Brabant terug naar 6 gemeenten
De provincie Brabant zou nog maar uit 6 gemeenten moeten bestaan, in plaats van de huidige 7, vindt hoogleraar Cultuur in Brabant aan Tilburg University Arnoud-Jan Bijsterveld.
Van de huidige 67 Brabantse gemeenten blijven er 6 over. Dit zegt hoogleraar Cultuur in Brabant aan Tilburg University Arnoud-Jan Bijsterveld.
67 gemeenten is veel te veel
‘Door de deregulering en decentralisatie komen de tekortkomingen van kleinere gemeenten acuut aan het licht. De Brabantse bestuurders zijn te laf om het openlijk te erkennen, maar 67 gemeenten is veel te veel, met alle versnippering, bescherming van deelbelangen en kwaliteitsverlies in de raad en het ambtelijk apparaat van dien. Het provinciebestuur is zich daar ook van bewust’, aldus Bijsterveld. Hij voorziet zes gemeenten: in West-Brabant rond Bergen op Zoom (met Roosendaal), in De Baronie rond Breda (met Oosterhout), in Midden-Brabant rond Tilburg (met Waalwijk), in Noordoost-Brabant rond Den Bosch (met Oss), in Oost-Brabant rond Veghel en Uden en in Zuidoost-Brabant rond Eindhoven (met) Helmond.
Wisselende samenwerkingsverbanden
Volgens Bijsterveld is de provincie een maat te groot en de gemeente te klein en onvoldoende toegerust om de taken die door overheveling vanuit het rijk naar hen toekomen, fatsoenlijk uit te voeren. ‘Daarom wringen kleine gemeenten zich in allerlei bochten en gaan ze steeds wisselende samenwerkingsverbanden aan om beleid gezamenlijk te ontwikkelen en uit te voeren.’ Deze samenwerking veroorzaakt volgens de hoogleraar een ‘groot democratisch tekort’ omdat de gemeenten met het overdragen van bevoegdheden ook het democratisch toezicht op die taken verliezen. Het verder democratisch en politiek uitbouwen van regionale samenwerkingsverbanden is daarom onafwendbaar en in het belang van de provincie. ‘700 jaar geleden zetten de Brabantse steden in het Charter van Kortenberg ook al hun eigenbelang opzij ten behoeve van de nationale Brabantse zaak, in ruil waarvoor ze medezeggenschap kregen’, aldus hoogleraar Bijsterveld.
Schaalvergroting onontkoombaar
Volgens de Tilburgse hoogleraar is schaalvergroting in Brabant onontkoombaar. ‘Er is een overduidelijke politieke urgentie, kijk naar het gepruts in kleine gemeenten als Boekel en Landerd, maar het ontbreekt aan politieke moed. Informeel zeggen burgemeesters best voorstander te zijn van gemeentelijke fusies, maar hardop zeggen ze uit angst voor de plaatselijke emoties niets. Dat is één van de kwalijke kanten van het consumentisme in de politiek: de burger vraagt erom, dus we doen iets, en hier vraagt de burger niets, dus doen we niets. Maar dat gaat veranderen. Het CDA, dat ook in Den Haag tegen gemeentelijke herindelingen was, is weggevaagd en je ziet nu dat verantwoordelijk VVD-gedeputeerde Bert Pauli in Brabant met de hoogste prioriteit doorzet met de nota Krachtig Bestuur over verdergaande gemeentelijke herindeling en schaalvergroting.’
Reacties: 19
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
In de grote gemeenten gaat alles perfect, de burger weet wat het van de gemeente kan verwachten en er worden géén fouten gemaakt. Toch moet ik even aan de Noord-Zuidlijn in Amsterdan denken.
Nee, bestuur hoort dicht bij de burger aanwezig te zijn en door middel van slim samenwerken het best mogelijke resultaat voor de burger te bewerkstelligen.
Martijn Delaere, een bezoek aan Boekel zal jouw een ander beeld geven.
Het grote probleem is dat de Overheid alles voor de burgers en bedrijven wilt regelen of moet regelen. Het gevolg is dat er een overheidssysteem is ontstaan wat steeds moeilijker te beheersen valt. Niet alleen de beheersbaarheid, maar ook het financieel dekkend krijgen van de oveheidsuitgaven wordt steeds problematischer. Zie de gevallen kabinetten van de afgelopen 10 jaar.
Dan komt de oplossing: de lagere overheden moeten de taken en diensten uitvoeren. Dit betekent dus, meer ambtenaren, meer geld dus meer belastingen, meer controleregels en uitvoeringsregels.
In het verleden is al vaker taken en diensten bij de lagere overheid neergelegd. Uiteindelijk leidde dit weer schijnbaar ongewenste effecten waardoor weer nieuwe regels en wetten erbij kwamen om de ongewenste effecten te voorkomen.
Zolang burgers en bedrijven denken dat de overheid hun moet "redden" zullen decentralisaties en dereguleringen geen effect hebben. Het gevolg is dat de overheid steeds meer geld nodig heeft, en dus hebben de belastingbetalers minder in de beurs.
De financiele crisis zal de overheid en burgers gaan dwingen anders te handelen.
Ga niet op je eigen handen zitten of wachten op de redding van de overheid, maar neem zelf actie om de toekomst van jezelf en je kinderen veilig te stellen.
