Vuurtje Meerssen 'nog niet geblust'

In Meerssen is na de zelfmoord van wethouder Jo Dejong  ‘het vuurtje nog niet geblust.’ Betrokkenen spreken er zich een half jaar na het drama in Binnenlands Bestuur voor het eerst openlijk over uit.

Onafhankelijk onderzoek zelfmoord Jo Dejong

Het Zuid-Limburgse Meerssen wacht het rapport met aanbevelingen af dat onafhankelijk onderzoeker Jean Engelen begin september zal presenteren naar aanleiding van de geruchtmakende zelfmoord van wethouder Jo Dejong (58). DeJong – in verschillende colleges elf jaar wethouder – maakte in maart een eind aan zijn leven nadat hij een vrouwelijke ambtenaar tijdens carnaval een tongzoen zou hebben gegeven.

Juiste lijntjes naar het gemeentehuis

Burgemeester Hans Schmidt (VVD) hoopt dat het onderzoek van Jean Engelen handvaten geeft voor nieuwe verhoudingen in de gemeente. ‘Hier is, denk ik, te veel in gewijd isolement gewerkt in de trant: als je de juiste lijntjes naar het gemeentehuis hebt, krijg je wel dingen voor elkaar.’

Aangifte

Schmidt zegt niet te weten wat hij zelf verkeerd heeft gedaan. Hij vroeg het Openbaar Ministerie na de bekendwording van de affaire de mogelijkheid van aangifte te onderzoeken om Dejong wegens zijn gedrag te vervolgen. Schmidt – in november 2012 aangetreden als waarnemer in Meerssen na het voortijdig vertrek van Ricardo Offermanns (VVD) vanwege telefoontjes met partijgenoot Jos van Rey over belangwekkende details rond de burgemeesterspost in Roermond die Offermanns ambieerde – zegt daarover nu: ‘Ik heb zelf nooit aangifte tegen Dejong overwogen. Ik wilde neutraal blijven, maar heb het OM wel gevraagd: “Hoe kijken jullie hier naar? Dit is een publieke zaak.” Ik moest Dejong per slot ook kunnen informeren over de consequenties van een eventuele aangifte door het slachtoffer.’

Kalmte bewaren

De affaire verdiende volgens hem een onafhankelijk onderzoek. ‘Misschien ben ik voor Limburgse begrippen wel te transparant geweest’, zegt hij. Na alle commotie is hij niet meer in de race voor een nieuwe periode als burgemeester na de raadsverkiezingen van 2014. ‘Ik moet de komende maanden met de handrem op opereren en richt me op het bewaren van kalmte.’

Almachtige partij gevaarlijk

PvdA-coryfee Jan Mans, die als informateur een nieuw college formeerde, denkt dat het probleem was dat er te veel macht lag bij één partij en daar ‘niet mee kunnen omgaan.’ Dat heeft bijgedragen aan de escalatie in Meerssen. ‘Dit was voorspelbaar. Met zeven zetels in een kleine gemeenschap ben je almachtig. Heel gevaarlijk als dit gebruikt wordt de eigen positie te verbeteren. Je ziet deze processen ook in grote steden, waar partijgenoten niet de moed hebben een invloedrijk of populair bestuurder te corrigeren of af te remmen.’

Toestaan illegale bouwsels
Cliëntelisme hoort volgens burgemeester Schmidt wel een beetje bij het lokale bestuur. ‘Als politicus moet je stemmen winnen, maar het moet wel integer blijven. Er gebeurden hier dingen die niet helemaal strookten met de regelgeving voor ruimtelijke ordening. En juist in het in het oogluikend toestaan van illegale bouwsels zit het wisselgeld van wethouders. Maar verbetering is op komst.’

Het ‘vuurtje’ over de dood van Jo Dejong is volgens Schmidt overigens nog niet geblust. ‘Mijn opvolger zou ik willen aanbevelen: ‘Gooi de deuren open. Ga met je college en ambtenaren naar buiten.’

Lees het complete verhaal in Binnenlands Bestuur nr. 16.