Overwerken tegen het virus

Reportage uit Lodi, het ‘Italiaanse Wuhan’

“Van de ene op de andere dag is ons gevraagd om onze leefgewoonten radicaal te veranderen, om onze vrijheid te beperken en vaak ook om op te geven fysiek in de buurt te zijn van degenen van wie we houden. Om het coronavirus te overwinnen is er maar één manier: het beperken van zoveel mogelijk persoonlijke contacten.” Dit zijn de woorden van de burgemeester van Lodi, Sara Casanova, die elke dag een brief schrijft, gepubliceerd op de website van de gemeente, om haar burgers te troosten. Lodi is een stad van 45.872 inwoners; het ligt in een groene vlakte in het zuiden van de regio Lombardije.

Het is ook de provinciale hoofdstad van 61 gemeenten, waaronder Codogno, het epicentrum van het coronavirus. In de eerste uren nadat de alarmbellen afgingen noemde iemand de plaats het ‘Italiaanse Wuhan’, omdat de 38-jarige man die als eerste besmette Italiaan er werd ontdekt. Codogno – samen met tien andere gemeenten in het lagere Lodigianogebied – was sinds 21 februari de eerste geïsoleerde ‘rode zone’.

Thuiswerken
Op het moment van schrijven zijn in de provincie Lodi 2.057 mensen besmet met het coronavirus, 387 in de stad Lodi zelf. Het sterftecijfer is 18 procent – de getallen veranderen per uur. Ondanks deze sombere omstandigheden blijft zowel de provincie Lodi als de gemeente Lodi hun diensten garanderen. In Lodi zijn dat burgerlijke staat en demografische diensten; begraafplaatsdiensten; thuiszorg en maaltijddistributie voor mensen die niet zelfvoorzienend zijn en de ouderenzorg werken. Dat geldt ook voor diensten met betrekking tot het wegennet, de stadshygiëne, de lokale politie, het protocol en het officiële berichtennetwerk van de gemeente.

Een gemeentelijke Civil Protection Operations Center is onlangs opgericht om de noodsituatie het hoofd te bieden. Andere diensten zijn telefonisch bereikbaar of door te schrijven naar de e-mailadressen die vermeld staan op de institutionele website. Mensen kunnen ook gebruikmaken van een zogeheten multifunctionele balie voor het verzenden en ontvangen van bestanden. In Lodi werken 212 mensen in de gemeente, waarvan zes wethouders en vier managers. Er zijn tot nu toe geen sterfgevallen en slechts twee van de 212 personen die zijn getest, zijn positief gevonden. De strategie van het bureau gezondheidsbescherming is om alleen degenen die in contact zijn geweest met zieke mensen te testen. De meeste medewerkers werken thuis in ‘een slimme werkmodus’. Ze voeren de gebruikelijke functies zoveel mogelijk op afstand uit.

Onder collega’s van hetzelfde kantoor wordt er in wisseldiensten gedraaid om rustpauzes mogelijk te maken. Maar afspraak is dat er ten minste één werknemer altijd aanwezig moet zijn op elke afdeling en deze draait diensten van één hele week. Managers kunnen fysiek dienst hebben of anderszins zijn ze telefonisch of videobellen bereikbaar.

Er zijn gratis informatienummers actief, zoals die van de afdeling burgerzaken en algemeen. De gemeente streeft ernaar om informatie over actieve diensten aan alle burgers te beantwoorden en te verstrekken. Op dit moment werkt dit systeem, omdat vrijwel alle fabrieken en commerciële activiteiten in het gebied zijn gesloten, en de volledige werkdruk daardoor is verminderd.

Afgeschaald wordt er tijdelijk op de technische diensten (stedenbouw, erfgoed, openbare werken, ecologie, milieu en administratie). De afdelingen cultuur, sport en onderwijs zijn zelfs nog verder afgebouwd, omdat ze in deze moeilijke tijd als ‘niet essentieel’ worden beschouwd. Maar er zijn tegelijkertijd ook afdelingen die meer werken dan normaal en waar de fysieke aanwezigheid van al het personeel nodig is. Zo maken medewerkers van de sociale dienst in feite overuren. En het veiligheidsmanagement heeft al zijn medewerkers gemobiliseerd.