Als de heer Delaere wil doorpakken moet hij ook de politieke laag maar afschaffen. Te gevoelig voor wensen van bewoners.
Hij zou wellicht ook uit kunnen gaan leggen wat in deze constellatie nog de rol van de provincie zal zijn.
Het charter van Kortenberg was overigens een document in navolging van de Magna Charta. De landsheer gaf rechten op, en beloofde een rechtvaardig heerser te zijn.
Vrij vertaald ging hertog Jan II akkoord om:
- Geen andere belastingen te heffen dan die welke bekend zijn als de drie feodale gevallen:
bij het ridderschap van mijn zoon,
bij het huwelijk van mijn dochter en
bij mijn gevangenneming.
- De belastingen zullen daarenboven redelijk zijn
- Eerlijke rechtspraak voor arm en rijk
- Erkenning van de vrijheden van onze goede steden
- Oprichting van een Raad die bestaat uit:
4 ridders of edellieden,
10 afgevaardigden van de 5 steden (verdeeld als volgt: 3 uit Leuven, 3 uit Brussel, 1 uit Antwerpen, 1 uit 's-Hertogenbosch 1 uit Tienen en 1 uit Zoutleeuw). Die raad vergadert driewekelijks te Kortenberg in de abdij, om na te gaan of de financiële, rechterlijke en stedelijke voorrechten nageleefd werden, om in de toekomst verbeteringen aan te brengen aan het beheer van het land, om bij overlijden van de leden van de Raad van Kortenberg nieuwe leden aan te duiden. De leden van de raad moesten de eed afleggen op het Heilig Evangelie en dat ze het algemeen welzijn zullen nastreven.
- Weerstandsrecht voor het volk wanneer de hertog of zijn nakomelingen weigeren het Charter van Kortenberg na te leven.
Ik persoonlijk vind dit stuk wel tenderen naar consumentisme, in de zin van de heer Bijsterveld.
Het conservatisme waarop gewenste ontwikkelingen in het openbaar bestuur steeds stuiten is deels ingegeven door sentiment bij de bevolking maar grotendeels door eigenbelang van de heren en dames bestuurders met mooie functies, tal van prachtige nevenfuncties (wat zijn we lekker belangrijk), en ambtelijke waterhoofdorganisaties die hen ondersteunen.
Het huis van Thorbecke dat in dit digitale tijdperk dringend aan renovatie en inkrimping toe is, wil het ook betaalbaar blijven, heeft een te stevige fundering om deels gesloopt te worden. En zo moddert - of zoals de professor stelt prutst - het openbaar bestuur verder, tot het niet meer anders kan. Dat duurt nog een tijdje, misschien wel 25 jaar. Het moet eerst financieel nog een stuk slechter gaan voordat het snoeimes een kapmes wordt (en niet alleen van de VVD die terecht inzet op inkrimping maar ook van de PvdA e.a.). Stukje bij beetje lijkt dat onafwendbaar, ongeacht politieke kleur. Iedere crisis heeft ook zo zijn voordelen.
Ik geloof er alleen niet meer zo in dat het openbaar bestuur zichzelf over een jaar of 25 (of langer) gaat keren. Ben bang dat democratische middelen hier niet bij gaan helpen...
Als u m'n reactie nog eens goed leest ziet u dat ik uw scepsis in zeker zin deel. Maar toch zie ik verandering in structuur en processen komen, meer uit financiële noodzaak. Oftewel: ook en juist de overheid met voorbeeldfunctie wordt simpelweg meer en meer gedwongen om creatief en efficiënt/effectief de tering naar de nering te zetten, te snoeien dus. Partijen die de tekorten te veel via belasting en lastenverhoging blijven afwentelen op de burger om de eigen positie riant te houden - zoals nu nog te veel gebeurt - zullen uiteindelijk ook democratisch worden afgereken ("aan onze pik komp ook een eind!" zouden de heren F. Jacobse en T. van Es roepen). Ook de heel gewone burger die deze site niet bezoekt heeft als het moeilijk wordt echt wel ook voor de juiste kwaliteit (zie nu afrekening PVV voor hun gepruts).
Maar het vergt geduld ja: het blijft een "langzaam bijsturen van een logge olietanker-verhaal".
Literatuur over schaalgrootte en optimale dienstverlening is er genoeg. Leg daarnaast gegevens als netto schuldpositie van gemeenten, voorzieningenniveau, kosten voor de burger en waardering van de burger voor de dienstverlening, dan kom je tot de conclusie dat opschaling vaak contraproductief en ook veel duurder voor de burger is.
Goed idee, om het aantal universiteiten te verminderen. Scheelt een hoop gepruts en studeren wordt weer betaalbaar. Of zou de heer Bijsterveld hier anders over denken.
Verder kan ik me ook wel vinden in de argumenten van neitram, maar laat iets of iemand nou eens de knoop doorhakken. Leg schaalvergroting dwingend op en integreer de taken van gemeente, waterschap en provincie in een nieuwe bestuurslaag of stop met dat
oeverloos gezwam. Ga voor duidelijkheid. Op dit moment zijn vele organisaties druk bezig om de toekomst tegemoet te treden. Denk aan de NUP, RUD, decentralisatie etc.etc. Hierin wordt veel tijd, geld en energie geïnvesteerd. Als Nederland bestuurlijk wordt geherindeeld is voorgenoemde inspanning voor niets
geweest, want dan begint de ellende weer opnieuw.