VNG wil meldplicht voor incassobureaus

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) roept op tot een hervorming van het huidige invorderings- en incassostelsel. In het position paper ‘Op weg naar een rechtvaardig en mensgericht invorderings- en incassostelsel’ stelt de gemeentekoepel zeven veranderingen voor, waaronder een meldplicht voor incasseerders. Daarnaast geeft de VNG aan de komende jaren nauw te willen samenwerken met het kabinet aan de bestaanszekerheid.

Meldplicht

In het document bepleit de VNG een verplichte meldplicht voor wanneer er bij iemand een invordering plaatsvindt. Incasseerders zouden dus voordat zij gaat incasseren eerst de gemeente moeten inlichten, zodat eventuele noodzakelijke hulp kan worden opgestart. Volgens de VNG zou deze wijziging eerst wettelijk verankerd moeten worden. Dat vraagt meer onderzoek en financiële middelen. Toch denkt de gemeentekoepel dat het veel zou opleveren. In ieder geval een structurele basis voor samenwerking tussen invorderaars en gemeenten.

Bouwstenen voor langdurige bestaanszekerheid

De VNG wil graag samen met het kabinet werk te maken van ‘grote opgaven’ rondom bestaanszekerheid. Daarbij gaat het onder andere over de invulling van het Nationaal programma armoede en de opvolging van het advies van de Commissie Sociaal Minimum. Het is inmiddels bijna twee jaar geleden dat die commissie constateerde dat het huidige sociaal minimum onvoldoende is.

Systeemaanpassingen

Volgens de VNG zijn daarnaast systeemaanpassingen noodzakelijk om schuldenproblematiek beter aan te pakken en schuldhulpverlening effectiever te maken. Er zitten knelpunten in de schuldenketen, waardoor veel onnodige kosten worden gemaakt. Gemeenten zien alle kanten van de schuldenketen, omdat ze enerzijds optreden als schuldhulpverlener, maar ook regelmatig als schuldeiser als het gaat om de gemeentebelastingen of de Participatiewet.

Stroomlijning

Een belangrijke tekortkoming in het huidige systeem is dat verschillende schuldeisers naast elkaar opereren, zonder rekening te houden met de totale financiële situatie van de schuldenaar. Dit leidt ertoe dat inwoners met meerdere betalingsregelingen alsnog onder het bestaansminimum belanden. Het invoeren van de Wet stroomlijning keten voor derdenbeslag, waarmee betere informatie-uitwisseling tussen beslag leggende partijen wordt geregeld, zou daarom volgens de VNG een goed idee zijn.

Overheid moet inwoner vertrouwen

Een andere oproep van de VNG is om uit te gaan van vertrouwen in de inwoner. ‘Als inwoners niet betalen, wordt meestal aangenomen dat de inwoner niet wil betalen, ook wel een niet-willer genoemd. De VNG vindt deze aanname van niet-willers niet passend binnen de huidige ambitie om het vertrouwen van de inwoner terug te verdienen.’ Gemeenten en andere schuldeisers zouden daarom in het gesprek met inwoners moeten focussen op het komen tot een structurele oplossing, in plaats van te focussen op het op korte termijn aflossen van de schulden.