Mystery Burger: spoeddebat zonder spoed

De Utrechtse raadsfracties van de PvdA en Groenlinks hebben een spoeddebat aangevraagd over de gedwongen sluiting van de prostitutieboten aan het Zandpad door burgemeester Aleid Wolfsen (PvdA). Maar het debat verloopt alles behalve spoedig.

Groenlinks-raadslid Heleen de Boer loopt naar het katheder en steekt van wal: “We zijn blij met het beleid van de burgemeester, maar vragen ons af of de maatregelen wel effectief zijn en welke ongewenste effecten ze hebben die voor andere vrouwen.”

Onlangs sloot burgemeester Wolfsen de boten omdat de exploitanten in overtreding waren. Nu zitten circa honderd prostituees zonder werk. VVD-raadslid Mark Dijk interrumpeert: “Maar wat is de rol van de gemeentelijke overheid?” Ook het CDA heeft eenzelfde soort vraag. De Boer antwoordt: “Het gaat ons om de effectiviteit van de maatregel en of je dat als gemeente tegen elkaar afweegt. Wij vragen ons af of dit voldoende is gebeurd”. Vervolgens houdt ze een lang betoog, waarvan in deze column alleen een korte samenvatting volstaat: haar fractie komt op voor de vrouwen die als zzp’er in de prostitutie werken. Zij kunnen nergens in Utrecht naartoe en zijn de dupe van de bestrijding van mensenhandel.

Na tien minuten, waarbinnen nog twee interrupties vallen, stelt De Boer eindelijk haar concrete vragen aan Wolfsen: “Kan hij in gesprek gaan met de vrouwen over alternatieven? Is het misschien een oplossing om de boten open te houden totdat er een uitspraak van de rechter is? Zou er misschien gekeken kunnen worden of er een stichting voor de vrouwen gemaakt kan worden, zodat de vrouwen meer zelf in de hand kunnen hebben? Wij zouden ook willen dat de burgemeester actie neemt tegen de enig overgebleven exploitant.” Hierna zijn er weer twee interrupties van CDA en VVD. Zij willen opnieuw weten waar volgens Groenlinks de grenzen liggen in de rol van de overheid in dit dossier. Al met al duurt het optreden van De Boer vijftien minuten.

Daarna stapt raadslid Bouchra Dibi (PvdA) naar voren. Ook zij neemt de tijd. “De PvdA vindt het sluiten van de boten op het Zandpad een goede zaak. Criminele activiteiten moeten we niet willen en dat willen we ook niet. Wij zijn heel erg trots op dit beleid en zijn als Utrecht een voorbeeld voor andere steden. Wel maken we ons zorgen”, verhaalt ze.

Met interrupties van tegenstanders CDA en VVD over de rol van de overheid doet Dibi een kleine tien minuten over haar optreden. Hierna mag raadslid Vincent Oldenborg (Leefbaar Utrecht) zijn zegje doen: “De prostituees die als zzp’er werken, hebben zelf gekozen voor dit vak. Zij staan in de kou.” Ook hij heeft tien minuten nodig. Vervolgens is D66-raadslid Selma Bas aan de beurt. “Waar zijn de illegale vrouwen gebleven?” vraagt ze aan de burgemeester. Net als haar voorgangers neemt Bas tien minuten tijd. Aansluitend komen nog de fracties van SP, VVD, ChistenUnie en CDA aan het woord. Ook zij nemen het ruim qua tijd, waardoor de eerste termijn zeker één uur duurt.

Voordat hij de vragen van de raad beantwoordt, komt burgemeester Wolfsen met een uitgebreide samenvatting van wat hij in de afgelopen weken allemaal voor elkaar heeft gekregen. Na negen minuten grijpt Bas (D66) in: “Ik hoor geen antwoord op mijn vraag. Waar zijn de illegale vrouwen nu?” Groenlinks-raadslid De Boer heeft meteen een aanvullende vraag: “De vrouwen die nu werkloos zijn, moeten naar het UWV voor een uitkering. Dat vind ik geen hulp. Hoe ziet de burgemeester dat?”

Ineens komen er meer vragen van andere raadsleden. De voorzitter merkt op dat ‘dit begint te lijken op een debat in de tweede termijn’. Dankzij haar opmerking houden de politici zich gedeisd en kan Wolfsen verder met zijn betoog. Uiteindelijk heeft hij twintig minuten nodig. De tweede termijn is echter opvallend kort. Dit komt omdat de voorzitter erop aandrong om deze, gezien de tijd, – het is al bijna tien uur ’s avonds - kort te houden. Ineens sluiten raadsleden ‘zich aan’ bij wat hun voorgangers hebben gezegd. Ook Wolfsen is opvallend vlug in zijn beantwoording. De tweede termijn is al na een kwartiertje voorbij, maar het hele debat duurde zeker anderhalf uur. De vergadering zelf gaat door tot half twaalf. Twee agendapunten halen het niet worden doorgeschoven naar de volgende raadsvergadering.

In Utrecht willen raadsleden graag het woord hebben. Ze gebruiken vooral volzinnen in hun betogen en antwoorden. Ook zitten er veel herhalingen in hun betogen en vragen. Op deze punten is een verbeterslag mogelijk. Tip: als een punt al gemaakt is door een andere fractie, dan hoef je datzelfde punt niet tot in detail te herhalen. Dat scheelt tijd. Burgemeester Wolfsen had er beter aan gedaan door zijn samenvatting kort te houden. Hooguit drie minuten. Meer niet. Als iedereen korter en bondiger was geweest, dan was de eerste termijn sneller afgelopen en had de tweede termijn niet afgeraffeld hoeven worden.

Ten slotte nog een extra opmerking: gemeenteraden kunnen feitelijk geen ‘spoeddebat’ houden. Spoeddebatten komen namelijk alleen in de Tweede Kamer voor, waar fulltime volksvertegenwoordigers een bewindspersoon op elk moment in de week ter verantwoording kunnen roepen. In Utrecht was er eigenlijk sprake van een interpellatiedebat. Maar ja, dat klinkt natuurlijk minder sexy. 
 

Mystery Burger weergeven op een grotere kaart