'35 miljoen voor peuteropvang niet terug naar het rijk'
De VNG maakt zich zorgen over de financiële consequenties van de wet. Het rijk doet een greep in de kas, maar stelt wel hogere eisen aan de opvang.
De VNG is ontevreden over de veranderingen die minister Lodewijk Asscher (PvdA, Sociale Zaken) wil doorvoeren in het beleid ten aanzien van kinderopvang en peuterspeelzalen. De plannen zijn onlogisch, maar vooral de greep van 35 miljoen euro in het gemeentefonds die Asscher doet, valt niet goed.
Hogere eisen
Volgende week behandelt de Tweede Kamer de begroting van Sociale Zaken en in voorbereiding daarop heeft de VNG een brief gestuurd aan Asscher waar ingegaan wordt op de bezwaren tegen het Wetsvoorstel harmonisatie peuterspeelzalen en kinderopvang. De VNG maakt zich zorgen over de financiële consequenties van de wet. Het rijk doet een greep in de kas, maar stelt wel hogere eisen aan de opvang.
Onlogisch
Asscher wil de kwaliteitseisen voor peuterspeelzalen en kinderopvang gelijkschakelen. Ook de financiering wordt gelijkgeschakeld, waardoor het verschil tussen commerciële kinderopvang en (door de overhead gefinancierde) crèches verdwijnt. Ouders die niet genoeg verdienen, kunnen een toeslag krijgen die vanaf 2018 door het rijk betaald wordt. Gemeenten vinden het onlogisch dat, terwijl veel zaken in het sociaal domein gedecentraliseerd worden, in de peuteropvang precies het tegenovergestelde gebeurt. Zo is het lastig verbanden te leggen met de rest van het sociaal domein, terwijl hier juist winst gemaakt zou kunnen worden, aldus de VNG.
Niet berekend
Omdat het rijk de toeslagen gaat betalen, wordt 35 miljoen euro uit het gemeentefonds gehaald. Maar de verhoogde kwaliteitseisen die gesteld worden zorgen voor veel extra kosten. ‘Hoe dit per saldo uitpakt, is ten onrechte niet berekend door de minister’, aldus de VNG. ‘De minister gaat uitsluitend uit van wat het aan de kant van het rijk extra gaat kosten.’ De VNG vindt dat een verkeerde vraag. Er moet niet alleen gekeken worden naar hoeveel de kosten dalen als gemeenten de taak niet meer uit hoeven te voeren, maar ook hoeveel extra kosten gemaakt worden als de kwaliteitseisen omhoog gaan.
Zonder steun VNG
Het kabinet en de VNG hebben meerdere keren gesproken over de financiering van de plannen rondom peuters maar zijn het daarover niet eens geworden. De VNG vindt de manier waarop ouders een toeslag aan kunnen vragen omslachtig. Asscher wil nu zijn plannen doorvoeren zonder steun van de VNG. Die noemt het ‘niet juist dat de minister zonder instemming van gemeenten ingrijpt in een lokale aangelegenheid’. De VNG hoopt dat de Tweede Kamer zich tegen de plannen van Asscher keert en de wijzigingen in de peuteropvang niet steunt. De begrotingsbehandeling van SZW begint volgende week dinsdag.
We hebben het meegemaakt bij de invoering van WMO in 2006, waarbij impliciet aan gemeentelijk welzijnsbeleid aanvullende eisen werden gesteld zonder bijbehorend budget. Bij de 3 transities wordt het budget gekort en worden de eisen voor de uitvoering van bovenaf opgelegd cq aangescherpt. Gemeenten moeten op deze manier - met de handen op de rug gebonden- decentraal beleid uitvoeren, waarvoor ze alleen in naam vrijheid van handelen hebben. Wanneer zal het Rijk eindelijk de moed hebben om beleid los te laten wat gedecentraliseerd is?