Niet op de hurken voor jongeren

Balkenende op een skateboard, de rap van Rouvoet en Klaver op TikTok. Het ongemakkelijke enthousiasme en de doorzichtig gespeelde jeugdigheid van politici om zich te kunnen meten met het adolescente electoraat zijn al jarenlang LuckyTV waardig. De, enigszins ironisch, betuttelende pogingen van Balkenende, Rouvoet en Klaver om jongeren te betrekken bij de democratie zijn bijna aandoenlijk. De gedachte erachter ligt er dik bovenop: ‘als we doen wat zij doen zijn we vast hip’. Maar hoge heren uit Den Haag: als jullie jongeren echt willen bereiken, neem ze dan gewoon serieus.

I&O Research deed – in opdracht van het ministerie van BZK – onderzoek onder duizenden jongeren en bestuurders met de vraag: hoe betrekken we jongeren bij de democratie? De uitkomst is sprekend. Politici denken nog steeds dat ze jongeren bereiken door zich te begeven in de leefwereld van hun influencers, leraren en social media. Terwijl jongeren zeggen: in de democratie vinden wij behalve politici ook wetenschappers en journalisten belangrijk. Serieuze groepen dus.

Ook laat het onderzoek zien: politici, spreek jongeren aan op onderwerpen waar ze zich druk om maken. En nee, dat zijn geen abstracte thema’s als wereldvrede of de arbeidsmarkt, maar onderwerpen die hen direct raken als corona en studiefinanciering. En als je ze echt wil bereiken, laat ze hierover dan meebeslissen in plaats van meepraten. Doe dat via de zuiverste democratische weg van verkiezingen of referenda en waag je niet aan quasi moderne vormen als sociale media of een ‘hippe’ app.

Rutte doet een goede poging. Tijdens één van zijn coronapersconferenties richtte hij zich rechtstreeks tot jongeren met de oproep om de weg naar het einde van de coronacrisis te helpen aan te leggen. Rutte spreekt hier jongeren aan op een thema waar zij zich zorgen om maken en nodigt hen uit om hierover mee te beslissen. Een goed voorbeeld van een politicus die jongeren op een passende manier serieus neemt. Toch is Rutte er hiermee nog niet helemaal.

Hij staat aan de oever van een brede rivier en roept jongeren aan de overkant op om zijn kant op te zwemmen. Ze willen best in het water springen, maar tot het eiland in het midden. Het is aan Rutte om ook zelf zijn zwembroek aan trekken en de oversteek te maken. In het midden vinden zij elkaar in het speelveld van democratie en meebeslissen.

Jongeren willen meedoen in de democratie. Die boodschap is even simpel als duidelijk. De beste weg hiernaartoe is dat eveneens. Politici maak het jezelf dus niet onnodig ongemakkelijk. Ga niet op de hurken met skateboards, raps, influencers of TikTok filmpjes. Blijf op gelijke hoogte, ga naar jongeren toe en geef ze ruimte om mee te beslissen via de gebaande paden van de democratie.