Hoe slaapverwekkend: dagdagelijkse werkzaamheden

Wat zijn volgens gemeenteambtenaren de ergste jeukwoorden van 2023? AenO fonds Gemeenten verzamelde ze. Nieuwkomers in de top 25 zijn: aanstaan, uitvragen en verderbrengen. De absolute winnaar: dagdagelijks.

Bultjes

A&O fonds Gemeenten kreeg de afgelopen maanden 285 jeukwoorden binnen waar de inzenders rooie bultjes van zeggen te krijgen. Dat gebeurt bijvoorbeeld bij het door collega’s te pas en onpas gebruiken van Engelse woorden als agile, governance en scrum, of van uitdrukkingen als aan de lat staan en het goede gesprek voeren.

Cliché

Gemeenteambtenaren geven aan dat ze zich met name ergeren aan woorden die onduidelijk zijn, zoals geitenpaadje, weefselstructuur of wendbare organisatie. En ze vinden uitdrukkingen irritant die iets verbloemen of die vaak worden gebruikt om iets minder erg te laten lijken. De irritatie bij uitdrukkingen zit vooral in het feit dat iets een cliché wordt of zo gebruikt dat het niets meer zegt, zoals ‘werken vanuit de bedoeling’ of ‘iets een plekje geven’ of ‘ergens van aan gaan’.

Liegen

NRC-columnist Japke D. Douma was voor AenO fonds de aanleiding om gemeentelijke jeukwoorden te verzamelen. Volgens haar gebruiken mensen lege termen soms om te maskeren dat ze ook niet precies weten wat er moet gebeuren. Andere redenen die ze noemt waarom mensen jeukwoorden gebruiken, is dat ze zich op die manier gewichtig willen maken of om mee te liegen.

Gewenning

Dagdagelijks is het jeukwoord geworden van 2023. Twee jaar geleden, toen de organisatoren dezelfde enquête hielden, stond het ook al in de top drie. Opvallend is dat de nummers een (in je kracht staan) en twee (stakeholders) van toen helemaal zijn verdwenen uit de top 25. Of dat wil zeggen dat ze niet meer worden gebezigd, is natuurlijk de vraag. Er kan ook sprake zijn van gewenning.

Kantoortijger

Op straat hoor je ‘dagdagelijks’ nauwelijks, in de kroeg evenmin – of je moet er met een zware kantoortijger zitten. Zeker als die zijn werkdagen slijt in het gemeentehuis. Daar blijkt dagdagelijks een normaal, vaak gebezigd woord te zijn. Misschien wel niet dagdagelijks, maar zeker weekwekelijks. Bij de koffiekoffieautomaat bijvoorbeeld, maar ook in teamteamoverleggen. Zelfs in vacatureteksten wordt er met de term geschermd, om duidelijk te maken het tot je werk behoort dat je de werkzaamheden van je team dagdagelijks coördineert. Comes with the job. Dus je bent op voorhand gewaarschuwd welke taal er wordt gesproken.

Van Dale

Los van of het fout of goed is – Van Dale erkent het woord gewoon –, gebruikt in de context van te verrichten werkzaamheden komt het op mij vooral over als om te benadrukken hoe saai dat werk is. Zo van ( : - )): weet dat je dat wat er van je wordt gevraagd dag aan dag moet doen. Misschien ideaal voor wie gehecht is aan regelmaat en structuur en daar goed bij gedijt.