Herindelingskogel Krimpenerwaard door kerk

Na jarenlang overleg, soebatten en politiek-bestuurlijke impasse heeft minister Plasterk  (Binnenlandse Zaken, PvdA) een besluit genomen over gemeentelijke herindeling in de Krimpenerwaard. Hij kiest voor de zogeheten K5-variant waarbij Bergambacht, Nederlek, Ouderkerk, Schoonhoven en Vlist samen per 1 januari 2015 een nieuwe gemeente van 53.000 inwoners gaan vormen. Krimpen aan den IJssel blijft zelfstandig.

Fel verzet

Zowel de Tweede Kamer als Provinciale Staten van Zuid-Holland hadden bij de minister aangedrongen om de bestuurlijke impasse te doorbreken. Tot tevredenheid van onder de VVD-Statenfractie heeft hij dit nu gedaan. De gemeente Nederlek kan zich niet vinden in wat het gemeentebestuur ‘deze tussenstap’ noemt en heeft aangekondigd zich hier fel tegen te verzetten. Nederlek is voorstander van de K6-variant. In het najaar stuurt Plasterk zijn herindelingsvoorstel naar de Kamer.

Versnippering

De huidige samenwerking tussen de gemeenten in de Krimpenerwaard is weinig perspectiefvol en leidt tot bestuurlijke versnippering van aandacht, energie en slagkracht, constateerde de Externe Commissie Midden Holland medio april. De enige keuze die volgens de commissie gemaakt moet worden, is of het een herindeling wordt met Krimpen aan den IJssel (K6) of zonder (K5). Dit advies was voor Plasterk een bevestiging dat ‘niets doen geen optie is’, zo schrijft hij in zijn brief aan de zes betrokken gemeenten en Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland.

Draagvlak onhaalbaar

‘Het bevestigt daarmee ook de argumenten voor een herindeling van (in ieder geval) de K5-gemeenten, zoals weergegeven in het herindelingsadvies van de provincie, ook voor wat betreft inhoudelijke noodzaak.’ De voorgenomen ambtelijke fusie van Bergambacht, Ouderkerk en Nederlek is volgens Plasterk geen duurzame oplossing, omdat voor Vlist en Schoonhoven geen alternatieven voorhanden zijn. De minister weet dat een unaniem draagvlak voor een herindeling niet haalbaar is.

Onwenselijk

De K6-variant is door het ministerie onderzocht, maar vanuit de regionale contact bezien uiteindelijk als onwenselijk gekwalificeerd. Krimpen aan den IJssel kan door zijn ligging een sleutelrol spelen in de sterkere verbinding tussen de stadsregio Rotterdam en het meer landelijke Midden Holland. Daarnaast werkt Krimpen aan den IJssel binnen het sociale domein (werk, langdurige zorg, jeugd) al samen met de gemeenten in de regio Rotterdam Rijnmond. De betrokken gemeenten willen deze samenwerking in het licht van de komende decentralisaties intensiveren.

Ontvlechting

Wat voor Plasterk bij zijn keuze voor de K5-variant ook heeft meegespeeld, is dat buurgemeenten Capelle aan den IJssel, Gouda, Waddinxveen en Zuidplas voorstander van deze variant zijn. Door een herindeling van K6 zouden bestaande en vergaande samenwerkingsverbanden ontvlochten moeten worden. Dat vinden de betrokken gemeenten onwenselijk.  

‘Tussenstap’

De gemeente Nederlek en Ouderkerk zijn voorstander van de K6-variant. De ‘tussenstap’ van samenvoeging met vijf gemeenten is niet duurzaam en sluit niet aan bij het kabinetsbeleid, stelt Nederlek. ‘Het huidige kabinet heeft als eindbeeld dat gemeenten een dermate grote omvang moeten hebben, dat zij zelfstandig gedecentraliseerde taken kunnen uitvoeren. Alleen een K6-gemeente sluit aan bij het kabinetsbeleid als een duurzame, toekomstbestendige oplossing voor de inwoners en de bedrijven in de Krimpenerwaard’, aldus de gemeente in een reactie op haar website. ‘De gemeenteraad van Nederlek moet er niet aan denken dat de eerste herindeling (K5) nauwelijks is gerealiseerd of de discussie over de volgende herindeling wordt al weer opgestart.’ ‘Als het moet, dan in een keer goed.’