Politieke strijd rond zaak-Fred Spijkers

De zaak rond klokkenluider Fred Spijkers ontwikkelt zich steeds nadrukkelijker tot een politieke strijd. Terwijl Spijkers in de Tweede Kamer gaandeweg alleen maar meer steun krijgt, is de ChristenUnie van Defensieminister Eimert van Middelkoop juist afgehaakt. De Tweede Kamer heeft dinsdag, op de eerste dag na het zomerreces, aan staatssecretaris Jack de Vries (Defensie, CDA) opgedragen om ‘binnen een week’ een ‘concreet, uitgewerkt voorstel’ aan Spijkers te doen om de zaak op te lossen. Het verzoek werd ingediend door SP’ster Krista van Velzen, mede namens PvdA, VVD, PVV, GroenLinks, D66, Partij voor de Dieren en Groep Verdonk. Deze partijen zijn samen goed voor 101 Kamerzetels.

De enige fracties die het verzoek niet hebben ondersteund, zijn het CDA van Jack de Vries, de ChristenUnie van Van Middelkoop en de SGP. CU-Kamerlid Joël Voordewind ondertekende in mei nog wel een brief aan De Vries waarin ‘met klem’ werd gevraagd om de ‘bijzonder urgente’ problemen rond Spijkers op te lossen ‘ruim voordat de Kamer met zomerreces gaat’. Nu het zomerreces achter de rug is, vindt Voordewind het ‘niet realistisch’ om te eisen dat er binnen een week een voorstel moet liggen.

‘De druk wordt anders wel heel erg opgevoerd, en daar voelen wij ons niet prettig bij’, laat Voordewind desgevraagd via zijn woordvoerster weten. ‘Het stoort ons ook dat er een beeld bestaat alsof Defensie niets doet. En dat heeft niets te maken met de heer Van Middelkoop, want we vinden het nog steeds belangrijk dat de zaak wordt opgelost. Maar Defensie hoeft natuurlijk ook niet klakkeloos alle eisen van de heer Spijkers in te willigen.’

Traag

FNV-voorzitter Agnes Jongerius, die de rechtspositionele belangen van Spijkers behartigt, liet dinsdag tegenover Binnenlands Bestuur weten dat er ‘geen vorderingen’ zijn en dat ‘het allemaal niet opschiet’. FNVwoordvoerder Lindelauff benadrukt in dit verband dat Jongerius zich uitsluitend richt op de rechtspositionele problemen van Spijkers.

‘Eigenlijk is het puur vakbondswerk. Onze voorzitter heeft niet de pretentie om de hele affaire-Spijkers op te lossen; dat is een hardnekkig misverstand.’ SP’ster Van Velzen heeft de hoop op een spoedige oplossing nog niet opgegeven. ‘Samen met Jongerius ben ik verschillende keren langs geweest bij de staatssecretaris en zijn ambtenaren. Die gesprekken verlopen constructief, maar het gaat gewoon veel te traag. Het gevoel van urgentie ontbreekt. Terwijl dit voor het kabinet toch dé lakmoesproef is voor het klokkenluidersbeleid. Daarom hebben we een concrete deadline gesteld.’

Spijkers zegt de ontwikkelingen ‘met belangstelling’ af te wachten. Doordat het persoonlijk dossier van Spijkers achter slot en grendel is geplaatst bij het Nationaal Archief, kan hij zich niet meer beroepen op uitkeringen en pensioenaanspraken. Hij heeft op dit moment geen inkomsten. Spijkers was maatschappelijk werker bij Defensie en raakte in 1984 met zijn werkgever in conflict omdat hij de weduwe van de omgekomen mijninstructeur Rob Ovaa weigerde wijs te maken dat haar man zelf schuldig zou zijn aan het ongeluk.