Drietal burgemeesters stapt om politieke redenen op in 2022

Drie spraakmakende valpartijen van burgemeesters vielen er in 2022 te noteren. Voor Pieter Paans (Krimpenerwaard), Rianne Donders-de Leest (Roermond) en Annemiek Vermeulen (Zutphen) eindigde het burgemeesterschap noodgedwongen. Een burgemeester – die van Terschelling – kwam aan het elastiek te hangen.

Ruwe bestuurscultuur

De meeste aandacht trok het vertrek van Rianne Donders-de Leest als burgemeester van Roermond. De druppel die de emmer deed overlopen voor het vrijwillige vertrek van Donders was dat de Roermondse politiek koos voor de terugkeer van de omstreden Jos van Rey als wethouder. Acht jaar lang is Donders ten strijde getrokken tegen de in haar ogen te ruwe bestuurscultuur in de Limburgse bisschopstad. Aanjager tot die cultuur was de eigen lokale partij van de afgetreden en veroordeelde Van Rey, de Liberale Volkspartij. Na de raadsverkiezingen van 2022 werd het cordon sanitaire rondom Van Rey opgeheven en mocht hij terugkeren in het college. “Als een meerderheid van de raad niet wil terugkijken naar het verleden om er daarna beter uit te komen, houdt het op”, aldus Donders in haar afscheidsinterview.

Grensoverschrijdend

Mogelijk nog spraakmakender is het vertrek van twee andere burgemeesters. Voor Pieter Paans was de weelde van het burgemeesterschap te zwaar. Hij maakte zich schuldige aan grensoverschrijdend gedrag – hij vertoonde te amicaal gedrag ten opzichte van een medewerker – en stapte per direct op. Paans was vier maanden burgemeester in Krimpenerwaard.

Bescherming

Het vertrek van Annemiek Vermeulen in Zutphen had meer voeten in de aarde. Vermeulen raakte betrokken in een conflict over het functioneren van wethouder Laura Werger. Deze werd beschuldigd van grensoverschrijdend gedrag en hekelde dat het college een onderzoek over haar functioneren besprak buiten Werger om. Dat deed de verhoudingen geen goed. Werger sprak van karaktermoord en 'politieke femicide’. Burgemeester Vermeulen wilde wel door, maar de raad vond dat Vermeulen niet meer aan het profiel voldeed en wenste geen herbenoeming. Voor de Gelderse commissaris van de Koning John Berends was het aanleiding om aandacht te vragen voor de gang van zaken rond herbenoemingsprocedures en dat een burgemeester meer bescherming dient te hebben. 

In de wachtkamer

Ook burgemeester Caroline van de Pol (Terschelling) verloor het vertrouwen van de gemeenteraad. Maar zij zit voorlopig nog op het pluche. Geke Faber, voormalig bewindsvrouw en oud-burgemeester, is gevraagd om een onderzoek te doen naar de verhoudingen tussen de burgemeester en de Terschellingse gemeenteraad en wat er precies mis is. Maar dat onderzoek liep direct vertraging op omdat twee dagen nadat bekend werd dat Faber onderzoek moest gaan doen, Terschelling werd getroffen door een dodelijk veerbootongeluk. De politiek aangeschoten Van de Pol moest vervolgens in de landelijke media daarover het woord voeren.

Lees het volledige artikel in Binnenlands Bestuur nr. 1 van deze week.