Bergse boa’s slaan brug met burgers

Moeten boa’s zich bezighouden met hondenpoep, ondermijning of irritante hangjongeren die lege energydrink-blikjes op straat gooien? In Bergen op Zoom mogen de inwoners in het kader van de pilot Rent-a-boa meedenken over de gemeentelijke handhaving.

Achtervolging

Op eerste dag van de proef, was er meteen een spreekwoordelijke kers op de taart, vertelt Erwin Eggermont (beleidsadviseur veiligheid en projectleider van Rent-a-BOA) vol trots. ‘Bij een reguliere opdracht constateerden onze handhavers dat een paar mannen zich verdacht gedroegen.’ Nadat de ongure types door de BOA’s staande werden gehouden voor controle, namen zij de benen en probeerden hun verboden handelswaar nog te lozen. Tevergeefs, bleek toen de politie hen even later inrekende. Dat het Bergse handhavingsteam het prioriteitenlijstje van de gemeente tijdens de drie pilotdagen inruilt voor het prioriteitenlijstje van de inwoners, betekent dus zeker niet dat de dealers een field day hebben.

Grijze kwesties

De raad nam in december een motie aan om de pilot op te starten. ‘Er waren veel signalen dat inwoners zich niet gehoord voelen en dat zij ook vaak niet bekend zijn met de bevoegdheden van boa’s. Het experiment moet daarom een betere verbinding tussen ons en de burger tot stand brengen.’ Ook willen de boa’s de samenwerking met de politie in ‘grijze kwesties’ als drugsdealen verbeteren.

‘Hoe benaderbaar zijn wij eigenlijk?’

Op de drie pilotdagen gaan alle 7 boa’s van de gemeente het gesprek aan met de burger, als het even kan. Op de eerste actiedag kwamen er via de BeterBuiten-app en de gemeentelijke website 23 meldingen van burgers binnen. Eggermont geeft toe dat hij op meer had gerekend en wil de actie voorafgaand aan de komende pilotdagen meer richting de bevolking gaan communiceren. ‘Het heeft ons ook aan het denken gezet over de vraag hoe benaderbaar we eigenlijk zijn’, aldus Eggermont. ‘Het kan echt nog beter.’

Situaties escaleren onnodig

Veel klachten van burgers waren volgens Eggermont kenmerkend voor het feit dat veel mensen nog geen helder beeld hebben van de taken en bevoegdheden van boa’s. ‘Dan gaat het bijvoorbeeld om meldingen die eigenlijk bij de politie thuishoren’, vertelt de projectleider. Ook bleek dat veel inwoners die overlast meldden, de overlastgever nog niet hadden aangesproken. ‘Wij moedigen die personen dan aan om het eerst zelf het gesprek aan te gaan. Mensen klagen snel en makkelijk en leggen het probleem dan bij de gemeente of de politie. Zij onderschatten echter de impact als iemand in een uniform aan de deur komt. Dan escaleert de situatie onnodig en wordt het ook moeilijker om die weer te laten de-escaleren.’ En welke verschillen zijn tot nu toe gebleken tussen het prioriteitenlijstje van het college en dat van de inwoners? Eggermont: ‘De gemeente vindt het bijvoorbeeld erg belangrijk dat de ondermijning wordt aangepakt. Burgers blijken dat in praktijk weinig te interesseren. Zij zijn vaak meer bezig met overlast die direct wordt ervaren.’

Negatief imago, positieve reacties

Ondanks het vaak negatieve imago van gemeentelijke handhavers waren de reacties van burgers unaniem positief. Dat gold ook voor overlastgevers die werden aangesproken door de boa’s. ‘Wij spraken bijvoorbeeld een man met een luid blaffende hond. Hij was zich er totaal niet van bewust dat mensen daar zo’n last van hadden en was blij dat wij het even kwamen melden’, aldus Eggermont. ‘Mensen die we één op één spraken vonden nagenoeg allemaal dat we dit soort acties vaker moesten ondernemen.’ Komende maanden vinden er nog eens twee projectdagen plaats. In december wordt het project geëvalueerd en besluit de raad of het project op regelmatiger basis wordt voortgezet. Eggermont zegt daar sterk rekening mee te houden.