Daling jongeren in gesloten jeugdzorg zet door

Het aantal jongeren in gesloten jeugdzorg is het aflopen jaar met bijna een vijfde gedaald. De dalende trend, ingezet vanaf 2018, zet zich hiermee voort. De afname kan een gevolg zijn van de coronacrisis, waardoor jongeren buiten beeld zijn geraakt.

Onder meer gemeenten kunnen een verzoek indienen tot plaatsing van een jongere in een instelling voor JeugdzorgPlus. Een kinderechter neemt daarover een besluit.

Plaatsingscijfers

Na een stijging in 2017 ten opzichte van 2016, is vanaf 2018 sprake van een daling van het aantal jongeren dat wordt opgenomen in een JeugdzorgPlus-instelling. In 2017 werden 1.924 jongeren in een gesloten jeugdzorginstelling geplaatst. Een jaar later was dat gedaald naar 1.720 plaatsingen en in 2019 daalde het aantal verder naar 1.703 plaatsingen. Uit donderdag gepubliceerde plaatsingscijfers JeugdzorgPlus door Jeugdzorg Nederland blijkt dat vorig jaar 1.366 jongeren in een gesloten jeugdzorginstelling zijn geplaatst; een daling van achttien procent.

Zorgen

‘Dat is een goede ontwikkeling, die mede het gevolg lijkt te zijn van het beleid van gemeenten en jeugdzorginstellingen, en de inzet op alternatieve en beter passende vormen van zorg’, stelt Bas Timman, bestuurslid van Jeugdzorg Nederland, op de site van de branchevereniging. Hij durft echter nog niet al te optimistisch te zijn. ‘De (forse) afname in 2020 kan deels het effect zijn van de coronacrisis waardoor jongeren minder goed in beeld waren. Bovendien kan de crisis ook leiden tot meer zorg straks. We zien nu al dat de druk op de jeugd-ggz groot is.’ Jeugdzorg Nederland hoopt niet dat die jongeren uiteindelijk in gesloten jeugdzorg terecht komen. ‘We moeten daarom blijven investeren in betere alternatieven. Daar hebben we het rijk en gemeenten bij nodig’, aldus Timman.  

Stijgende plaatsingsduur

Een Ondertoezichtstelling (OTS) is voor jongeren in een instelling voor JeugdzorgPlus de meest ingezette jeugdbeschermingsmaatregel. Doel ervan is om kinderen te beschermen die veiligheidsrisico’s lopen of die in hun ontwikkeling worden bedreigd. De gemiddelde plaatsingsduur is vorig jaar ten opzichte van 2019 toegenomen van 6,2 naar 6,5 maanden.

Open jeugdhulpvoorziening

Voordat jongeren in een JeugdzorgPlus-instelling terechtkomen, krijgen ze vaak al hulp in een open jeugdhulpvoorziening. Na beëindiging van de opname in een JeugdzorgPlus-instelling, wordt de hulp daar weer voortgezet. Dat was vorig jaar bij vier op tien afzwaaiende jongeren het geval; twee procent meer dan in 2019. Het aantal jongeren dat na verblijf in de gesloten jeugdzorg weer naar huis gaat of zelfstandig gaat wonen en jeugdhulp ontvangt, is vorig jaar (ten opzichte van 2019) gestegen van 15 naar 20 procent. Het aantal jongeren dat naar huis gaat of zelfstandig gaat wonen en geen jeugdhulp meer nodig heeft, is gedaald van 16 procent (2019) naar 11 procent (2020).