Minder inkomsten
De gemeenteraad vergadert regelmatig middels een videoconferentie. De goedkeuring van de begroting en van het financieel overzicht is uitgesteld tot eind mei. De noodsituatie zal onvermijdelijk leiden tot veranderingen in de jaarrekening. De inkomsten zijn over het algemeen afkomstig van diverse belastingen, diverse sancties, overdrachten van de Staat, regionale financiering, Europese financiering voor specifieke projecten, winsten van gemeentelijke geassocieerde bedrijven, winsten op eigendommen en activa die eigendom zijn van de gemeente. Sinds de afgelopen maand zijn deze inkomsten aanzienlijk verminderd, zoals de wethouder voor de begroting Angelo Sichel uitlegt, ‘minder administratieve boetes en verkeersboetes, geen parkeergelden meer (een verlies van 100.000 euro per maand), geen betalingen meer van kleuterscholen, van gemeentelijke sportscholen, van billboards en reclame, van belastingen op bars en caféterrassen.’

De gemeente wil verder onder andere tot december uitstel van betaling van sociale huren verlenen en afzien van de huren van gemeentelijk vastgoed en het innen van lokale belastingen.

En, zo voegt hij eraan toe: ‘We hebben hogere kosten voor de aankoop van gezondheidsmiddelen voor ons personeel, kosten voor onze gemobiliseerde lokale politie, voor het overwerk van het personeel, voor de sanitaire kosten van openbare plaatsen en straten. Om onze burgers te helpen stellen we de inning van gemeentelijke belastingen en de huren van volkshuisvesting uit tot het einde van het jaar, schorten we de schoolkosten op en vergoeden we een deel van de voor- en naschoolse kosten en van schoolvervoer.’

Uitstel belastingen
Een einde maken aan de verspreiding van COVID-19 is de prioriteit. Tegelijkertijd zijn sterke economische maatregelen nodig. Als gevolg van deze noodsituatie verleent de overheid op dit moment bijstand aan burgers door middel van uitgestelde belastingbetalingen. Voor ouders die kinderen tot 12 jaar hebben, wordt een economische oppasbonus toegekend of, als alternatief, een buitengewone periode van ouderschapsverlof.

De burgemeester van Lodi heeft samen met alle burgemeesters van Lombardijes belangrijkste steden de regering gevraagd de rijksbelastingen en -verplichtingen op te schorten. Daarnaast hebben ze adequate steunmaatregelen gevraagd voor werknemers die geen werk hebben, voor bedrijven, alsook voor de gemeentelijke begrotingen.

De aanvallen op de supermarkten in sommige steden in Zuid-Italië en de roep om hulp van gezinnen die geen geld hebben om voedsel te kopen, hebben de regering er inmiddels toe aangezet nieuwe maatregelen te nemen, gericht aan de burgemeesters van de 8000 gemeenten.

De regering draagt 4,3 miljard euro over aan de gemeenten, een voorschot van 66 procent van het huidige gemeentelijk solidariteitsfonds. Het is geld dat al verschuldigd was aan de gemeenten en dat in mei 2020 zou worden betaald. Bovendien voegt de regering nog eens 400 miljoen euro toe voor voedselcheques. Ze zullen onmiddellijk beschikbaar worden gesteld aan burgemeesters en sociale diensten om hun arme burgers te helpen. Er zijn mensen die honger hebben. Een sociale bom staat op ontploffen.

Lockdown
Met opeenvolgende decreten heeft de Italiaanse regering strikte maatregelen genomen om de noodsituatie in heel Italië in te dammen: scholen, winkels, restaurants, disco’s, bioscopen, pubs, sportscholen en parken werden gesloten; geen religieuze vieringen in kerken en er waren geen voetbalwedstrijden toegestaan; mensen moeten thuis blijven. Het verlaten van je huis of woonplaats is door de regering en de regionale autoriteiten verboden, behalve om redenen van werk, noodsituaties op het gebied van de gezondheid, en primaire benodigdheden, zoals voedsel en medicijnen. En met het decreet van 22 maart zijn fabrieken die geen essentiële goederen of diensten produceren ook gesloten tot vooralsnog 3 april.