Niet bestaande geboortedatum 00-00-jj blijft probleem

Buitenlanders die bij binnenkomst in Nederland door de gemeente zijn ingeschreven op de niet bestaande geboortedatum 00-00 blijven daar hun hele leven last van houden. De Nederlandse Vereniging voor Burgerzaken (NVVB) pleit al jaren voor aanpassing van de wet.

Fictieve datum

Rond de 70.000 mensen in Nederland vieren hun verjaardag noodgedwongen op de nulde dag van de nulde maand. Zij zijn ooit –ergens voor 6 januari 2014- op deze datum ingeschreven in de toen nog bestaande gemeentelijke basisregistratie en komen hier nooit meer van af. Op zich niet zo erg, ware het niet dat computersystemen van instanties als belastingdienst, SVB en andere (semi-) overheidsdiensten niet met de fictieve datum overweg kunnen. 'De mensen worden op meest verschillende datums ingeschreven en raken daardoor soms in totale verwarring’, aldus strategisch adviseur Ronald Zijlstra van de NVVB.

Geschiedenis

Om het probleem in context te zetten ontkomt hij niet aan een kort geschiedenislesje: vreemdelingen die tot voor kort zonder papieren Nederland binnenkwamen wisten soms niet op welke dag ze geboren waren. De immigratiedienst schatte dan hun geboortejaar en schreef de buitenlander in op de middelste dag van dat jaar, zijnde 01-07, één juli.

Ambtenaar klem

Maar bij inschrijving in het gemeentelijk bevolkingsregister mocht de ambtenaar dit niet zomaar overnemen. Onder de wet restte hem niets anders het invoeren van de fictieve datum 00-00. Dit leidde ertoe dat de buitenlander zichzelf in de computer van andere instanties onder allerlei verschillende data terug vond. ‘Razend verwarrend allemaal, zowel voor de instanties als voor de betreffende mensen zelf', aldus Zijlstra.

Problemen met DigiD

Hij reageert met zijn verhaal op een oproep van wethouder Arjan Beekman van Middelburg, die deze week in de media opkwam voor de rechten van een inwoner van zijn gemeente zonder geldige geboortedatum. Deze zou problemen hebben bij het aanvragen van een DigiD en een rijbewijs. Ook zou hij geld van de belastingdienst mislopen.

Verwarrend

Zijlstra kan deze acute problemen op zich niet direct plaatsen, omdat deze instanties de mensen meestal met een eigen ingevoerde datum registreren. ‘Op zich werkt dat dan wel, maar het blijft hoe dan ook lastig en verwarrend. Niet voor niets heeft het kabinet mede op ons aandringen in 2014 de wet gewijzigd: nieuwkomers zonder bevestigde geboortedatum worden sinds dat jaar op 1 juli ingeschreven.’

Teveel gedoe

Probleem opgelost, maar niet voor de ruim 70.000 mensen die daarvoor al op 00-00 waren ingeschreven. ‘Hen een nieuwe datum toekennen stuitte politiek op grote bezwaren: mensen zouden soms zomaar een uitkering of hun AOW over een half jaar of meer terug moeten betalen, of zouden juist extra geld moeten krijgen.’ Teveel gedoe, zo oordeelde de Haagse politiek. Het probleem zou vanzelf uitbloeden. Zijlstra spreekt nog steeds van een gemiste kans en pleit namens de NVVB opnieuw voor het rechtzetten ervan. ‘Deze mensen houden daar last van. Hier houdt nog een hele generatie ambtenaren en cliënten last van’.