‘Gemeenten delen ervaringen aanpak nieuwjaarsgeweld niet’

Gemeenten waar het ieder jaar misgaat in de nieuwjaarsnacht leggen een belangrijk advies van de Onderzoeksraad voor Veiligheid uit 2017 naast zich neer. ‘Zorg ervoor dat gemeenten van elkaar leren door beter gebruik te maken van elkaars ervaringen en goede voorbeelden’, was het advies. Maar in plaats van lessen van elkaar te leren, lijken gemeenten nog steeds zelf het wiel uit te vinden.

Grote ordeverstoringen

Dat blijkt uit onderzoek van Omroep Gelderland onder acht gemeenten waar de afgelopen jaren tijdens de jaarwisseling telkens grote ordeverstoringen zijn geweest, zoals ME-inzet, branden en belaagde hulpverleners. De omroep stuurde vragen naar Alphen aan den Rijn, Altena, Hoeksche Waard, Koggenland, Noardeast-Fryslân, Rhenen, Woudenberg en Zuidplas. Vragen gingen over of de gemeente met andere gemeenten informatie uitwisselde over welke aanpak voor de jaarwisseling werkt en welke niet. Ook vroeg de omroep welke gemeenten dat waren en wat er met die informatie is gedaan. Alleen de gemeente Altena wilde geen antwoord geven op de vragen.

Alleen contact met buurgemeenten

Uit dat onderzoek blijkt dat gemeenten vooral bij buurgemeenten informeren naar hun aanpak, maar niet kijken naar andere gemeenten in het land met vergelijkbare problemen. Enkel de gemeenten Rhenen en Noardeast-Fryslân halen elders uit het land informatie. Rhenen heeft Urk, Staphorst en Altena om advies gevraagd en Noardeast-Fryslân informeerde bij diverse gemeenten in Groningen, Friesland en Drenthe. De gemeente Alphen aan den Rijn laat zich weer informeren via de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG). Andere gemeenten die reageerden op de vragen van de omroep zeggen alleen met buurgemeenten contact te hebben. Zo probeert de gemeente Maasdriel te leren van de aanpak in Zaltbommel.

Vuurwerk- of droneshows

Tegenover de omroep zegt Ira Helsloot, hoogleraar Besturen van Veiligheid aan de Radboud Universiteit Nijmegen, dat het er niet alleen op lijkt dat gemeenten niet van elkaar leren over de aanpak van nieuwjaarsgeweld, maar dat dit ook blijkt uit evaluaties. ‘Gemeenten zijn wanhopig aan het nadenken terwijl ze, als ze gehoord hadden dat in een andere gemeente een bepaalde aanpak werkt als een trein, dat zo hadden kunnen kopiëren. Dat ze dat niet doen, is verbazingwekkend.’ Veiligheidsdeskundige Jelleke van Rantwijk van Veiligheidsinstituut COT ziet dat succesverhalen van gemeenten niet tot nauwelijks worden uitgewisseld. In Zoetermeer draagt een feest bijvoorbeeld bij aan de rust. ‘Initiatieven zoals vuurwerk- of droneshows in gemeenten met een vuurwerkverbod laten vaak veel bezoekers zien en dragen bij aan rust.’ JA21-Kamerlid Joost Eerdmans vindt dat minister van Justitie en Veiligheid moet zorgen dat gemeenten met elkaar ervaringen gaan uitwisselen.