Het fluisteren van de straat

Wat vertelt de publieke ruimte ons zonder woorden te gebruiken?

Een verhaal vertellen zonder woorden. Dat gebeurt in films en in pretparken, maar ook publieke ruimtes vertellen steeds vaker deze verhalen. Elize de Mul legt in de workshop De verhalende kracht van onze leefomgeving uit hoe onze omgeving verhalen kan vertellen zonder woorden te gebruiken.

Omgevingen die verhalen vertellen. Hoe werkt dat?

“In fictieve ruimtes vertelt de omgeving heel vaak een verhaal zonder woorden te gebruiken. Kijk maar naar filmdecors of computerspellen. Het narratief ligt in beide gevallen grotendeels in de ruimte zelf opgesloten. Ook in pretparken werkt het zo. Daar zijn hele omgevingen opgezet speciaal om bepaalde verhalen over te brengen zonder woorden. Kijk naar Disney. Een attractie als Pirates of the Caribbean is helemaal gemaakt om in alle vormen alles over piraten te vertellen. En het lijkt in eerste instantie vergezocht, maar ook in de stedelijke omgeving worden dit soort verhalen verteld.”

Kun je een voorbeeld geven van de manier waarop onze omgeving verhalen kan vertellen?

“In een fictieve ruimte zoals een film of een pretpark zoek je het verhaal bewust op. In de stedelijke ruimte is dat besef er veel minder, maar die verhalen zijn er zeker. Bijvoorbeeld nieuwbouwwijken die in de stijl van de jaren 20 / 30 zijn gebouwd. Het is niet zo dat er woorden zijn die een verhaal vormen maar alles in de omgeving ademt die stijl en zo vertelt de publieke ruimte uiteindelijk toch het verhaal. Er zijn veel meer plekken in de stad die dat doen.”

Hoe ben je zelf geïnteresseerd geraakt in dit onderwerp?

“Ik studeerde theater-, film-, en televisiewetenschappen en dan kom je dus veel van die fictieve ruimtes tegen waar de verhalen worden verteld. Later ontdekte ik tijdens mijn master Filosofie dat er in de stedelijke omgeving ook genoeg verhalen voor het oprapen liggen. Door bepaalde filosofen te lezen ben ik mij daar bewust van geworden.”

Wat kunnen professionals van jouw workshop leren?

“Ik behandel het verhalende aspect van ruimtes in verschillende stappen. Eerst de films en de games, daarna de theorie van de pretparken en onze huidige stedelijke omgeving. De middag is heel praktisch opgezet. Met de theorie die de deelnemers in de ochtend hebben gehoord, gaan ze zelf Rotterdam in om op zoek te gaan naar de verhalen. Ik ga dus niet alles vertellen, de deelnemers moeten het vooral zelf gaan ontdekken.”

Voor wie is de workshop geschikt?

“Voor heel veel verschillende professionals. De theorie komt namelijk op heel veel punten terug. Bijvoorbeeld de invloed van de inrichting van het kantoor op de werknemers. Maar de workshop is ook relevant voor ambtenaren, agenten, architecten en beleidsmakers. Het gaat om de invloed die bepaalde objecten in de publieke ruimte hebben en het verhaal leren begrijpen dat daardoor ontstaat.”

Op dinsdag 18 juni verzorgt Elize de Mul tijdens het Erasmus Academie Summer Lab de workshop De verhalende kracht van onze leefomgeving. Meer informatie en het inschrijfformulier kunt u op de workshoppagina vinden.