‘Maak vertrekkend Haagse politicus geen burgemeester’

Tweede Kamerleden en ministers die de landelijke politiek verlaten moeten niet langer worden aangesteld als burgemeester. Die oproep doet het samenwerkingsverband van onafhankelijke lokale partijen aan Hugo de Jonge, demissionair minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

Een schamele 10,5 procent

Volgens het samenwerkingsverband van onafhankelijke lokale partijen in Nederland (OPNL) is het aandeel lokale en onafhankelijke burgemeesters nu te laag in verhouding tot het aantal stemmen dat lokale partijen krijgen bij de raadsverkiezingen. Ze wijzen erop dat van de 316 kroonbenoemde burgemeesters er maar 33 afkomstig zijn van een lokale partij of onafhankelijk zijn. ‘Een schamele 10,5 procent.’ Bij de raadsverkiezingen in 2022 behaalden lokale partijen ruim 36 procent van de stemmen. Een forse stijging ten opzichte van 2018 toen dat percentage nog 28,6 was. ‘Die uitslag vertaalt zich in veel raadszetels en wethouders, maar merkwaardig genoeg in weinig burgemeesters.’ 

Logische optelsom

Volgens OPNL is het een logische optelsom: ook 36 procent van de 316 burgemeesters moet van een lokale of onafhankelijke signatuur zijn, oftewel 113 burgemeesters. OPNL-voorzitter Sybren Singelsma kan ‘slechts betreuren’ dat een 80-tal burgemeestersposten niet wordt bezet door mensen met de juiste politieke kleur. Dat schuurt te meer omdat met de komende Tweede Kamerverkiezingen en kabinetswissel in zicht, de verwachting is dat veel politici zich zullen aanbieden op de arbeidsmarkt ‘en de overheid waarschijnlijk al dit talent zal willen behouden voor de publieke zaak’.

Groot draagvlak

Hoewel er straks een ‘rijk reservoir’ is van nationale politici die burgemeestersposten zouden kunnen vervullen is het volgens OPNL van groot belang dat demissionair minister Hugo de Jonge van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties eerst het nodige gaat doen om meer plaatsen te reserveren voor vertegenwoordigers van lokale politieke partijen of onafhankelijke kandidaten ‘die een groot draagvlak in de lokale samenleving hebben’. ‘De Nederlandse lokale en regionale politieke partijen doen een dringend ­beroep op u.’