Raad Zwijndrecht overruled door Gemeenschappelijke Regeling
De motie om de ouderbijdrage jeugd ggz niet te innen werd unaniem aangenomen. Maar het grotere samenwerkingsverband besloot anders.
Er is al vaak gewaarschuwd voor het democratisch gat als gemeenten bevoegdheden overdragen aan gemeenschappelijke regelingen. In Zwijndrecht is dat nu pijnlijk duidelijk geworden in de discussie over de ouderbijdrage voor de jeugd ggz. De mening van de voltallige Zwijndrechtse raad én die van het college doen er niet toe.
Opschorten
In heel Nederland leeft de discussie over de verplichte ouderbijdrage aan de jeugd ggz. Een kleine 100 gemeenten heeft inmiddels besloten die bijdrage op te schorten totdat staatssecretaris Van Rijn (Jeugdzorg) met het door hem beloofde onderzoek komt. Iedere week komen daar gemeenten bij. Maar in Zuid-Holland Zuid komt de discussie moeilijk op gang. En eigenlijk hoeft dat ook niet meer, want de Serviceorganisatie Jeugd ZHZ – de Gemeenschappelijke Regeling die voor 17 gemeenten de Jeugdwet uitvoert – heeft een paar weken geleden al besloten de bijdrage niet op te schorten.
Unaniem aangenomen
De motie van de ChristenUnie om het innen van de ouderbijdrage op te schorten werd unaniem door de gemeenteraad van Zwijndrecht aangenomen. Maar de raad en het college hebben niets meer te zeggen over het al dan niet innen van de bijdrage, weet ook Liesbeth van Utrecht, raadslid voor de ChristenUnie. ‘Het samenwerkingsverband heeft besloten dat de bijdrage wel geïnd wordt en dus is dat zo’, klinkt het berustend. ‘Natuurlijk is dat jammer. Maar dit is het gevolg van het feit dat we in het samenwerkingsverband zitten.’
Wél innen
In de Serviceorganisatie zitten de 17 wethouders van de deelnemende gemeenten. Directeur Peter Kadee van de Serviceorganisatie weet dat bij een aantal gemeenten er moties zijn geweest over uitstel maar hoeveel er aangenomen of verworpen zijn, is hem niet bekend. ‘Het algemeen bestuur van onze organisatie heeft besloten de bijdrage wél te innen om twee redenen’, vertelt hij. ‘Ten eerste is het een wettelijke taak en die voeren we uit. Ten tweede gaat het om het gelijkheidsprincipe. Voor alle klinische voorzieningen is er een ouderbijdrage. Er komt ongelijkheid als voor ambulante voorzieningen geen ouderbijdrage is.’
Oneerlijk
Die ongelijkheid is er nu tussen kinderen met een psychische en een somatische aandoening, betogen ouderplatforms en veel gemeenten. Eén van hun argumenten is dat het oneerlijk is om voor een kind met een gebroken been geen ouderbijdrage te vragen, maar voor een kind met een depressie wel. ‘Dat is ook ongelijkheid’, geeft Kadee toe. ‘Maar die blijft er.’
Overruled door GR
Het besluit om de ouderbijdrage niet te innen is op regionaal niveau genomen. Een gemeente als Zwijndrecht die het hier niet mee eens is, heeft dan niets meer in de melk te brokkelen. De GR overruled het besluit van Zwijndrecht. Komt er een moment dat de discussie binnen de GR opnieuw gevoerd gaat worden? Volgens Kadee kan dat, bijvoorbeeld als er meerdere gemeenten zijn waar de motie wordt aangenomen. Daarbij is het inwonertal van de gemeente van belang, omdat de stemmen gewogen worden. Binnen de GR is Dordrecht (118 duizend inwoners) veruit de grootste gemeente. De Dordtse raad verwierp afgelopen dinsdag de motie.
