Geen BBB in Utrecht, Drents ‘brondocument’ bijna rond

Het blijft de spannendste formatie van allemaal. Nadat BBB en GroenLinks definitief niet dooronderhandelden, leek BBB in Utrecht aan het langste eind te trekken. Maar Provinciale Staten zien de door de informateur voorgestelde zevenpartijencoalitie niet zitten, en leggen het initiatief bij GroenLinks en VVD. In Drenthe lopen de onderhandelingen – geen GroenLinks, wel BBB en PvdA – soepeler. Daar wordt deze week een ‘brondocument’ voor het coalitieakkoord afgerond. In veel andere provincies onderhandelen partijen in stilte driftig door.

Drenthe: zo transparant mogelijk

BBB, VVD, CDA en PvdA onderhandelen in Drenthe over een akkoord. Maar liefst vijf dagdelen per week zitten zij onder begeleiding van formateurs Johan Baltes (VVD) en Roelie Goettsch (PvdA) om tafel. De partijen praten onder meer over ‘bestuurlijke vernieuwing’. Zij hadden daarover afgelopen woensdag met Provinciale Staten in gesprek willen gaan, maar dat ging niet door.  Volgens BBB-fractievoorzitter Gert-Jan Schuinder hadden de meeste partijen daar op dit moment in de formatie geen behoefte aan. Jammer, vindt Schuinder, want hij had gehoopt dat Statenleden ‘zich met de inhoud zouden bezighouden, in plaats van met het proces’. Dit betekent ook dat de bal nu bij de formerende partijen ligt. Een eerste ‘brondocument’ voor het coalitieakkoord hopen zij deze week af te ronden. Wat Schuinder betreft mag dat brondocument dan ook meteen naar buiten, mits dat het proces niet schaadt: “Ik vind dat zo veel mogelijk dingen transparant moeten zijn”. De partijen liggen wat hem betreft op koers voor de streefdatum van 1 juli 2023 voor het coalitieakkoord, al is het ‘hard werken’.

Flevoland: CU-PVV blijft spannend

In Flevoland rommelde het de afgelopen weken. De voorgestelde combinatie BBB, VVD, ChristenUnie, SGP en PVV viel niet bij iedereen in de smaak. Met name de jongerenvereniging van de ChristenUnie heeft grote bezwaren tegen samenwerking met de PVV. Toch zitten de partijen sinds dinsdagavond om tafel. ChristenUnie-fractievoorzitter Harold Hofstra zegt te streven naar een coalitie vóór het zomerreces, “maar het kan ook zomaar niet gaan lukken in deze samenstelling”. Het blijft nog even spannend in Flevoland.

Friesland: stil dooronderhandelen

In Friesland is het nog stil. BBB, PvdA, CDA en ChristenUnie formeren daar sinds begin april onder leiding van partijloos formateur Oebele Brouwer.

Gelderland: gesprek op gang

Ook uit Gelderland geen formatienieuws. Sinds twee weken onderhandelen daar vijf partijen, BBB, CDA, VVD, SGP en ChristenUnie, over collegevorming onder begeleiding van formateur Ank Bijleveld (CDA).

Groningen: wachten na snelle start

Het ging in eerste instantie razendsnel in Groningen. Niet alleen mogelijke coalitiepartijen BBB, PvdA, ChristenUnie en Groninger Belang werden bekend, ook de kandidaat-gedeputeerden zijn al openbaar. De formatie lijkt onder begeleiding van Ard van der Tuuk (PvdA) inmiddels in wat rustiger vaarwater beland, en dus is het nog even wachten op de volgende stap.

