Scherpenzeel moet met Barneveld fuseren

Gedeputeerde Staten van Gelderland hebben dinsdag de knoop doorgehakt: Scherpenzeel en Barneveld moeten fuseren. In de nieuwe gemeente moet wel meer zeggenschap komen voor de inwoners van alle kernen. Het is nog niet duidelijk hoe dat gestalte moet krijgen.

Beide fusiegemeenten moeten dat nieuwe dorpenbeleid samen vormgeven, zo willen GS. Volgens GS zou het ministerie van Binnenlandse Zaken belangstelling hebben voor deze gedachte.

Drie opties

De afgelopen maanden hebben GS drie opties onderzocht. De eerste optie − een zelfstandig Scherpenzeel − is afgevallen. De bestuurskracht van de gemeente is te gering, oordelen GS. ‘Op termijn zal een zelfstandige gemeente Scherpenzeel niet in staat zijn de voorzieningen en gemeentelijke dienstverlening op peil te houden, gezien ook de toenemende complexiteit van taken die op de gemeente afkomen’, laten GS in een persverklaring weten.

Geen vertrouwen

Ook optie 2 ging de prullenbak in. Die behelsde een strategisch partnerschap met Barneveld. GS hebben er onvoldoende vertrouwen in dat beide gemeenten in goed overleg tot goede afspraken kunnen komen. ‘Een strategisch partnerschap met Barneveld vraagt van beide partijen een diep doorvoeld vertrouwen in elkaar en de bereidheid tot volledige wederkerigheid. Gezien de wijze waarop het publieke en politieke debat de afgelopen maanden is gevoerd, is het Gelders college van mening dat die basis onvoldoende aanwezig is om vertrouwen te bieden in het succesvol bouwen aan een goede samenwerkingsrelatie.’

Eén sterke gemeente

Resteert optie drie: herindeling tussen beide gemeenten. Daarvoor hebben GS gekozen. ‘Eén sterke gemeente kan ervoor zorgen dat ook over pakweg tien jaar de voorzieningen en de gemeentelijke dienstverlening een goede kwaliteit hebben’, aldus GS in hun verklaring. Uit gesprekken die de afgelopen periode, tijdens het zogeheten open overleg, door GS zijn gevoerd met inwoners, maatschappelijke organisatie en bedrijven van Scherpenzeel en Barneveld werd duidelijk dat ‘inwoners vooral de voorzieningen – zoals bibliotheek, zwembad en sport - erg belangrijk vinden, net als de gemeentelijke dienstverlening. Ook de identiteit van het dorp scoorde hoog.’

Enorm teleurgesteld

Scherpenzeel is ‘niet verbaasd, maar wel enorm teleurgesteld’ over het besluit van GS. Dat laat wethouder Izaäk van Ekeren (SGP), die de bestuurlijke toekomst van gemeente in portefeuille heeft, in een eerste reactie weten. De noodzaak tot herindeling is in zijn ogen nog steeds niet aangetoond. De Gelderse gemeente is en blijft van mening dat herindeling een slechte oplossing is voor een niet-bestaand probleem.

Tegenstrijdig

Het GS-besluit tot herindeling, waarbij dorpen meer autonomie moeten krijgen, is bovendien tegenstrijdig, zo stelt Scherpenzeel. ‘Het is tegenstrijdig dat wij onze autonomie moeten waarborgen in een kernenbeleid als je weet dat je nooit zo veel autonomie zult hebben als je als zelfstandige gemeenten hebt', aldus Van Ekeren. Vreemd vindt hij ook dat GS er geen vertrouwen in hebben dat Scherpenzeel en Barneveld een strategisch partnerschap kunnen aangaan, omdat de onderlinge verhoudingen de afgelopen periode zijn verslechterd zijn. ‘Dat is de schuld van GS. Maar zij hebben er echter wel voldoende vertrouwen in dat beide gemeenten, ondanks die slechte verhoudingen, samen een nieuwe gemeente kunnen vormen. Dat rijmt niet met elkaar.’

Barneveld positief

Barneveld is positief over een herindeling met de buurgemeente en is blij dat er nu eindelijk een besluit ligt. De gemeente ziet herindeling als een impuls voor vernieuwing van de dorpskernen, waarbij de dorpsgemeenschappen meer invloed krijgen op de eigen leefomgeving. ‘Wij willen nieuwe wegen verkennen om de inwoners en dorpsgemeenschappen directere invloed te geven op hun eigen leefomgeving. Hierbij willen wij graag samen met Scherpenzeel kijken naar een vernieuwende aanpak van de doorontwikkeling van onze dorpen’, stelt de Barneveldse burgemeester Asje van Dijk in een persverklaring. ‘Er liggen veel mogelijkheden om door te groeien naar een nieuwe gemeente met een stevige en belangrijke rol in de Foodvalley.’

Pijlen op 'Den Haag'

Op 26 januari komen GS met een herindelingsvoorstel. Dat wordt vervolgens drie maanden aan beide gemeenten en hun inwoners voorgelegd. Provinciale Staten nemen voor de zomer een besluit. Daarna zijn de minister van Binnenlandse Zaken en Tweede en Eerste Kamer aan zet. Scherpenzeel zal in de zienswijzeperiode zeker haar bezwaar nog eens voor het voetlicht brengen. Ook zullen de minister van BZK en Tweede en Eerste Kamer worden aangespoord niet akkoord te gaan met de herindelingsplannen.