Twijfelen
Voor Zwijndrecht (45 duizend inwoners) wordt het dus lastig om het onderwerp terug op de agenda van de GR te krijgen. In Hendrik-Ido-Ambacht en Alblasserdam is er geen motie geweest, in Papendrecht komt-ie nog. Gorinchem is er nog mee bezig en de ChristenUnie in Zederik is nog aan het onderzoeken of het ‘zin heeft’ een motie in te dienen. Liesbeth van Utrecht van de CU in Zwijndrecht is nog aan het twijfelen over de volgende stap. ‘We gaan het eerst in de fractie bespreken en dan met de ChristenUnie in de regio om te kijken of we hier nog iets mee kunnen. Want het is wel raar dat als de raad iets unaniem aanneemt, het samenwerkingsverband ervoor zorgt dat het niet uitgevoerd wordt.’
Reacties: 17
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Waarschijnlijk is het u ontgaan dat u de opdracht had om de transitie van de jeugdzorg goed te regelen tot een succes. In een klein of in een groot verband, de burger vraagt niet meer en niet minder van u. Aan ons (als raadslid) de taak om dit te volgen. Niet goed geregeld is dus slecht. Beleidsmedewerkers die zich er op zo'n jantje en abje van leiden afmaken, zoals ik vandaag tref, kunnen misschien de komende week zich beter achter de oren krabben of ze nog wel sturing willen (of kunnen geven) aan deze taken. Kunt u dit wel in de regio ZHZ dan treffen wij elkaar. Kunt u dit niet dan wens ik u veel succes in uw verdere loopbaan.
@Ab en Jan: dat taken bij de gemeente zijn en worden weggehaald en overgeheveld worden naar de gemeenschappelijke regelingen zijn reorganisaties waar jullie ondernemingsraad kennelijk een positief advies over heeft gegeven. Met die voorgenomen besluiten hebben jullie als achterban van de ondernemingsraad ingestemd. Dus niet zo snel als ambtenaar schoppen tegen de gemeenteraad, ook al menen ambtenaren dat gemeenteraden eigenlijk maar lastig zijn.
Door financieel wanbeheer kampt deze GR met een structureel tekort van ruim 4 miljoen euro. De deelnemende gemeenten waren daarover al pissig. En nu blijkt dat ze ook overruled worden qua bevoegdheden, is de stemming helemaal anti.
Wie zijn billen brandt, moet op de blaren zitten. Maar helemaal eigen schuld, nee dat ook weer niet. Het rijk heeft immers verplichtend opgelegd dat gemeenten moeten samenwerken bij de uitvoering van de Jeugdwet. En ruim een jaar geleden leek er financieel nog niets aan de hand bij de DGJ ZHZ. Er lag zelfs een positieve accountantsverklaring. Achteraf blijkt dat directie en bestuur, in eendrachtige samenwerking met de accountant, de zaak hebben lopen te bedonderen. Daarvoor is de directeur uit functie gezet, Maar de verantwoordelijke bestuursleden zijn gewoon op het pluche blijven zitten. Ook een bewijs dat de democratische controlemechanismes niet werken binnen een GR.
1. beslissingen op lokaal niveau in een politiek niemandsland tussen TK en gemeenteraden duwen. Kostenoverweging en mediacratie zijn hier primair.
2. fusies gemeenten bevorderen.
Dat lukt dus aardig.
Soms is het beter als de politiek wat op afstand blijft. Bovendien, Raadsleden hebben niet overal verstand van. Politieke invloed in combinatie met geen verstand van zaken is frustrerend voor de uitvoering. Controle door de gemeenteraad is geen doel op zich. Laat de Raadsleden zich wat dit soort onderwerpen betreft tot de absolute hoofdzaak beperken en vertrouwen tonen in de uitvoering. Alleen dan komt het goed. Zodra ieder incident wordt opgeblazen door onkundige raadsleden belust op politiek gewin verliest de uitvoering de daadwerkelijk noodzakelijke aandacht voor de zorgbehoevenden. De angst van de GR besturen voor het Grote Oordeel van de Raden zal de uitvoering verlammen.