Limburg: voortvarend, voorspoedig, zorgvuldig

BBB, VVD, CDA, PvdA en SP voeren goede gesprekken, volgens informateur Petra Dassen-Housen (CDA). Dat meldde Dassen-Houssen woensdag tijdens een ‘inspiratieavond’, waarop maar liefst 125 burgers, bedrijven en andere instelling aandachtspunten aanleverden voor de formerende partijen. Ook BBB-fractievoorzitter Annetje Schoolmeesters is enthousiast. De gesprekken verlopen ‘voortvarend, voorspoedig en zorgvuldig’. Volgens Schoolmeesters is dat (mede) aan BBB te danken: “Als je zelf een milde, bruggenbouwende houding hebt, ontmoet je bij anderen ook openheid”. Schoolmeesters en de andere fractievoorzitters hebben na de inspiratieavond genoeg om over door te praten. Veelgenoemde punten waren ‘verdozing’, het ‘wegpesten’ van Maastrichtenaars door de hoge huren in de stad, het openbaar vervoer en de zeker in Limburg gevreesde wateroverlast. Voor wie de avond gemist heeft: vanavond vindt er nog één plaats.

Noord-Brabant: burgers komen inspireren

Het wordt een drukke dag voor de zuidelijke formerende partijen, want ook in Noord-Brabant zijn burgers en andere belangstellenden vandaag welkom op het Provinciehuis. Daar mogen zij BBB, VVD, PvdA en GroenLinks ‘inspireren’ met hun plannen en suggesties voor het nieuwe college.

Noord-Holland: groen licht ondanks verschillen

Na weken praten, is er dan toch groen licht in Noord-Holland. Informateurs Ankie Broekers-Knol (VVD) en Bernt Schneiders (PvdA) zien genoeg aanknopingspunten om met BBB, VVD, PvdA en GroenLinks een nieuwe fase van de formatie in te gaan. Er is volgens hen ondanks de verschillen tussen partijen ‘een gerede kans’ op overeenstemming over wonen, stikstof en natuur, klimaat en financiën. De komende tijd begeleiden Broekers-Knol en Schneiders als formateurs de inhoudelijke onderhandelingen over een coalitieakkoord.

Overijssel: unieke combinatie onderhandelt

Het proces moest even op gang komen in Overijssel, dat als laatste een mogelijke coalitie voor zich zag. Inmiddels praat een unieke combinatie van BBB, VVD, GroenLinks, PvdA en SGP over collegedeelname. Op een coalitieakkoord is het nog even wachten.

Utrecht: verder zonder BBB

Het is een achtbaan, de Utrechtse formatie. Nadat verkenner Danny de Vries (CDA) wanhopig verzuchtte dat de formatie, met grootste partijen BBB en GroenLinks, ‘op slot’ zat, was het de beurt aan informateur Anne Lize van der Stoel (VVD). Nadat GroenLinks vorige week definitief de stekker uit de mogelijke samenwerking met BBB trok, beet ook Van der Stoel haar tanden stuk op deze ingewikkelde opdracht. Provinciale Staten stemden niet in met haar idee om het met BBB, VVD, CDA, ChristenUnie, SGP, JA21 en Volt te gaan proberen. De Statenleden besloten maandag om twee nieuwe verkenners aan te stellen en het initiatief bij GroenLinks en VVD neer te leggen. Namens deze twee partijen gaan verkenners Cees van Eijk (GroenLinks) en Floor Vermeulen (VVD) op zoek naar een ‘stabiele en daadkrachtige’ coalitie. Hierbij wordt ‘in elk geval’ gepraat met D66, CDA, PvdA, ChristenUnie, Partij voor de Dieren, Volt en SGP. BBB, dat hierdoor niet meer in het hele land meepraat, liet via fractievoorzitter Anton Verleun weten ‘zwaar teleurgesteld’ te zijn.

Zeeland: stilte na streefdatum

Spreken is zilver, zwijgen is goud. Het zou zomaar het motto van de Zeeuwse formateur Gerard Rabelink (partijloos) kunnen zijn. Al meer dan een maand onderhandelen BBB, SGP, CDA en VVD in stilte onder zijn leiding. Wanneer er een akkoord verwacht kan worden nu de streefdatum van BBB (vóór de meivakantie) is gemist, is nog niet duidelijk.

Zuid-Holland: volgende week verslag

De spanning stijgt in Zuid-Holland. De verwachting is dat informateur Arie Slob (ChristenUnie) daar volgende week verslag doet van de gesprekken tussen BBB, VVD, CDA, GroenLinks en PvdA