December 2011 – Wat is Geluk?

Ik weet niet hoe het u vergaat, maar in december ontstaat er altijd een wat nerveuze stemming in ons land. Het begint met Sinterklaas. Dan die rusteloze periode van 20 dagen tot de kerst, waarin een heel jaar moet worden afgerond. Het familiegebeuren met de Kerst en het gebruikelijke gedoe over eten. En daarna doen we even helemaal niks tot 2012.

De spannendste tijd is toch wel dat interbellum in de december festiviteitenkalender. De populaire lijstjes worden gemaakt en we kijken op TV en in de krant dagelijks terug op 2011. Op het werk ontstaat vaak de behoefte om een beetje bij elkaar te kruipen, de bureaus te versieren en het jaar ‘gezellig’ af te sluiten met lunch, borrel of diner van de baas. En dan naar huis met het kerstpakket onder de arm. Maar voor het zo ver is, wil ik 2011 nog even met u afronden.

Was het een beetje gelukkig jaar? Nou, dat valt te bezien, en het is erg afhankelijk van waar je leeft, of je gezond bent en werk hebt. Dat dit nogal verschilt in deze wereld is een gegeven. In Buitenhof van zondag 18 december bevestigde Paul Schnabel dat Nederlanders ook in 2011 weer een gelukkig volk zijn. Over het algemeen dan. Uiteraard zijn de Denen van alle Europese volken nog gelukkiger, zei hij erbij. Logisch, zou Cruijff gezegd kunnen hebben, want wat zouden we zijn zonder Denen.
Wat ‘hun’ uitvinden kopiëren wij. Zij hadden al een Deense volkspartij, toen wij nog niet wisten dat we een PVV zouden krijgen. Zij hadden al een minderheidskabinet toen wij nog dachten dat die optie niet zou werken. Zij hebben de Deense Kroon gehouden en wij zitten in een eurocrisis. Zij hebben een flexibele arbeidsmarkt en wij niet. Zij hadden de eerste Mohammed-cartoon en toen konden wij niet achterblijven. Er is eigenlijk alle reden om te fuseren met Denemarken, want dan worden we vast supergelukkig.

Maar: het is natuurlijk verpakking, want ook in Denemarken zijn de tegenstellingen groot. Je bent Deen en je hoort erbij, of je bent buitenlander en dan hoor je er niet bij. Zo is het bij de Denen ongeveer geregeld, zo helder als wat. Het geluksonderzoek onder Denen zal dus erg afhangen van de respondent; ik bedoel, aan welke inwoner stel je de geluksvraag; dat is in Nederland net zo.
Dus aan u de vraag: was 2011 een beetje een gelukkig jaar?

Ik vroeg het de Afghaanse vluchteling en die zei: “Geluk is geen bezit, je moet er voor werken als het mag.” Ik vroeg het de eigenaar van het Griekse restaurant; “Geluk gun je een ander en daar merken wij de laatste tijd weinig van.” En bij de voedselbank zei een Antilliaanse vrouw: “Je moet gewoon een beetje mazzel hebben en dat zat er dit jaar weer niet in”. En bij Piet Hein Donner zat het geluk toch in zijn nekhaar, want Alexander Rinnooy Kan blijkt dat niet te hebben, in elk geval niet als spraakbron. Hoe moet je anders duidelijk maken, wie het best in de Raad van State past. (‘Hullie kletsen uit hun nekstoppels.’ zou Cruijff gezegd kunnen hebben.)
En de Denen, tja die hadden toch echt geen geluk bij de loting voor het EK.
En ik? Ik kijk vooruit en verwacht veel van de oudejaarsloterij. Want als dat gelukkig uitpakt, ga ik, bijvoorbeeld CrossOver een jaar of wat financieren. Want vanuit Den Haag is daar geen ruimte meer voor.

Tot slot nog deze wijsheid – zoals Cruijff het gezegd zou kunnen hebben: ‘Echt geluk heb je pas, als je niet buiten spel staat.’ Die gedachte wil ik op de valreep met u delen. Ik wens u een gelukzaam 2012.

Hans Spigt