In de asbest telt een krasje niet

Bijna tachtig Haagse werklozen zijn in 2012 opgeleid tot  astbestsaneerder. Meer dan vijftig daarvan hebben nu betaald werk. Geen dwang, maar het aantrekkelijke aanbod trok hen over de streep. ‘Bij het binnenkomen schat ik vaak al in: dit wordt er een.’

Weer aan het werk
De werkloosheid loopt op. Elke ­gemeente staat voor de ­opgave om mensen weer aan de slag te ­krijgen. Ieder doet dat op zijn eigen manier. In een serie artikelen houdt Binnenlands Bestuur het uiteenlopende re-integratiebeleid ­tegen het licht.

Toen accountmanager Jeroen Buijs op de proppen kwam met het idee werklozen op te leiden tot astbest­saneerder, kreeg hij lacherige reacties. ‘Omdat asbest geassocieerd wordt met kanker zeiden sommige collega’s: zo groot is de behoefte aan uitstroom toch niet, dat we de mensen dáárheen sturen?’

Buijs werkt bij het Werkgevers­servicepunt (WGS) in Den Haag, maar is afkomstig uit de uitzend­wereld. Hij zag het bezwaar van zijn collega’s niet. ‘In de asbestsanering schreeuwt men om gecertificeerde vakmensen. De kandidaten krijgen een prima opleiding en worden medisch gekeurd. Het werk voldoet aan de hoogste veiligheidsvoorschriften en er is een zwaar toezichtregime. De jongens werken niet de hele dag door, maar twee uur op en één uur af. Niettemin krijgen ze veertig uur betaald. Er is een prima boterham te verdienen in de asbest, tot 250 euro boven het minimumloon. Voor alleenstaanden in de bijstand die het met 900 euro moeten doen is dat een aanlokkelijk perspectief.’

De man die als eerste stond te springen om extra ‘mannen in ­witte pakken’ was Ed Eryigit, directeur van detacheringsbureau Public ­Employment. De Zwijndrechtse ­arbeidsbemiddelaar neemt de kandidaten die opleiding en stage ­succesvol doorlopen in dienst op basis van een halfjaarcontract. Het WGS, dat optreedt als ‘makelaar’ en kandidaten selecteert, sloot een contract met een officiële opleider.

Eryigit is zeer te spreken over de driemaandelijkse lichting mensen die hij krijgt via het WGS. Ze volgen eerst zes tot acht weken scholing en doen daarna een stage.

Versteld
‘Van de jongens die voor ons werken komt 90 procent uit de uitkering’, zegt Eryigit. ‘Ik sta versteld van de motivatie van de astbest­saneerders die via Buijs zijn aangeleverd. Ik ben ook in de slag geweest met Rotterdam, Delft en Breda, maar vooral Den Haag weet de juiste mensen te strikken. Een aantal jongens dat nu via ons werkt, zit er al vanaf het begin in 2009.’

Hoe weet Buijs de geschikte mensen uit het omvangrijke Haagse bijstandsbestand te filteren? ‘Door een goede voorselectie. Bij het binnenkomen schat ik vaak al in: dit zou er een kunnen worden, die niet. Want het is wel een bepaald slag jongens en je moet weten hoe je daar mee omgaat. Type bouwvakker, stratenmaker, glazenwasser. Een nektatoeage of krasje in de vorm van een detentieverleden is voor veel werkgevers geen bezwaar. Ik dwing niemand om op het aanbod in te gaan, want moetjes wil ik de klant niet aandoen. Bij afhaken zijn de 2.000 euro opleidingskosten weggegooid geld. De kandidaten houd ik dat ook voor: wees serieus als je op dit aanbod ingaat, anders loop je straks in zo’n oranje pak de straat te vegen.’

Asbestverwijdering was volgens Eryigit, re-integratiedeskundige en oud-intercedent, ‘een gat in de markt’ toen hij eraan begon. ‘De regels zijn in 2008 flink aangescherpt. Er waren maar weinig bedrijven die daaraan konden voldoen. Daarom ben ik erin gedoken. Vooral door ons werk aan de tunnelbuizen van de Maastunnel gelden we als specialist en weten ook grote buitenlandse opdracht­gevers ons te vinden, zoals GDF Suez, Shell en Cofely. We werken ook in Frankrijk en in maart hebben we een klus op Curaçao.’

Vegen
‘Het beeld dat mensen die uit de bijstand komen alleen mogen vegen, is zeker in Den Haag aan herziening toe,’ zegt Henk Kool, wethouder Sociale Zaken, Werkgelegenheid en Economie (PvdA). ‘We hebben ruim vijftig verschillende werkgelegenheidsprojecten. Het werkaanbod is zeer divers: beveiliging, horeca, zorg, glazenwassen, stucadoren, metaal en techniek, parkeercontroles en natuurlijk de asbestsanering. Er is altijd wel iets te vinden wat bevalt. Volgens ons biedt dat meer kans op duurzame uitstroom dan wanneer je uitkeringsgerechtigden dwingt.’

Ieder uurtje telt, geeft Knol aan, dus ook als het een kleine deeltijdbaan betreft. ‘Het kostte mij behoorlijk wat moeite dat er bij de dienst in te krijgen. Want uitkeringsgerechtigden die parttime werken, blijven in het bestand en dus ook een administratieve last.’

De asbestbranche hoeft volgens Eryigit voorlopig geen duimen te draaien. ‘Om de drie maanden leid ik een nieuwe lichting asbestsaneerders op. Werk zat! Ik las in de krant dat alleen de woningcorporaties al bijna voor 4 miljard euro werk hebben als ze al hun asbest laten verwijderen. Dan heb ik het nog niet over de petrochemie en de boor­eilanden. Wie nu aan de slag gaat heeft een baangarantie tot zijn 65ste.’