‘Visvijver’ Almere maakt kans op ondermijningsgelden

De gemeente Almere is geselecteerd om te worden opgenomen binnen de aanpak ‘Preventie met Gezag’. Dat is een brede preventieaanpak van georganiseerde en ondermijnende jeugdcriminaliteit die zich primair richt op gebieden in gemeenten waar deze (en sociale) problematiek het hevigst is.

Kraamkamer

Dat antwoordt minister van Justitie en Veiligheid Dilan Yesilgöz op vragen van VVD-Kamerlid Ruud Verkuylen naar aanleiding van een artikel in de Telegraaf met de kop: ‘Almere als kraamkamer nieuwe criminelen’. Almere zou een ‘visvijver’ zijn voor criminelen. Een plek waar pubers rondlopen met handgranaten en daarbij tonnen verdienen met cybercrime. Althans, dat beeld schetst de politie van Almere, een gemeente waarin vooral de aanwas van jongeren in de georganiseerde criminaliteit aanleiding geeft tot grote zorg. Er wordt ook gesproken over ‘subjecten’ die als drugsuithaler actief zijn in Rotterdam en Antwerpen.

Zorgwekkend

Ook noemt het artikel een recente golf aanslagen met explosieven, waarvan enkele zouden zijn gepleegd door minderjarigen. Die zou te linken zijn aan georganiseerde criminaliteit en handel in drugs. ‘Grootstedelijke problematiek’, volgens het artikel. En ook landelijk een ‘zorgwekkend beeld’, citeert de minister in haar antwoord de politie. Daarom investeert het kabinet structureel in preventie van jeugdcriminaliteit: voorkomen dat kleine jongens grote criminelen worden. Er zou ook contact zijn met de gemeente Almere over genomen maatregelen en hoe de gemeente hierbij zou kunnen worden ondersteund.

Midden-Nederland

De minister bevestigt dat ‘Midden-Nederland’ een kraamkamer is voor jonge aanwas. Ook ziet ze dat de problematiek van het plegen van aanslagen met explosieven zich niet beperkt tot grote steden, maar zich ook in middelgrote en kleinere gemeenten kan voordoen. ‘Daarom zetten wij in Midden-Nederland in zowel grote als kleinere gemeenten (Lelystad, Utrecht en Nieuwegein) actief in op de preventie van jeugdcriminaliteit en het versterken van het gezag.’ Almere maakt echter geen deel uit van het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid (NPLV) en valt daarmee ook niet onder de aanpak ‘Preventie met gezag’ die is gestart in 16 ‘focusgebieden’ van gemeenten die daar wel in zijn 'geprioriteerd'.

Meer gemeenten

Op 4 juli 2022 zijn ook de gemeenten Dordrecht, Delft, Roosendaal en Vlaardingen tot het NPLV toegetreden en is besloten ook in focusgebieden van deze gemeenten te starten met de aanpak. Naar verwachting kunnen zij nog voor het zomerreces starten met de uitvoering. Uit allerlei data blijkt echter dat er naast deze 19 gemeenten nog meer gemeenten zijn met ‘ernstige vormen van jeugdcriminaliteit in kwetsbare wijken’. Vanaf dit jaar wordt daarom de preventieaanpak gefaseerd uitgebreid naar deze gemeenten. Daarbij gaat het geld naar plekken waar de problematiek het grootst is en een ‘domeinoverstijgende aanpak’ het grootste verschil kan maken. Met zeven andere gemeenten is Almere geselecteerd om te worden opgenomen in de aanpak Preventie met gezag.

Urgentie

Volgens de minister toont de in het Telegraaf-artikel geschetste problematiek de urgentie hiervan aan. Ze verwacht dat de gemeenten ‘vóór het zomerreces van start gaan met het maken van een probleemanalyse en het formuleren van een plan van aanpak voor de domeinoverstijgende wijkaanpak’. De beschikking voor de eerste 15 gemeenten was voor vier jaar vanaf juni 2022. Jaarlijks krijgen deze gemeenten een bedrag uitgekeerd van in totaal 38,3 miljoen euro. Dat geldt gaat bijvoorbeeld naar de inzet van boa's en/of het Zorg- en Veiligheidshuis.

Monitor

Verkuylen wil graag weten of de gelden voor deze aanpak ook effectief worden besteed. Volgens de minister is hiervoor een ‘monitor’ opgezet, waarover het ministerie ‘doorlopend’ afspraken maakt met gemeenten. Resultaten van de monitor worden met alle gemeentelijke programmamanagers gedeeld. Die monitoring maakt weer deel uit van de ‘lerende aanpak’, zodat er zicht komt op wat werkt en ervaringen met andere gemeenten en partijen worden gedeeld. Gemeenten worden ook gewezen op mogelijkheden om effectief bewezen of kansrijke interventies in te zetten. Het effect van bepaalde (gedrags)interventies kan vaak pas over langere periode worden gemeten, weet de minister. De monitor sluit wel aan op andere lopende monitors, zoals die van de DG Ondermijning.