Bestuurlijke rapportage sluiting drugspand kan beter

Bestuurlijke rapportages kunnen beter en sneller worden opgesteld, aangeboden en opgevolgd in zaken over sluitingen van drugspanden, blijkt uit onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen en Onderzoeksbureau Breuer&Intraval in opdracht van het Onderzoeksprogramma Politie en Wetenschap

Bestuurlijke rapportage

Eén van de belangrijkste instrumenten binnen de bestuurlijke aanpak van drugscriminaliteit is de bevoegdheid van de burgemeester om een last onder bestuursdwang op te leggen als er sprake is van drugshandel of hennepteelt in een woning of ander pand (artikel 13b Opiumwet). In de praktijk leidt dat tot het sluiten van de woning of het pand, het opleggen van een last onder dwangsom of het geven van een waarschuwing. De politie brengt de burgemeester op de hoogte van drugsactiviteiten via een bestuurlijke rapportage.

Bewijsstuk

Deze rapportages bevatten onder meer informatie over de aangetroffen drugsactiviteit, locatie en betrokken personen. Omdat de bestuurlijke rapportage als grondslag voor het besluit van de burgemeester dient en als bewijsstuk binnen een eventuele rechtszaak, spelen zij een belangrijke rol binnen de bestuurlijke aanpak. De informatiedeling van de politie naar gemeenten laat echter nog te wensen over. Zowel de inhoudelijke kwaliteit als de wijze en snelheid waarop rapportages worden opgesteld, aangeboden en opgevolgd kunnen beter. Ook is onduidelijk wat een burgemeester nodig heeft van de politie om een juridisch ‘houdbaar’ besluit te kunnen nemen op grond van artikel 13b Opiumwet.

20 dagen

De onderzoekers gingen na hoe bestuurlijke rapportages succesvoller kunnen worden opgesteld, aangeboden en opgevolgd en het proces kan worden verkort. Zij interviewden hiervoor experts en betrokkenen, zoals gemeenteambtenaren en politiefunctionarissen. Ook maakten ze een kwalitatieve analyse van jurisprudentie en bestuurlijke rapportages en een kwantitatieve analyse van het tijdsverloop tussen constatering van de overtreding en sluiting van het pand. Zo blijken er gemiddeld twintig dagen te zitten tussen het aantreffen van de overtreding en het opmaken of ontvangen van de bestuurlijke rapportage.

Vooraankondiging

De onderzoekers stellen voor dat politiefunctionarissen eerst een korte vooraankondiging opstellen en deze direct na de doorzoeking delen met de gemeente. Zo wordt de burgemeester eerder in staat gesteld om een voornemen tot optreden te sturen naar de betrokkenen en zo het proces tot aan de besluitvorming te versnellen, zonder dat van de politie wordt verwacht dat deze de definitieve bestuurlijke rapportage in kortere tijd oplevert. Verder adviseren de onderzoekers om een landelijke uniforme checklist te ontwikkelen en daarbij aansluiting te zoeken bij het rechterlijke beoordelingskader van artikel 13b Opiumwet-besluiten.

Checklist

In het rapport laten zij zien uit welke onderdelen de checklist moet bestaan en waarom. Zo moet uit een bestuurlijke rapportage blijken of de burgemeester bevoegd is om op te treden op grond van artikel 13b Opiumwet (is er sprake van drugshandel?) en of de maatregel noodzakelijk en evenredig is. Hier gaat het om informatie over de soort drugs, eventuele aangetroffen voorwerpen en binnengekomen (overlast)meldingen. De aanwezigheid van minderjarige kinderen en woonsituatie zijn bijvoorbeeld relevant.

Kennis vergroten

Andere aanbevelingen zijn om in te zetten op verbetering van de samenwerking en communicatie tussen politie en gemeente en om bestuursrechtelijke kennis bij politiefunctionarissen te vergroten. Tot slot raden de onderzoekers aan de inhoud van bestuurlijke rapportages te blijven aanpassen op de ontwikkelingen in de jurisprudentie over de toepassing van artikel 13b Opiumwet. Momenteel zijn de onderzoekers  bezig met de uitwerking van twee aanbevelingen: het ontwikkelen van een checklist voor het opstellen van bestuurlijke rapportages en invoering van een vooraankondiging.