomsten horeca-activiteiten binnenboord halen.

Experimentenwet
Gemeenten hopen dat deze combinatie van activiteiten mogelijk wordt binnen de Experimentenwet van minister Plasterk van Binnenlandse Zaken (wetten worden tijdelijk opzijgezet) en in de nationale Retailagenda van zijn collega Kamp van Economische Zaken. Volgens Kamp moet er worden gekeken naar soepeler regels voor horeca en winkels, ‘waarbij het wel belangrijk is te zorgen voor een verantwoorde verstrekking van alcohol.’ Eén ding weet Marc Houben van de SlijtersUnie zeker: ‘Als een kledingwinkel een spijkerbroek kan verkopen van honderd euro, dan gaan ze niet verantwoord een glas prosecco uitdelen. Leeftijdscontrole is nu al problematisch, maar dan wordt het een farce.’

Proef verlichte regels
In twaalf gemeenten start een proef met ‘‘verlichte regels’, waardoor het mogelijk zou moeten worden om winkels te combineren met horeca. Houben: ‘Branchevervaging is een trend. Bij boekhandel Waanders in Zwolle kun je eten en wijn kopen voor thuis, Maastricht wil experimenteren met horecawinkels en in Hengelo kon je likeur drinken en kopen in een fabriekje. Terwijl de Drank- en Horecawet echt glashelder is: winkeliers en de dienstensector mogen geen glaasje schenken in hun winkel of alcohol verkopen. Burgemeesters die deze branchevervaging toejuichen, denken niet na over het product en over de gevaren van alcohol.’

Gezondheidsbelang
De SlijtersUnie heeft zich al gemeld bij de bezwarencommissie van Zwolle en ook de burgemeester van Hengelo kreeg dit jaar al drie brieven van de SlijtersUnie met het verzoek op te treden tegen de Twentse Bierbrouwerij die in een proeflokaal in de Tuindorpstraat Twentsch Kuiernat (30 procent alcohol) verkocht. De uitbater had geen slijtersvergunning, maar dat had burgemeester Sander Schelberg (VVD) niet belet om het proeflokaal eind 2013 te openen onder het genot van een Kuiernatje. Waarom hij niet wilde handhaven? Schelberg: ‘De bierbrouwer heeft een likeurtje en dat verkoopt hij ook per fles. Tien per jaar. Dat hoort in een concept; het is de toekomst.’ Hij kreeg een paar maanden geleden het deksel op zijn neus van de bezwarencommissie van de gemeente die geen enkele reden zag om niet te handhaven. ‘Gebruik anders dan ter plaatse’ moest worden gestaakt.

Kinnesinne
Schelberg heeft absoluut geen spijt van zijn standpunt en blijft van mening dat de SlijtersUnie een achterhoedegevecht voert in een tijd waarin de winkelformule drastisch verandert. ‘Het enige wat ze doen is navelstaren. Het winkelconcept wordt beleving, en daar hoort een drankje bij’, zegt hij. De winkelier weet volgens hem heel goed hoe het moet. ‘Die is niet van gisteren. De SlijtersUnie, díe is van gisteren. Ze gebruikt het argument van drankmisbruik door minderjarigen om oorlog te voeren tegen de detailhandel die nieuwe wegen inslaat, maar dat is kinnesinne.’

Lees het hele artikel in Binnenlands Bestuur nr. 17 van deze week (inlog)