Waarin de partijen elkaar wel vinden: de wooncrisis

De dag na Sinterklaasavond, op 6 december, neemt een gloednieuwe Tweede Kamer plaats in het parlementsgebouw in Den Haag. De blauwe stoelen zullen gevuld worden met vele tientallen nieuwe gezichten. Daarvan hebben vooral de twintig extra PVV-Kamerleden hele andere opvattingen over veel ambitieuze landelijke beleidslijnen die van grote invloed zijn op de decentrale overheden.

Te denken valt aan de energietransitie, het landbouwbeleid, en bijvoorbeeld ook de spreidingswet. Deze wet, die gemeenten een wettelijke plicht geeft om asielzoekers te huisvesten, kwam afgelopen oktober door de Tweede Kamer. De Eerste Kamer moet het wetsvoorstel wel nog tegen het licht houden, maar heeft hem na de val van het kabinet niet controversieel verklaard. In de Eerste Kamer heeft de PVV vier van de 75 zetels, veel minder dan BBB (zestien) en GroenLinks-PvdA (veertien).

Overigens zijn ook BBB en NSC tegen de spreidingswet, maar die laatste partij moet nog ruim drie jaar wachten om zetels in de Eerste Kamer te krijgen.

Wat wél verbindt

Eerst het hoofdpijndossier dat de politieke partijen wél verbindt, dwars door het ideologische spectrum heen: het tekort aan woningen. Ook de PVV zet zwaar in op de woningbouw, volgens het inmiddels bekende devies ‘overal een straatje erbij’. Daarnaast wil de partij dat gemeenten sneller bouwvergunningen verstrekken en de procedures dus korter worden. Politiek is dat onomstreden. Die ambitie drijft ook demissionair CDA-minister Hugo de Jonge van Volkshuisvesting.

De PVV wil eveneens dat, tegen de achtergrond van de woningcrisis, vakantieparken permanent bewoond mogen worden. Hierin herkent de BBB zich, die zelf spreekt over ‘eventuele permanente woonwijken’ waar nu vakantieparken zijn, en ook de VVD (‘Deze woningen moeten wel voldoen aan het bouwbesluit.’)

De stikstofaanpak

Onder meer met oog op datzelfde tekort aan woningen wil de PVV dat het hele stikstofdossier van tafel gaat. De partij noemt het ‘bangmakerij dat onze natuur en onze leefomgeving op omvallen zouden staan’. Dus moeten de stikstofregels verdwijnen, of ‘op z’n minst versoepeld’.

Blijft het bij versoepelen, dan zit er niet per se veel licht tussen de PVV en de andere grotere partijen. GroenLinks/PvdA is wél bang voor de teloorgang van de Nederlandse flora en fauna vanwege een ammoniakoverdosis op gevoelige Natura2000-gebieden, maar wil best af van die harde deadline voor een halvering van de ammoniakuitstoot in 2030. De VVD wil daar bovenop, evenals BBB, dat zo mogelijk de Kritische Depositiewaarde (KDW) als harde eis uit de stikstofwet verdwijnt. NSC wil ten slotte, eveneens als BBB, dat de stikstofuitstoot weliswaar flink wordt teruggebracht, maar dat dat gebeurt met een totaal andere aanpak.

Deze partij wil af van de huidige drempelwaarde van een stikstofdepositie van 0,005 mol per hectare per jaar, en wil generieke reductiedoelen. Zou die drempelwaarde inderdaad verdwijnen, dan zijn alle PAS-melders per direct gelegaliseerd. Dat laatste is ook een wens van de PVV.

De energietransitie

De PVV is in wezen de enige echte, grote oppositiepartij in de Nederlandse politiek, omdat los van Forum voor Democratie de partij van Wilders de enige is die verwerpt dat de menselijke uitstoot van broeikasgassen wezenlijk bijdraagt aan de opwarming. Dat betekent dat het volledige klimaatbeleid het raam uit moet. Concreet staat in het verkiezingsprogramma dat de PVV geen verplichte warmtepomp wil, zoals het demissionaire kabinet dat vanaf 2026 wel wenst. Dan moet bij vervanging van de cv-ketel verplicht gekeken worden naar een (hybride) warmtepomp. Ook NSC is voorstander van die norm.

Donderdag, de dag na de Tweede Kamerverkiezingen, maakte demissionair klimaatminister Rob Jetten de lang aangekondigde Wet Collectieve Warmte openbaar. Deze wet, die nu bij de Raad van State ligt voordat hij bij de Tweede Kamer komt, biedt helderheid over de toekomstige aanleg van warmtenetten in woonwijken die van het gas af zullen gaan. De PVV echter wil dit beleid stopzetten, in tegenstelling tot bijvoorbeeld BBB. Die partij schrijft: ‘We willen, waar dit op lange termijn rendabel is, de aanleg van lokale warmtenetten stimuleren, waarbij restwarmte van bijvoorbeeld industrieën, datacenters en afvalverwerkers wordt gebruikt om woningen en bedrijven te verwarmen.’

NSC twijfelt helemaal niet aan de aanleg van warmtenetten, maar wil (anders dan de VVD) niet dat deze warmtenetten in commerciële handen komen.

Klimaatadaptatie

De PVV ontkent niet dat het klimaat wel verandert en wil dat Nederland zich wapent. Dus de partij wil dijken verhogen ‘wanneer dat nodig is’, en extra geld voor ‘meer ruimte voor de rivier’ in de provincies Limburg, Noord-Brabant en Gelderland. De slachtoffers van de overstroming in Zuid-Limburg in 2021 moeten schadeloos worden gesteld. Al deze punten worden politiek breed gedeeld.