Zware beroepen

Bij een toneelstuk zou hier een lange stilte vallen. Wie zijn er dan ontzien? De zware beroepen. Hoe dan? Wouter Bos vertelde het een paar weken geleden in een café in Venlo. Hij wil de zware beroepen afschaffen óf zo aanpassen dat ze niet zwaar meer zijn. Dat is dan geregeld. Tenminste...

Wat zijn zware beroepen? Voor de werkgevers zijn het mijnwerkers en arbeiders in de zware industrie zoals bij Corus. Gelukkig voor Bos zijn mijnwerkers door zijn voorganger, Den Uyl, afgeschaft, en bij Corus werkt maar een handvol arbeiders.

Maar uit recent onderzoek van het CBS blijkt dat 40 procent van de laag opgeleide werknemers mogelijk een zwaar beroep heeft. Er duiken lijstjes op. Werknemers uit de bouw staan op nummer 1. Op plaats 2 staat de zorgsector. En dan volgen er nog acht categorieën, want anders is er geen top-10 van fysiek zware beroepen.

Als ooit wordt vastgesteld dat iemand in de categorie ‘zwaar beroep’ valt, moet zo’n werknemer na 30 jaar zware arbeid een fysiek lichtere functie krijgen. Zijn die banen er bij schoonmaakbedrijven, ziekenhuizen, bouwbedrijven of thuiszorginstellingen? De meeste van deze bedrijven hebben slechts een paar procent kantoorpersoneel. De rest doet de zwaardere fysieke arbeid. De kantoorbanen gelden als de plek waar het lichtere werk zou moeten worden gevonden.

Concurrenten uit andere EU-landen hoeven hun werknemers na 30 zware jaren geen andere baan aan te bieden en kunnen dus goedkoper werken dan Nederlandse bedrijven. Ook overheden zullen de laagste prijs zoeken bij aanbestedingen. Nederlandse bedrijven zijn dus de klos. Tenzij de werkgever de oudere werknemer ontslaat of er flexibele arbeid van maakt. Dan kan zo’n bedrijf efficiënt blijven werken én riskeert het geen boetes als het werknemers te lang zware arbeid laat doen.

De werknemer, die al het zware werk doet, wordt in de toekomst zzp’er, een freelancer, en kan dan weer meer dan veertig jaar mee. Zo’n zzp’er heeft geen recht op een WW-uitkering en geen recht op een arbeidsongeschiktheidsuitkering als hij door zijn rug gaat. Als hij dan toch wil stoppen met 65 jaar, kan dat. Er zit wel een addertje onder het gras. Stoppen met 65 jaar betekent een permanente korting op de AOW- uitkering.

Slim hoe Bos alle kwetsbare gevallen wil ontzien.