Belgische partijen bulken van het geld

Of Sophie in ‘t Veld een Europarlementszetel haalt voor Volt in België is moeilijk te zeggen, zegt de voormalige D66-politica die de Nederlandse sociaal-liberalen verliet vanwege te weinig aandacht voor Europa bij die partij.

Het wordt wel moeilijk want de gevestigde politieke partijen in België hebben samen tientallen miljoenen aan vermogen. Ze krijgen als gevestigde partij drie keer zoveel subsidie als in Nederland, zegt In ‘t Veld en daardoor hebben ze een goedgevulde oorlogskas. Een nieuwe partij als Volt moet het met donaties doen van de veelal jonge leden. Daarmee zit ze in dezelfde situatie als de Nederlandse partijen in ons kleine kikkerlandje.

Mondjesmaat

Als die Nederlandse politieke partijen al investeren in de Europese campagne dan gebeurt dat mondjesmaat. VVD’er Malik Azmani financiert zelf een roadshow omdat de kas van de VVD minder gevuld is na de Tweede Kamerverkiezingen. Het CDA heeft minder dan een ton te besteden, wat lijsttrekker Tom Berendsen vrij beperkt noemt. Maar de christendemocraten gaan er het beste van proberen te maken.

Particratie

De tientallen miljoenen euro’s hebben de Belgische partijen geïnvesteerd in vastgoedportefeuilles en in beleggingsportefeuilles. In België geldt met recht een particratie, zegt In ‘t Veld. ‘Dat geld is niet bedoeld voor beleggingen, het is bedoeld voor de democratie’, zegt ze in de podcastserie Europa Kiest van Binnenlands Bestuur. Volgens haar is onlangs een debat geweest in het federale parlement om aan die situatie een eind te maken. Maar de Franstalige partijen wilden dat niet en de Nederlandstalige partijen verschuilden zich erachter.

Ook de media geven vooral aandacht aan de gevestigde partijen waardoor een partij als Volt ook daar er bekaaid vanaf komt. In ‘t Veld heeft zich bij Belgische media al beklaagd over een gebrek aan aandacht, zegt een bron binnen de VRT tegen Binnenlands Bestuur.

België

België is zo dichtbij, maar zo anders. En niet alleen omdat er in Vlaanderen waar het extreemrechtse Vlaams Belang de peilingen aanvoert, en in Wallonië waar de Parti Socialiste van premier Elio di Rupo populair is, volstrekt anders gestemd wordt.

16 jaar

Jongeren vanaf 16 jaar moeten naar het stembureau komen want voor hen geldt ook opkomstplicht. Aanvankelijk was het de bedoeling hun opkomstrecht te geven, maar in maart besloot het grondwettelijk hof dat zij dezelfde plichten hebben als volwassenen. Die hebben ook opkomstplicht, waarbij geldt dat ze in het stemhokje ook mogen besluiten niet te stemmen of een ongeldige stem uit te brengen. De boetes daarvoor worden zelden opgelegd.

Kleine vergoeding

Dat ligt anders bij de medewerkers van het stembureau. Die moeten er een dag werken tegen een kleine vergoeding. Doen ze dat niet, dan dreigen er boetes tot 1600 euro. In Vlaanderen stemt twee derde van de gemeenten met de computer. Nederland wil daar niet aan, in verband met de onbetrouwbaarheid. In België zien ze dat probleem niet. Het gaat om computers die niet online staan. Bovendien heeft iedere kiesgerechtigde ook een eigen kaart, legt schepen Quentin van den Hove van de Brusselse gemeente Schaarbeek uit. Het is volgens hem absoluut veilig.

Frames

Partijen vertellen in België hun eigen verhaal en gaan niet mee in de frames van de radicaalrechtse partij Vlaams Belang, die wel tegen de 30 procent van de zetels peilt. Zo gaat de centrumrechtse N-VA de verkiezingen in met het thema welvaart, vertelt lid van het Vlaamse parlement Karl Vanlouwe. En dat betekent volgens hem ook samenwerking met Nederland op het gebied van de havens en ook op het gebied van ontwikkeling van chips.

Regio's

De Waalse minister-president Elio di Rupo en lijsttrekker van de Waalse socialisten, wijst in de podcast op het belang van de regionale en lokale overheden waarover nu en na de verkiezingen wordt gesproken. Er gaan stemmen op om subsidies voor het EFRO voor ruimtelijke ontwikkeling en de ESF-gelden te centraliseren. Dat zou betekenen dat regio’s en gemeenten minder te zeggen hebben over de besteding van die gelden, in Nederland zo’n 1,4 miljard euro. Eerder verklaarde VNG-voorzitter Sharon Dijksma al dat ze fel tegen zo’n besluit gekant is.