Gemeenten stappen weer af van digitaal vergaderen

De gemeenteraad van Twenterand gaat voortaan weer fysiek in plaats van digitaal vergaderen. De raadsdebatten en -vergaderingen worden zo georganiseerd dat ze voldoen aan de RIVM-richtlijnen. Ook Zaanstad is weer terug in de raadszaal en in Bloemendaal hangt zo'n besluit in de lucht.

Beperkingen

‘Het online vergaderen kent zijn beperkingen’, aldus een woordvoerder van de gemeente Twenterand desgevraagd. Vooral het peilen van reacties en het voeren van een goed debat komen in een digitale vergadering niet goed uit de verf. Dat geldt ook voor Zaanstad. ‘Het is lastig om het debat digitaal met elkaar te voeren. Je mist de interactie’, vertelt griffier Jorrit Jongbloed. Bloemendaal sluit zich daarbij aan. 'Het debat komt in een fysieke bijeenkomst beter tot zijn recht', aldus een woordvoerder van de gemenete Bloemendaal.

Trouwzaal

Om de raadsleden voldoende afstand tot elkaar te laten houden worden in Twenterand de schuifwanden van de raadszaal geopend, waardoor de hal bij de raadszaal wordt betrokken. Ook de trouwzaal wordt aan de raadszaal geknoopt. Publiek en steunfractie zijn niet welkom. De vergaderingen worden wel live uitgezonden. Fractievoorzitters of woordvoerders zitten aan de raadstafel en voeren het woord vanaf hun eigen plaats en niet vanaf de katheder. Ook de portefeuillehouder voert het woord vanaf de eigen plaats. Raadsleden die willen interrumperen, kunnen dat vanaf een katheder aan de kant van de hal doen.

Coronaproof 

In Zaanstad komt de raad vanavond weer voor het eerst sinds de lockdown fysiek bijeen, na een periode van puur digitale beraadslagingen. De raadszaal is zo ingericht dat er plek is voor de 39 raadsleden, de burgemeester, een wethouder en twee mensen van de griffie. Voor inwoners, pers, steunfractieleden en overige wethouders is in de nieuwe opstelling geen plek. Per agenda-onderwerpen wisselen wethouders van plaats. De katheder is ‘verboden terrein’. Raadsleden moeten hun eigen microfoon gebruiken. Wel stemt de raad nog digitaal. Na de ‘inhoudelijke’ raadsvergadering in een coronaproof raadszaal, waar moties en amendementen kunnen worden ingediend, wordt de vergadering gesloten. Vervolgens wordt, ook vanavond, een nieuwe vergadering geopend. Die is digitaal en daarin wordt alleen gestemd. Raadsleden die vanwege gezondheidsklachten niet bij de fysieke vergadering aanwezig kunnen zijn, of tot de risicogroep behoren en liever thuisblijven, kunnen op deze manier toch hun stemrecht uitoefenen. De raadsvergaderingen zijn via een livestream te volgen.

Eenrichting

In Bloemendaal wordt sinds medio mei weer regelmatig in het gemeentehuis vergaderd, maar dan alleen in commissieverband. De raadsvergadering van vanavond vindt nog digitaal plaats, maar die van 2 juli zal waarschijnlijk weer fysiek worden gehouden. Daar moet nog wel een besluit over worden genomen. In overleg met de GGD is de raadszaal 'coronaproof' gemaakt. Zo is tussen iedere zitplaats een scherm geplaatst. Een voor een moet men de raadszaal in en er is een eenrichtingslooproute ingesteld.

Politiek gevoelig

Almere heeft van meet af aan zowel fysiek als digitaal vergaderd, vertelt griffier Jan Dirk Pruim. ‘Grote en politiek gevoelige dossiers vragen om fysieke aanwezigheid.’ De non-verbale uitingen en de afstemming wordt in een digitale vergaderomgeving gemist. Een recente motie van de PVV en de SP om weer honderd procent fysiek te gaan, heeft het niet gehaald. Beide fracties stelden dat ‘een echt plenair debat binnen de beperkingen van videovergaderingen feitelijk niet echt goed mogelijk is waardoor mogelijkheden om het bestuur ter verantwoording te roepen begrensd is.’

Gemis aan interactie

Uit een eerste tussenevaluatie van de Evaluatiecommissie Tijdelijke wet digitale beraadslaging en besluitvorming bleek dat digitaal vergaderen niet als ideaal wordt beschouwd. Het gemis aan interactie wordt als een van de nadelen genoemd. Ook is digitaal debatteren lastiger. De Tijdelijke wet is op 9 april van kracht geworden en blijft dat tot 1 september.